Jedna z najlepszych aktorek, jedna z najgorszych matek
Na przestrzeni dekad stworzyła wiele niezapomnianych kreacji i tylko cudem nie zginęła pod lawiną nagród. Bez wątpienia jest jedną z najlepszych aktorek w historii Hollywood. Czy Shirley MacLaine sprostała także roli...matki?
Pierwsza liga
Shirley MacLaine urodziła się jako Shirley MacLean Beaty w 1934 roku w Richmond w Wirginii. Jej nauczycielką dramatu, a jej ojciec – choć był profesorem psychologii ,a większość życia spędził za biurkiem – marzył o karierze cyrkowca. Rodzice Shirley mieli artystyczne ciągoty, ale byli wobec dzieci bardzo surowi i raczej nie należeli do liberalnych. Córka chciała wyrwać się z konserwatywnego, religijnego domu.
Swoją karierę rozpoczęła jako chórzystka i dublerka w broadwayowskim musicalu „The Pajama Game” w 1954 roku. Rok później zadebiutowała na wielkim ekranie w czarnej komedii Hitchcocka „Kłopoty z Harrym”. Film nie odniósł sukcesu, ale Shirley – owszem. Zyskała sławę w ostatnich latach złotej ery Hollywood. Czołowi reżyserzy szybko dostrzegli jej wszechstronny talent: aktorskiego, taneczny i wokalny. Zdobyła uznanie krytyków i popularność dzięki rolom w takich filmach jak „Długi tydzień w Parkman” z 1958 roku, „Garsoniera” z roku 1960, „Słodka Irma” z 1963. Stała się ulubienicą Billy’ego Wildera. Grywała w komediach romantycznych i skłaniających do refleksji komediodramatach. Z czasem płynnie przeszła od ról naiwnych dziewcząt do złożonych postaci. W latach 80. Stworzyła wiele świetnych kreacji, w tym dwie szczególnie pamiętne: w „Czułych słówkach” Jamesa L. Brooksa i w „Stalowych magnoliach” Herberta Rossa.
Na przestrzeni dekad MacLaine sześciokrotnie była nominowana do Oscara (otrzymała jedną statuetkę, za „Czułe słówka”). Ma na koncie nagrody BAFTA, Złote Globy, Emmy, AFI Life Achievement Award i Kennedy Center Honor i szereg innych. W latach 2012-2013 występowała w szalenie popularnym serialu „Downton Abbey”. Nie bez powodu uznawana jest za jedną z najlepszych aktorek w historii Hollywood. Zdaniem wielu jest po prostu najlepsza.
Kobieta oryginalna
Nie ulega wątpliwości, że Shirley MacLaine to ikona kina. Stała się żywą legendą nie tylko dzięki bogatej filmografii, niezapomnianym kreacjom i lawinie nagród, ale też dzięki silnej, oryginalnej osobowości.
Shirley MacLaine jest dobrze znana ze swoich szczerych i niekonwencjonalnych przekonań, które przez lata wzbudzały kontrowersje. Wyznaje filozofię New Age. W swoich książkach pisała o sprawach duchowych – między innymi o „technologii duchowa” i „fizyce duszy”. Głosi, że życie jest iluzją podobną do snu, w której jednostki mają moc kształtowania swojej rzeczywistości poprzez łączenie się z wyższą jaźnią lub nadświadomością. Prowadziła seminaria promujące te idee, podkreślając osobistą odpowiedzialność za swoje doświadczenia. Zachęcała słuchaczy do postrzegania siebie jako boskich – to niekiedy wywoływało ostre reakcje i krytykę. Wywołała niemałe oburzenie, gdy oświadczyła, że ofiary tragedii, w tym ofiary Holokaustu, mogą „równoważyć długi karmiczne z poprzednich wcieleń”. Wspominała też o swoich kosmicznych doświadczeniach. Podobno kosmici lubili z nią gawędzić.
Przez lata wierzyła, że urodziła dziecko człowieka, który podróżuje po galaktyce. Minęło wiele lat, nim zrozumiała, że było to dość dalekie od prawdy.
Ale skoro już o dziecku Shirley mowa – czy uznana aktorka miała instynkt macierzyński i czas na opiekowanie się córką? W swoich książkach MacLaine koncentrują się bardziej na duchowej samoświadomości i rozwoju osobistym niż na tradycyjnych rolach rodzinnych. Jej filozofia sugeruje szerszy, bardziej kosmiczny (a jakże) pogląd na opiekę – zakorzeniony w duchowej ewolucji i samorealizacji, a nie w konwencjonalnych instynktach macierzyńskich. Jej podejście do życia i relacji często odzwierciedla wiarę we wzajemne powiązania i podróż duszy przez wiele wcieleń, która wykracza poza zwykłe ludzkie doświadczenia, w tym macierzyństwo. Innymi, prostszymi słowy: nie, bycie matką to nie jedna z wymarzonych ról Shirley MacLaine, a już na pewno nie ta, którą wybitna aktorka zagrała najlepiej.
Córka Shirley, czyli "szczęściara"
Sachiko „Sachi” Parker urodziła się 1 września 1956 roku jako córka Shirley MacLaine i Steve'a Parkera. Para wzięła szybki ślub, a przez lata utrzymywała coś, co określali jako „otwarte małżeństwo”. On zamieszkał w Tokio, a niejaka Miki z kochanki szybko awansowała na stałą towarzyszkę. Shirley stacjonowała w Los Angeles i miała parę romansów. A co z Sachi? Miała zaledwie kilka lat, gdy została wysłana do ojca i zamieszkała w Japonii. Parę razy w roku odbywała długie,samotne podróże, w chwilach zwiększonego niepokoju szukając pocieszenia u stewardess.
Letnie wakacje spędzała z matką w Los Angeles. Mogła wtedy odpocząć od ojca. Steve Parker stosował wobec niej przemoc werbalną, nazywając ją „idiotką” i zabraniając jej czytać. Bywał porywczy i surowy. Córka zapamiętała też, że zabierał ją do swojego łóżka,łaskotał i lizał. Czy gdyby powiedziała o tym matce, MacLaine zabrałaby ją do siebie na stałe? Czy w ogóle by uwierzyła? W każdym razie robiącej karierę Shirley było bardzo na rękę, że dziecko pozostawało pod jej opieką tylko przez parę miesięcy w roku.
Będąc nastolatką Sachi została wysłana do szkoły, a raczej do kilku kolejnych szkół z internatem w Europie. Rodzice rzadko ją odwiedzali, rzadko pisali listy. Czy w ogóle o córce pamiętali? Zdarzyło się, że w Boże Narodzenie żadne z rodziców po Sachi nie przyjechało. Gdy miała 17 lat i chciała iść do college’e, ojciec wzruszył ramionami, a Shirley podarowała córce diamentowy naszyjnik i powiedziała: „Teraz musisz sobie radzić sama”. Koniec marzeń o studiach.
Gdy Sachi była młodą dziewczyną, MacLaine wynajmowała część domu parze samozwańczych seksuologów. Namówiła córkę, żeby poszła ze swoim chłopakiem do sypialni, przeżyła swój pierwszy raz i wszystko ze szczegółami opowiedziała nieznajomym. Sachi, która nie była szczególnie asertywna – co pewnie miało związek z ciągłą walką o uwagę i aprobatę rodziców – uległa namowom matki. Potem Shirley posunęła się do kłamstwa (w Japonii rzekomo czekała na jej córkę praca) i manipulacji, by doprowadzić do zniszczenia związku Sachi i jej ukochanego. Minęło wiele lat, nim dziewczyna zakochała się ponownie.
Sachi chciała (a raczej musiała) pożyczyć od matki pieniądze na samochód – MacLaine zgodziła się pod warunkiem, że dostanie zwrot z odsetkami. Kiedy dziewczyna zaszła w ciążę, matka odmówiła jej jakiegokolwiek wsparcia – emocjonalnego czy finansowego. Sachi wyznała, że decyzja o aborcji była jej decyzją, ale nie zdecydowałaby się na to, gdyby mogła liczyć na matkę. I po latach nadal żałuje.
Relacja między Shirley MacLaine i Sachi Parker została wzięta pod lupę po premierze „Czułych słówek” – filmu o skomplikowanej relacji matki (MacLaine) i córki (Debra Winger). Wówczas niepokojące fakty nie wyszły na jaw. Pytania o Shirley jako matkę i jej relacje z Sachi powróciły, gdy na ekrany kin wszedł obraz „Pocztówki znad krawędzi” (inspirowany prawdziwą relacją Debbie Reynolds i Carrie Fisher), ale cóż szkodziło poznać lepiej odtwórczynię głównej roli i jej córkę?
Powtórka z "Mommy Dearest"?
Shirley była postrzegana jako oddana matka, mądrze wspierająca swoje dziecko. Sachi postanowiła opowiedzieć swoją historię. Szczerze i bez lukru. W 2013 roku ukazały się jej wspomnienia „Szczęściara: Moje życie z Shirley MacLaine, a raczej bez niej”. Parker szczegółowo opisała porzucie osamotnienia i porzucenia, emocjonalne zaniedbanie, którego doświadczyła. Stwierdziła, że jej matka była „bardzo nieobecna”, a ich wspólny czas był często ograniczony – towarzystwo córki szybko nudziło i męczyło Shirley. Sachi publicznie oskarżyła MacLaine o przedkładanie kariery nad macierzyństwo. Gwiazda z kolei odrzuciła wiele z tych twierdzeń jako „czystą fikcję”. Wspomnienia córki uznała za „nieuczciwe i oportunistyczne”.
Reakcje odbiorców „Szczęściary” były podzielone. Nie każdy uwierzył we wszystko, jednak nie da się ukryć, że publikacja wpłynęła na wizerunek Shirley MacLaine. Aktorka i tak uchodziła za „oryginalną”, mówiąc łagodnie, a na tle jej niekonwencjonalnej osobowości i jeszcze bardziej niekonwencjonalnych przekonań, oskarżenia Sachi wyglądały dość wiarygodnie. Książka nie wywołała tak wielkiego skandalu jak opublikowane w 1978 roku wspomnienia Christiny Crawford „Mommy dearest”, w której adoptowana córka hollywoodzkiej legendy – Joan Crawford – opisała surowe wychowanie, ataki szału i agresję matki. Książka ukazała się rok po śmierci aktorki, więc ta nie mogła się bronić. W efekcie środowisko hollywoodzkie potraktowało „Mommy dearest” jako naruszenie tabu i atak na ikonę kina oraz na cały system, który tuszował toksyczne zachowania. W przypadku książki Sachi było inaczej. Shirley komentowała dość lakonicznie, nie zamierzała prowadzić wielkiej kampanii służącej oczyszczeniu z zarzutów. Tak czy inaczej, „Szczęściara” przelała czarę goryczy i zniszczyła i tak trudną, napiętą relację sławnej matki i jej rozgoryczonej córki. Sachi wciąż ma nadzieję, że matka „zobaczy w tej książce coś pozytywnego”. Nawet wysłała jej egzemplarz z dedykacją „Kocham cię”.
Shirley MacLaine pozostaje jedną z najważniejszych postaci w Hollywood. Jej światopogląd można uznawać za kontrowersyjny, a jej życie prywatne to delikatny, trudny temat. Czy jedna z najlepszych aktorek rzeczywiście była jedną z najgorszych matek?
Źródła
- Sachi Parker, "Szczęściara! Moje życie z Shirley MacLaine, a raczej bez niej", W.A.B 2014
- https://www.youtube.com/watch?v=veVu8AMFG1M&ab_channel=TheUnforgettable