Generałowie, premierzy i propagandyści – elita, która pisała historię PRL-u
Opinia publiczna to inaczej mówiąc wartości oraz postawy ludzi, które dotyczą danych wydarzeń bądź spraw. W czasach PRL istniało mnóstwo osób, które kształtowały opinie Polaków – choć głównymi byli oczywiście politycy. Kto decydował o opinii publicznej PRL-u? Sprawdź 10 znanych postaci, które wpływały na decyzje i opinie naszych rodaków w Polsce Rzeczpospolitej Ludowej.
- Edward Gierek
- Tadeusz Mazowiecki
- Wojciech Jaruzelski
- Konstanty Rokossowski
- Czesław Jan Kiszczak
- Władysław Gomułka
- Józef Cyrankiewicz
- Lech Wałęsa
- Stanisław Kania
- Jerzy Urban
Edward Gierek
Edward Gierek był politykiem i działaczem komunistycznym, a w latach 1970-1980 I sekretarzem KC PZPR oraz członkiem Rady Państwa. Tzw. „gierkowska dekada” przyczyniła się do rozwoju gospodarczego naszego państwa. Jednak później doprowadziła do kryzysu gospodarczego i upadku rządów Gierka. Mimo wszystko wiele osób wskazuje na niego jako osobę, która kształtowała opinie Polaków i zrobiła dla nich najwięcej wśród powojennych przywódców.
Edward Gierek zaciągnął na Zachodzie w latach 70-tych kredyty, by pomóc rozwinąć nasz kraj. Właśnie wtedy przyspieszył rozwój gospodarczy Polski – rozwinął się przemysł i budownictwo, a także zwiększono nakłady na przemysł spożywczy. Kredyty zaciągnięte przez Gierka ostatecznie spłacono w 2021 roku.
Tadeusz Mazowiecki
Był politykiem oraz publicystą, który znacznie wpływał na opinie Polaków w czasach PRL. Tadeusz Mazowiecki był ostatnim prezesem Rady Ministrów PRL, a także pierwszym prezesem III Rzeczypospolitej. Wspierał również negocjacje MKS (Międzynarodowy Komitet Strajkowy) z władzami PRL. Stał się także głównym doradcą Lecha Wałęsy oraz Krajowej Komisji Porozumiewawczej Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”.
Dzięki temu, że Tadeusz Mazowiecki był również redaktorem naczelnym „Tygodnika Solidarność”, mógł w dużym stopniu kształtować opinie naszych rodaków żyjących w czasach PRL-u. Rząd Mazowieckiego wpłynął na zmianę ustroju politycznego i pojawienie się zakresu swobód obywatelskich. Za jego rządów zmieniono również godło i nazwę państwa – z PRL na RP.
Wojciech Jaruzelski
Były polityk oraz dowódca wojskowy, a także generał armii ludowego Wojska Polskiego i działacz komunistyczny. Był również m.in. Prezesem Rady Ministrów, a nawet prezydentem PRL w 1989 roku i pierwszym prezydentem III RP. Przypisuje się mu wiele złych dat na kartach naszego państwa, m.in. krwawych wydarzeń z grudnia 1970 na Wybrzeżu.
Wojciech Jaruzelski 13 grudnia 1981 roku wprowadził w Polsce stan wojenny, stając na czele Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego. Jaruzelski miał zarówno swoich zwolenników, jak i licznych przeciwników zagrzewanych przed dowódcę do walki – o ideologię i edukację.
Konstanty Rokossowski
Konstanty Rokossowski był polskim oraz radzieckim żołnierzem, ale też wpływowym politykiem kształtującym opinie Polaków w PRL. Został mianowany marszałkiem Polski. Stał się też jednym z symboli zniewolenia czasów PRL.
Rokossowski bez cienia wątpliwości miał ogromny wpływ na powojenną historię Polski, zwłaszcza działając publicznie jako polityk.
Czesław Jan Kiszczak
Był wojskowym i politykiem, który zmarł w 2015 roku. Był także jednym z najbardziej wpływowych i kształtujących myślenie Polaków działaczy politycznych PRL, który nigdy nie został osądzony za swoje czyny i zbrodnie. Czesław Jan Kiszczak był jedną z najbardziej mrocznych postaci PRL-u.
Za czasów swojej władzy Kiszczak bywał bardzo brutalny i bezwzględny. Nadzorował i programował politykę represji wobec opozycji, jednocześnie podtrzymując nieformalne kontakty z jej działaczami. Często nie przejawiał sentymentów, a także sprytnie manipulował opinią Polaków w czasach PRL. Jeśli szukasz więcej ciekawostek, sprawdź także ten artykuł o 10 zapomnianych gwiazdach muzyki z czasów PRL.
Władysław Gomułka
Władysław Gomułka był I sekretarzem KC PZPR mającym ogromne i prawdziwe poparcie społeczne, którego pozazdrościć mógł mu każdy kolejny przywódca komunistyczny PRL. Jako były więzień okresu stalinowskiego stał się autorytetem Polaków i mocno wpływał na ich opinie w ówczesnych latach.
W styczniu 1957 roku dał jednak ludziom do myślenia, że nie ma w Polsce co liczyć na głębsze reformy. Zwłaszcza, gdy podczas wyborów parlamentarnych zaczął namawiać Polaków do rezygnowania z zagłosowania na kogokolwiek, zachęcając do oddawania tzw. pustych głosów. Dzięki niemu PRL nigdy nie była już jednak państwem tak represyjnym, jak niegdyś. Z czasem Gomułkę zastąpił Edward Gierek.
Józef Cyrankiewicz
Był najdłużej sprawującym funkcję premierem PRL – pięciokrotnym, piastującym owe stanowisko przez aż 11 lat. Był też wicepremierem przy Bolesławie Bierucie. Jego działania skierowane były przeciwko katolickiemu kościołowi, a także zbuntowanym robotnikom i studentom. Polska z całą pewnością zapamiętała jego wyrażenie zgody na strzelanie do strajkujących w grudniu 1970 roku robotników.
Cyrankiewicz angażował się w ruch walki o pokój, mocno wpływając na kształtowanie opinii Polaków w PRL. Był również oskarżany o budowanie własnej popularności, uchylając się od ważnych decyzji w państwie.
Lech Wałęsa
Były prezydent Polski w czasach PRL był przywódcą oraz bohaterem opozycji demokratycznej. Stał się też współzałożycielem i pierwszym przewodniczącym NSZZ „Solidarność”. Jego ruch stał się masowym, zrzeszając ok. 10 mln członków. Mimo oficjalnego zdelegalizowania „Solidarności”, Lech Wałęsa nie przestał działać – przez to zyskał sobie sympatię Polaków.
W 1983 roku Lech Wałęsa otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla, stając się jednym z najbardziej znanych Polaków XX wieku. Magazyn Time uznał go również za jednego ze 100 najważniejszych ludzi ubiegłego stulecia.
Stanisław Kania
Stanisław Kania był ostatnim żyjącym I sekretarzem KC PZPR. Gdy ustąpił, zastępcą stał się wówczas Wojciech Jaruzelski – kilka tygodni później wprowadził w Polsce stan wojenny. Stanisław Kania był wielokrotnie oskarżany o współodpowiedzialność za wprowadzenie stanu wojennego, choć oficjalnie nigdy się na to nie zgodził.
Stanisław Kania zdecydowanie był jedną z tych postaci, która w czasach PRL kształtowała opinie Polaków.
Jerzy Urban
Na koniec warto wspomnieć o Jerzym Urbanie, który był w latach 1981-1989 rzecznikiem prasowym Rady Ministrów PRL. Wówczas był również jednym z czołowych autorów propagandy państwowej i cenzury. Urban często udzielał się na konferencjach prasowych, stając się pierwszym… showmanem w historii Polski. Emitowane na żywo wystąpienia były historycznymi występami i wydarzeniami, które wpływały na opinie Polaków w czasach PRL.
Miliony Polaków oglądało Jerzego Urbana i jego komentowanie na bieżąco wydarzeń oraz przedstawianie stanowiska partii. Urban jak nikt inny wiedział, że telewizja może kształtować opinie publiczną – więc bez oporów korzystał z tego narzędzia władzy. W ten sposób Jerzy Urban zasłynął jako jedna z najważniejszych postaci PRL-u, choć niezbyt darzoną sympatią przed rodaków.