Włoskie piekło Amandy Knox. Pobyt zamienił się w koszmar
To miała być przygoda życia. Rok w malowniczej Perugii – stolicy Umbrii, radości studenckiego życia przeplatane z wdychaniem włoskiej atmosfery, nauką języka, poznawaniem kultury i smaków. Może jakiś romans. O tym marzyła amerykańska studentka Amanda Knox, gdy opuszczała Seattle. Nawet nie przypuszczała, że do domu nie wróci przez najbliższe lata, a we Włoszech przeżyje prawdziwe piekło, jako oskarżona o zbrodnię, której nie popełniła.
Z tego artykułu dowiesz się:
Dziewczyna z Seattle
Amanda Knox urodziła się 9 lipca 1987 roku w Seattle. Jest najstarszą córką nauczycielki matematyki, Eddy, i Curta Knoxa, dawniej wiceprezesa do spraw finansów sieci domów towarowych Macy’s. Ma młodszą siostrę Deannę i dwie siostry przyrodnie od strony ojca – Ashley i Delaney. Właściwie nie pamięta rodziców mieszkających razem. Od czasu rozstania nie rozmawiali ze sobą – przełamali się dopiero w obliczu włoskiego dramatu Amandy. Nie uprzedzajmy jednak faktów.
Nastoletnia Amanda grała w piłkę nożną, a jej umiejętności sportowe przyniosły jej przydomek „Foxy Knoxy”. Poza boiskiem wydawała się nieco naiwna i zbyt ufna. Jej żarty nie zawsze były zrozumiane. Choć raczej lubiana, niektórym wydawała się lekko postrzelona. W 2005 roku Knox ukończyła Seattle Preparatory High School. Jesienią wstąpiła na Uniwersytet Waszyngtoński, planując studiować lingwistykę.
Nie różniła się od innych studentów. Opisywała się jako hipiskę, ale w stanie Waszyngton to nic nadzwyczajnego. Lubiła wspinaczkę skałkową, piesze wędrówki, jogę i teatr. Nie pogardziła dobrą imprezą, ale studia traktowała poważnie. Imała się różnych zajęć, żeby zarobić na czesne, a potem pracowała jeszcze więcej – między innymi w kawiarni i w galerii sztuki. Zaoszczędzone pieniądze odkładała na wyjazd do Włoch.
Pod słońcem Italii
Amanda po raz pierwszy pojechała do Włoch, gdy miała 15 lat. Była to przyjemna, rodzinna wycieczka, podczas której zwiedziła między innymi Rzym, Pizę, Wybrzeże Amalfi oraz ruiny Pompejów. Wróciła zachwycona. Fascynacja Włochami odżyła po przeczytaniu książki „Pod słońcem Toskanii”.
Knox miała 19 lat, gdy w kwietniu 2007 roku przedstawiła rodzicom swój plan: zamierzała spędzić rok w Perugii, studiując na Uniwersytecie dla Cudzoziemców. Tamtejsza oferta dla studentów lingwistyki wydawała się szczególnie atrakcyjna. Poza tym Perugia nie była tak oblegana przez turystów jak na przykład Florencja. Koncepcja była dokładnie przemyślana, jednak ojciec Amandy miał pewne wątpliwości. Ustąpił. I potem żałował.
Amanda dotarła do Perugii 20 września 2007 roku. Zamieszkała w willi przy Via della Pergola 7. Mieszkanie dzieliła z dwiema Włoszkami: Filomeną Romanelli i Laurą Mezzetti. Czwartą lokatorką była Angielka, Meredith Kercher.
Meredith
Meredith Susanna Cara Kercher, czule nazywana „Mez”, urodziła się 28 grudnia 1985 roku w Southwark w Londynie. Była energiczną i towarzyską młodą kobietą, zafascynowaną językami obcymi i kulturą. Studiowała europeistykę na Uniwersytecie w Leeds, a do Perugii trafiła w sierpniu 2007 roku, w ramach wymiany studenckiej. Uważana była za troskliwą, inteligentną i dowcipną. Marzyła o pracy w Unii Europejskiej, a planem B było dziennikarstwo.
Osobowości Kercher i Knox mocno kontrastowały. Meredith wydawała się spokojna i nieśmiała, podczas gdy Amanda była postrzegana jako ekstrawertyczka. Angielka lubiła porządek i miała zapędy perfekcjonistyczne, natomiast Amerykance nie przeszkadzały ani niedomknięte szuflady, ani nieład w łazience. Jedna stawiała na elegancję i zakupy w butikach, druga kupowała ubrania w lumpeksach. Mimo różnic, dziewczyny całkiem nieźle się dogadywały i – wbrew temu, co potem mówiono – nie dochodziło między nimi do poważnych zgrzytów. A że Meredith miała swój krąg brytyjskich znajomych i rzadko wychodziła na miasto z Amandą, to inna sprawa.
Studenckie życie
W Perugii Amanda wstawała wcześnie, by poćwiczyć jogę i pograć na gitarze. Na poranne lekcje włoskiego szła pieszo. Na swojej stronie Myspace „Foxy Knoxy” pisała o paleniu trawki i chwaliła trzygodzinne przerwy obiadowe we Włoszech: „Taki czas w środku dnia przypomina ci, że życie nie polega tylko na chodzeniu do pracy i zarabianiu pieniędzy” – zanotowała. Zamieściła nagie zdjęcie Włocha („Federico”), którego poznała w pociągu i z którym skończyła w łóżku. Rok w Perugii zamierzała wykorzystać na korzystanie z życia, także na flirtowanie i seks.
Amanda nawiązała romans z młodym mężczyzną o pseudonimie Juve, którego zadaniem było rozdawanie ulotek nowo otwartego pubu Le Chic. Juve zachęcił Amerykankę, by wpadła do pubu i zapytał o pracę. Namówił swojego szefa, Patricka Lumumbę (Włocha pochodzącego z Konga), aby ją zatrudnił. Lumumba zgodził się, oferując Amandzie pięć euro za godzinę za kelnerowanie i sprzątanie stolików, jednak jej głównym zadaniem miało być przyciąganie klientów.
Tymczasem na parterze willi przy Via della Pergola imprezy zdawały się nigdy nie kończyć. Młodzi ludzie przychodzili i wychodzili, palono jointy, wino lało się szerokim strumieniem i rozbrzmiewała muzyka. Pewnej nocy jednym z gości był chudy, grający w koszykówkę czarnoskóry Włoch, pochodzący z Wybrzeża Kości Słoniowej, którego ludzie nazywali „Baronem”. Naprawdę nazywał się Rudy Guede. Tamtej nocy spił się do nieprzytomności i spał na toalecie pełnej niespłukanych odchodów. Wrócił do willi tydzień później, aby obejrzeć wyścig Formuły 1 w telewizji.
Rudy znał Amandę z Le Chic i dałby wiele, żeby zaciągnąć ją do łóżka. Ale podobała mu się też Meredith.
Okularnik
25 października Amanda i Meredith postanowiły wybrać się na koncert muzyki klasycznej. Gdy muzycy się rozgrzewali, Amanda zauważyła młodego szatyna w okularach. Pomyślała, że wyglądał jak Harry Potter. Kiedy w czasie przerwy Meredith wyszła spotkać się z przyjaciółmi, młody mężczyzna zajął jej miejsce obok Knox. Nazywał się Raffaele Sollecito. Miał dwadzieścia trzy lata, był seksualnie niedoświadczonym studentem informatyki i jedynym synem zamożnego lekarza. Raffaele powiedział później o Amandzie: „To była miłość od pierwszego wejrzenia”. Amanda opisała chłopaka jako „skromnego, troskliwego i szarmanckiego” – a także „uroczego kujona”.
Jeszcze tej samej nocy poszli do mieszkania Raffaele'a, gdzie podzielili się jointem i uprawiali seks.
Przez następne dni Amanda i Raffaelle byli niemal nierozłączni. Zwłaszcza on czuł, że połączyło ich coś wyjątkowego. Dziewczyna spędzała noce w jego mieszkaniu. Dobrze się bawili.
"Do zobaczenia. Ciao!"
1 listopada 2007 roku Amanda opuściła mieszkanie Raffaele'a, aby spędzić kilka godzin u siebie. On przyszedł później i gdy razem jedli makaron, Meredith wyszła ze swojego pokoju i powiedziała, że idzie spędzić czas z przyjaciółmi. „Do zobaczenia. Ciao” – rzuciła na pożegnanie. Były to ostatnie słowa, jakie Amanda od niej usłyszała.
Późnym popołudniem Amanda i Raffaele wrócili do mieszkania chłopaka. Postanowili ściągnąć ulubiony film Amandy, „Amelię”. Około 8:30 Knox zdała sobie sprawę, że zgodnie z grafikiem powinna być w Le Chic. Sprawdzając swój telefon, z ulgą znalazła wiadomość od Patricka Lumumby, który po tłumach w Halloween poprzedniej nocy, spodziewał się, że noc będzie spokojna i Amanda nie musi przychodzić. Odpisała o 8:38: „Ci vediamo piu tardi bouno serata!”. („Do zobaczenia później. Miłego wieczoru!”). Wyłączyła telefon, „na wypadek, gdyby zmienił zdanie”. Kiedy film skończył się około 21:10, Amanda i Raffaele zjedli kolację, uporali się z cieknącym zlewem i zapalili skręta. Siedząc na kolanach chłopaka, czytała na głos książkę o Harrym Potterze. Potem uprawiali seks i poszli spać.
"Czy możecie coś o tym wiedzieć?"
Następnego ranka Amanda wróciła do willi i nie zastała nikogo w domu. Dostrzegła plamę krwi na kranie w łazience. Wzięła prysznic, zanim zauważyła więcej krwi. W toalecie były odchody. Wiedziała, że żaden z jej współlokatorów nie zostawiłby niespłukanej toalety. Coś było nie tak. Chwyciła torebkę i wybiegła z domu.
Zadzwoniła najpierw do matki, a potem do współlokatorek. Dowiedziała się, że Filomena spędziła noc u chłopaka, a Laura wyjechała do Rzymu. Wybrała numer Meredith. Brak odpowiedzi.
Wróciła do Raffaele, który stwierdził że muszą wrócić na Via della Pergola i rozejrzeć się. Zaniemówili, gdy otworzyli drzwi do pokoju Filomeny i zobaczyli rozbite okno. W pokoju panował bałagan. Próbowali otworzyć drzwi Meredith, ale były zamknięte. Wyszli na zewnątrz, aby sprawdzić, czy mogą zajrzeć do pokoju przez okno, ale nic nie udało im się zobaczyć. Zadzwonili na policję.
Przytulali się na podjeździe, gdy podszedł do nich funkcjonariusz policji pocztowej. Poinformował, że dwa telefony komórkowe (należące do Meredith) zostały znalezione i przekazane im tego ranka. Zapytał: „Czy możecie coś o tym wiedzieć?”.
Filomena przybyła na miejsce. Zażądała, by funkcjonariusze otworzyli drzwi. „Ona nigdy ich nie zamyka!” – krzyczała. Policja pocztowa stawiała opór, twierdząc, że jest to poza ich uprawnieniami. Tymczasem chłopak Filomeny zdołał drzwi wyważyć. Ściany i podłoga były całe we krwi. Spod kołdry wystawała stopa. Policjanci podnieśli kołdrę i zobaczyli zwłoki. Meredith była rozebrana od pasa w dół. Obok ciała leżał rozcięty biustonosz. Na szyi widoczne były liczne i głębokie rany kłute.
Podejrzani
Choć początkowo policja zakładała, że mordercą był ktoś, kogo Meredith poznała na imprezie halloweenowej, podejrzenia szybko padły na Knox i Sollecito. Zostali zabrani na posterunek policji i przez pięć dni byli przesłuchiwani. Amanda powiedziała później, że nie zapewniono tłumacza oraz że była zastraszana i bita w areszcie policyjnym. Chociaż jej matka namawiała ją do wyjazdu z kraju, Knox zdecydowała pozostać w Perugii, aby spotkać się z rodziną Kercher.
Wreszcie zmanipulowany przez śledczych Sollecito przyznał, że Knox mogła opuścić jego mieszkanie w nocy, gdy spał. Kiedy detektywi przedstawili to Amandzie jako oskarżenie, załamała się.
Gdy czwartego dnia przesłuchań funkcjonariuszka Rita Ficarra pojawiła się w poczekalni, aby wezwać Amandę, ta akurat robiła szpagat. Śledczym wydało się to podejrzane. Podczas przesłuchania wypytywano Amandę o przebieg zdarzeń w nocy 1 listopada, o jej romanse i znajomości w Perugii, interakcje z Kercher. Przedstawiono jej sfałszowane wyniki badań krwi, z których wynikało, że miała HIV. Co śledczy chcieli dzięki temu kłamstwu osiągnąć? Dziewczyna była bez adwokata, w silnym stresie i podatna na manipulację. Podpisała zeznanie, według którego wróciła do willi w nocy 1 listopada i spała w sąsiednim pokoju, gdy Lumumba zadźgał Kercher na śmierć. Później uznano to za „fałszywe zeznanie”.
6 listopada 2007 roku włoska policja ogłosiła, że znaleziono zabójców Kercher, a Knox i Sollecito zostali aresztowani. Lumumba miał alibi: widziano go jako barmana w Le Chic w noc morderstwa, został więc oczyszczony z zarzutów. Dwa tygodnie później laboratorium kryminalistyczne przedstawiło wyniki badań DNA pobranego z miejsca zbrodni. Dowody nie wskazywały na Knox ani Sollecito, ale na Rudy'ego Guede. On był już znany policji. Wydano nakaz aresztowania i schwytano go w Niemczech. Nie oznaczało to jednak, że Amanda i Raffaele przestali być podejrzani.
Batalia
Aresztowanie Amandy rozpoczęło wieloletnią batalię z włoskim wymiarem sprawiedliwości. Szef policji powiedział reporterom: „Motyw był seksualny, z całą pewnością”. Proces ruszył w styczniu 2009 roku, a 5 grudnia Amanda Knox i Raffaele zostali uznani za winnych zamordowania Meredith Kercher. Prokurator z Perugii, Giuliano Mignini, opisał Amandę jako „zwariowaną na punkcie seksu palaczkę marihuany, która wciągnęła swojego chłopaka w grę polegającą na ostrym seksie, a gra ta zakończyła się śmiercią Kercher”. Mignini nawet nazwał Knox „diablicą”. I tak też zaczęła dziewczynę postrzegać opinia publiczna. Dziennikarze byli dla Amandy bezlitośni. Gdy na sali sądowej puściła oko do swoich przyrodnich sióstr, w prasie przedstawiono to jako przejaw diabolicznej osobowości.
Prokurator podkreślał obecność DNA Amandy na nożu, który ewentualnie mógł posłużyć jako narzędzie zbrodni. Z kolei na staniku Meredith miało się znajdować DNA Sollecito. Dodatkowo, w trakcie śledztwa ujawniono, że Raffaele kolekcjonował noże.
W grudniu 2009 roku Knox została skazana na 26 lat więzienia, a Sollecito na 25 lat. Guede miał osobny proces, trwający od października 2008 roku. Skazano go na 30 lat więzienia, a po apelacji wyrok skrócono do 16 lat.
Rodzice Knox nie dawali za wygraną. Wynajmowali dom we Włoszech, żeby zawsze ktoś był blisko Amandy. Amerykanie protestowali przeciw niesprawiedliwemu potraktowaniu dziewczyny z Seattle. Krytykowali włoski system prawny, podkreślając karygodne zaniedbania, między innymi niewłaściwe zabezpieczenie próbek z miejsca zbrodni. Sprawa Amandy Knox stała się międzynarodową sensacją.
Pierwsze zwycięstwo
W kwietniu 2010 roku prawnicy Knox i Sollecito złożyli apelację, kwestionując dowody i wiarygodność świadków. Tym razem eksperci medycyny sądowej stwierdzili, że próbki DNA użyte w pierwszym procesie były niewiarygodne. Knox i Sollecito mieli wsparcie ze strony Idaho Innocence Project – organizacji prawnej, która wykorzystuje testy DNA do udowodnienia niewinności niesłusznie skazanych osób. W czerwcu 2011 roku obrona powołała nowego świadka. Ten zeznał, że przebywający w więzieniu Guede zaprzeczał, by Amanda i Raffaele byli zamieszani w morderstwo.
3 października 2011 roku, dwa lata po ich pierwszym procesie, wyroki skazujące Knox i Sollecito zostały uchylone. Wcześniejsze skazanie Knox za zniesławienie Patricka Lumumby podtrzymano, a ona sama otrzymała wyrok 3 lat pozbawienia wolności i grzywnę. Po decyzji sądu kamery uchwyciły Knox zalewającą się łzami. Wkrótce opuściła Włochy.
Niedługo po powrocie do domu Amanda rozpoczęła studia na University of Washington, specjalizując się w kreatywnym pisaniu.
Rollercoaster
Amanda była bezpieczna w Seattle, ale batalie prawne we Włoszech trwały przez kolejne lata. W 2013 roku Najwyższy Sąd Kasacyjny uchylił wyrok uniewinniający i zarządził nowy proces. Amanda przebywała w Stanach Zjednoczonych, a w sądzie reprezentowali ją prawnicy. Ona i Sollecito zostali uznani za winnych.
Ostateczna apelacja została rozpatrzona przez Najwyższy Sąd Kasacyjny w 2015 roku. Tym razem sąd ostatecznie uniewinnił Amandę i Raffaele od zarzutu morderstwa. W swojej decyzji powołał się na „rażące błędy”, „sensacyjne uchybienia” i „niekompetencję śledczych”. 5 czerwca 2024 roku Sąd Apelacyjny we Florencji potwierdził wyrok skazujący Knox za zniesławienie w związku z jej oświadczeniem obciążającym Patricka Lumumbę. 23 stycznia 2025 roku Sąd Najwyższy Włoch potwierdził ten wyrok. Amanda nie wróci jednak do więzienia – w więziennych murach spędziła już dość czasu.
Guede wyszedł na wolność. Opublikował książkę o sprawie i swoim wyroku skazującym.
Poznaj szczegóły innej poruszającej zbrodni zbrodni.
Zapomnieć o "Foxy-Knoxy"
Media pisały o Amandzie jako „Foxy-Knoxy”. Dawny, lubiany przez nią pseudonim („Foxy” można tłumaczyć jako „sprytna” lub „seksowna”) stał się przekleństwem. Na publiczny wizerunek dziewczyny duży wpływ miały nagłówki tabloidów i spekulacje na temat jej życia osobistego. Pomimo uniewinnienia, Knox nadal spotyka się ze sceptycyzmem i osądem ze strony opinii publicznej. Niektórzy wciąż uważają ją za winną.
Sprawę Amandy wielu Amerykanów postrzegało jako „polowanie na czarownice”, przykład niesprawiedliwości opartej na stereotypach i uprzedzeniach. Amerykańskie media obnażały chaotyczność, absurdy, niedociągnięcia i biurokrację włoskiego sądownictwa. Wpłynęło to na relacje między USA a Włochami w zakresie ekstradycji i współpracy prawnej. Warto podkreślić, że krytykowany na całym świecie włoski system sprawiedliwości wprowadził nowe, znacznie bardziej surowe zasady dotyczące zabezpieczania dowodów DNA oraz procedur przesłuchań.
Knox mówiła o psychologicznym wpływie niesłusznego oskarżenia i uwięzienia. Opowiedziała o uczuciu strachu, nieufności i trudnościach w odbudowaniu swojego życia po tak traumatycznym doświadczeniu. Podkreśliła szkody wyrządzone przez publiczne zawstydzanie (public shaming), stwierdzając, że otrzymała „wyrok dożywocia” w sądzie opinii publicznej.
Amanda Knox nie pozwoliła jednak, by trauma zniszczyła jej życie. Wyszła za mąż i wychowuje dwoje dzieci. Prowadzi podcast i działa w organizacjach udzielających pomocy niewinnie skazanym.
Interesują Cię zbrodnie, o których mówił cały świat? Zajrzyj tutaj.
Źródła:
- https://famous-trials.com/amanda-knox/2623-the-trial-of-amanda-kox-2009-an-account
- https://www.youtube.com/watch?v=XXGP18Rw_sY&pp=ygULYW1hbmRhIGtub3g%3D
- https://www.youtube.com/watch?v=Ga-rgA9XNWA&ab_channel=Dr.ToddGrande