Symbol hate crime. Historia Matthew Sheparda
Matthew Shepard miał 21 lat, gdy został okradziony, pobity, przywiązany do ogrodzenia i zostawiony na pewną śmierć w mroźną, październikową noc 1998 roku. Bill Clinton publicznie potępił morderców, a okoliczności śmierci chłopaka wywołały powszechny gniew. Dziennikarze mówili, że zbrodnia, której ofiarą padł Matthew Shepard, na zawsze zmieniła Amerykę. Być może. Z całą pewnością jest to jeden z najbardziej poruszających przykładów hate crime.
Z tego artykułu dowiesz się:
Miły chłopiec
Historia Matthew Sheparda rozpoczęła się 1 grudnia 1976 roku. Urodził się w Casper w stanie Wyoming, jako syn Judy i Dennisa Shepardów. W 1981 roku na świecie pojawił się jego młodszy brat, Logan. Chłopcy byli bardzo zżyci.
Matt już jako dziecko zainteresował się polityką. Był też ministrantem. Z natury łagodny i przyjaźnie nastawiony, zwykle budził sympatię. Rówieśnicy dokuczali mu jednak z powodu wzrostu i drobnej budowy. Nie był też tak wysportowany jak jego koledzy.
Na początku liceum przeprowadził się z rodziną do Arabii Saudyjskiej. Szkołę średnią ukończył w The American School w Szwajcarii, ponieważ w tym czasie w Arabii Saudyjskiej nie było odpowiedniej placówki dla amerykańskiej młodzieży. W obu szkołach był lubiany. Angażował się w rozmaite inicjatywy, których ideami były równość i tolerancja.
Doświadczenia zdobyte za granicą podsyciły jego zamiłowanie do podróży i dały mu szansę na poznanie ludzi z całego świata. Ostatecznie, w 1998 roku wrócił do Wyoming, by studiować nauki polityczne, stosunki międzynarodowe i lingwistykę na University of Wyoming w Laramie.
Zmienić świat
Dennis Shepard wspomina syna jako człowieka, który „miał niezwykły dar nawiązywania dobrych relacji niemal z każdym. Był typem osoby bardzo przystępnej i zawsze szukającej nowych wyzwań. Równość była jego pasją i zawsze opowiadał się za tolerancją”. Rodzice podkreślają, że był wartościowym i dobrym człowiekiem. Miewał też huśtawki nastrojów i stany depresyjne.
Światopogląd i styl życia Matthew kontrastowały z konserwatywną mentalnością mieszkańców stanu Wyoming. Shepard nie krył się ze swoją orientacją seksualną. Aktywnie działał w uniwersyteckiej grupie LGBT. Został wybrany na przedstawiciela studentów w Wyoming Environmental Council. Wybór był doskonały – chłopak nie tylko interesował się kwestiami społecznymi i środowiskowymi, ale też czerpał mnóstwo satysfakcji z aktywizmu. Chciał zmienić świat.
Łatwy cel
We wtorek 6 października 1998 roku Matthew Shepard wszedł samotnie do baru w Laramie. Właśnie pożegnał się z przyjaciółmi, z którymi planował Tydzień Świadomości LGBT. Nie udało mu się jednak namówić ich na wspólne piwo.
W Fireside Lounge zaczął gawędzić z Russellem Hendersonem i Aaronem McKinneyem. Byli mniej więcej w jego wieku. „McKinney zeznał, że on i Russell poszli do łazienki w barze Fireside i planowali udawać, że są gejami, aby zdobyć zaufanie Matthew” – powiedział później szeryf hrabstwa Albany, Dave O'Malley, który był głównym śledczym w sprawie zbrodni popełnionej w Laramie, w październiku 1998 roku.
Hejt
McKinney i Henderson zaoferowali Shepardowi podwózkę. Wydawali się w porządku, dlaczego miałby nie skorzystać? Jak później zeznali, początkowo chcieli go zwabić do pick-upa i okraść.
Zaraz po wejściu do pojazdu McKinney wyciągnął broń, pobił Sheparda i zabrał mu portfel z 20 dolarami. Pojechali około milę za miasto. Polna droga zakończyła się na skalistej prerii porośniętej krzewami i trawą. Nadal bili i torturowali Matthew. Henderson użył sznurka do bielizny, by przywiązać Matta do ogrodzenia. McKinney bił go jeszcze pistoletem. Szeryf O'Malley twierdzi, że chłopak został uderzony w głowę i twarz od 19 do 21 razy kolbą pistoletu.
Gdy oprawcy uznali, że już dość, ukradli jeszcze buty, po czym wsiedli do pick-upa i odjechali. Według policyjnych raportów, Shepard został pobity tak brutalnie, że jego twarz była całkowicie pokryta krwią, z wyjątkiem miejsc oczyszczonych przez łzy.
Październikowe noce w Wyoming bywają niemiłosiernie zimne. Matthew był przywiązany do ogrodzenia przez 18 długich, lodowatych godzin. Dopiero po tym czasie zauważył go jadący rowerem nastolatek. Dzieciak w pierwszej chwili myślał, że o ogrodzenie opierał się strach na wróble, a może ktoś rzucił tam kostium na Halloween. Wreszcie zdał sobie sprawę, że był to zmaltretowany człowiek. Na miejsce zdarzenia przybyła policjantka Reggie Fluty. Matthew jeszcze żył.
Złamane serce
p>Judy i Dennis Shepardowie przebywali w Arabii Saudyjskiej, gdy ich syn padł ofiarą brutalnego pobicia. Wrócili do Stanów najszybciej, jak tylko mogli. Matthew przebywał w szpitalu w Kolorado. Shepardowie rozpoznali syna po aparacie ortodontycznym.„Bandaże i szwy na całej twarzy” – wspomina Judy – „I bandaże wokół głowy, gdzie ostateczny cios zmiażdżył jego pień mózgu. Jego palce u rąk i nóg były już zwinięte jak podczas śpiączki. Wszędzie znajdowały się rurki, które pozwalały jego ciału pozostać przy życiu. Jedno z jego oczu było częściowo otwarte, więc można było zobaczyć jego niebieskie oczy i rurki w ustach. Widać było jego aparat ortodontyczny, więc oczywiście to Matt. Jego twarz była spuchnięta, właściwie nie do poznania, dopóki nie podeszło się bliżej”.
Matthew nie odzyskał już przytomności. Zmarł 12 października 1998 roku.
Namiastka sprawiedliwości
McKinney i Henderson zostali aresztowani i początkowo oskarżeni o usiłowanie zabójstwa, porwanie oraz napad rabunkowy. Po śmierci Sheparda zarzuty zostały podniesione z usiłowania zabójstwa do morderstwa pierwszego stopnia. Oznaczało to, że obaj oskarżeni kwalifikowali się do kary śmierci. Ich dziewczyny, Kristen Price i Chasity Pasley, zostały oskarżone o współudział po fakcie.
McKinney zeznał, że on i Henderson wybrali Sheparda jako cel napadu i udawali gejów, aby zwabić go do ich ciężarówki. Twierdził, że zaatakował Matthew po tym, jak Matt położył rękę na jego kolanie. Kristen Price mówiła, że przemoc McKinneya wynikała z tego, co czuł wobec gejów. Adwokat utrzymywał, że McKinney stracił poczytalność wskutek namolnych zalotów Sheparda.
W grudniu 1998 roku Chasity Pasley przyznała się do współudziału w morderstwie pierwszego stopnia. Prawnik Hendersona, upierał się, że orientacja seksualna Sheparda nie była przyczyną ataku. 5 kwietnia 1999 roku Henderson uniknął procesu, przyznając się do zarzutów morderstwa i porwania. Aby uniknąć kary śmierci, zgodził się zeznawać przeciwko McKinneyowi i został skazany przez sędziego okręgowego Jeffreya A. Donnella na dwa kolejne dożywocia. Również McKinney został skazany na podwójne dożywocie bez prawa do zwolnienia warunkowego.
Oto inna poruszająca opowieść o zbrodni.
Gniew
Okoliczności śmierci Matthew Sheparda „New York Times” porównał do dawnego zwyczaju przybijania martwego kojota do ogrodzenia, aby odstraszyć intruzów. O tragedii usłyszała cała Ameryka. Wśród społeczności LGBT gniew mieszał się z paniką – zwłaszcza geje zaczęli obawiać się o swoje bezpieczeństwo.
Dwa dni po śmierci Sheparda poruszeni politycy i celebryci zebrali się na schodach Kapitolu Stanów Zjednoczonych, aby przemówić do tysięcy osób. Prezydent Bill Clinton potępił napastników jako „pełnych nienawiści, strachu lub jednego i drugiego”. W całym kraju odbyły się czuwania przy świecach.
Media odegrały znaczącą rolę w przedstawieniu morderstwa jako symbolu hate crime. Zaangażowanie mediów przyczyniło się do podniesienia świadomości na temat przestępstw z nienawiści i wywołało ogólnokrajową debatę na temat praw osób ze środowiska LGBT. Ameryka była dopiero u progu zmian.
Pamięć
Historia Matthew zainspirowała autorów sztuki „Laramie Project” (później zekranizowanej), a sam Matt stał się jedną z ikon ruchu LGBT. Judy i Dennis Shepardowie założyli Fundację Matthew Sheparda, aby uhonorować życie i aspiracje swojego syna. Osobista tragedia zmotywowała ich, by przemówić do rodziców dzieci nieheteronormatywnych i podkreślić znaczenie bezwarunkowej miłości, akceptacji, zrozumienia. Judy i Dennis podróżują po całym świecie, dzieląc się historią Matta i mówiąc, jak ważne jest stawanie w obronie społeczności LGBT.
Od momentu powstania Fundacja pomogła stworzyć pierwsze w kraju federalne przepisy dotyczące przestępstw z nienawiści. To dzięki staraniom Judy i Dennisa w 2009 roku Kongres Stanów Zjednoczonych przegłosował Matthew Shepard and James Byrd Jr. Hate Crimes Prevention Act – ustawę rozszerzającą kategorię zbrodni z nienawiści tak, by obejmowała kwestie płci, tożsamości płciowej, orientacji seksualnej i niepełnosprawności.
Od maja 2017 roku Fundacja Matthew Sheparda zapewniła szkolenia w zakresie przestępstw z nienawiści dla 1060 funkcjonariuszy organów ścigania i 76 prokuratorów. Na stronie Fundacji możemy przeczytać: „Mamy szczerą nadzieję, że pewnego dnia Fundacja będzie mogła zamknąć swoje podwoje. Ale ta sama nienawiść i przemoc, która doprowadziła do naszego powstania, wciąż istnieje, zarówno w kraju, jak i za granicą. Będziemy nadal niestrudzenie pracować nad zapewnieniem bezpieczeństwa, widoczności i integracji dla całej społeczności LGBT, dopóki ta idea nie stanie się rzeczywistością”.
Poznaj poruszającą historię Skyler Neese.
Źródła
- https://www.matthewshepard.org/about-us/our-story/
- https://www.bbc.com/news/world-us-canada-45968606