Zaginięcie, które wstrząsnęło Wisconsin. Co się stało z Evelyn Hartley?
24 października 1953 roku, spokojne miasto La Crosse w Wisconsin. Nastoletnia Evelyn Hartley opiekowała się dzieckiem znajomych. O 20.30 miała zadzwonić do rodziców, dać im znać, czy wszystko w porządku. Nie zadzwoniła. Gdy zaniepokojony ojciec dotarł na miejsce, dokonał tragicznego odkrycia. Jego córki nie było nigdzie. Dokąd prowadziły krwawe ślady?
Illinois
Evelyn Grace Hartley urodziła 21 listopada 1938 roku w Illinois. Była córką Richarda Hartleya, szanowanego profesora biologii. Jej matka, Ethel, zgodnie z ówczesnymi tradycjami, zajmowała się prowadzeniem domu i opieką nad dziećmi – a była wyjątkowo wrażliwa na ich potrzeby, czuła i troskliwa. Państwo Hartley byli kochającym się małżeństwem i poważnie podchodzili do wychowania, stawiając na poczucie bezpieczeństwa i edukację.
Evelyn miała starszych braci, Richarda i Thomasa, a także młodszą siostrę, Carolyn. W1946 roku najstarszy syn państwa Hartley zachorował na polio i wkrótce zmarł. Dla rodziców był to bolesny cios. Postanowili zmienić otoczenie i opuścili Illinois, by osiąść w Wisconsin, niedaleko granicy z Minnesotą. Niewielkie miasto było spokojne, może nieco nudne, ale bezpieczne. Tam właśnie Evelyn dorastała.
Spokój w Wisconsin
Panna Hartley była znana ze swojej inteligencji, dobrego serca, niezwykłej jak na tak młody wiek dojrzałości i poczucia odpowiedzialności. Śpiewała w chórze, uczęszczała na kółko teatralne, angażowała się w rozmaite inicjatywy kościoła prezbiteriańskiego. Nauczyciele uważali ją za pilną uczennicę, która miała przed sobą świetlaną przyszłość. Ojciec był dumny z jej wyników i również dostrzegał w dziewczynie potencjał.
Evelyn lubiła spędzać czas z rodziną i miała bardzo dobry kontakt z rodzicami. Tak, jak sobie obiecali, zapewnili dzieciom idealne warunki do rozwoju: poczucie bezpieczeństwa, atmosferę wsparcia i zrozumienia, motywację do rozwoju. Pozycja jej ojca jako profesora college'u oznaczała, że Evelyn dorastała w intelektualnie stymulującym środowisku. Chciała iść w naukowe ślady ojce i starszego brata Thomasa.
Nauka była dla Evelyn ważniejsza niż randki. Niewiele wiadomo o jej młodzieńczych fascynacjach, miłosnych zawodach czy romantycznych marzeniach.
Nastolatka była lubiana przez sąsiadów. Stawiano ją jako wzór, a rodzice z La Crosse bez obaw powierzali pod jej opiekę swoje dzieci. Dla młodej dziewczyny praca opiekunki była idealnym rozwiązaniem – mogła zarobić na swoje potrzeby, nie zaniedbując innych obowiązków.
Opiekunka
Richard Hartley przyjaźnił się z innymi wykładowcami z La Crosse, między innymi z Viggo Rasmussenem, profesorem fizyki w La Crosse State College (obecnie Wisconsin University-La Crosse). Viggo i jego żona Madelyn mieli siedmioletnią córkę Rozalyn i niespełna dwuletnią Janis (lub Janice, w zależności od źródła). W październiku 1953 roku uczelnia organizowała duże wydarzenie sportowe na cześć absolwentów. W tak niewielkim mieście jak La Crosse była to wielka rzecz. Rasmusenowie chcieli zabrać ze sobą Rozalyn, ale Janis była za mała na mecz, hałas, radosne zamieszanie. Zależało im, by została w domu, z opiekunką. I tu pojawił się mały problem. Małą Janis (a niekiedy także Rozalyn) opiekowałasię zwykle przyjaciółka Evelyn Hartley, również o imieniu Janis. Tym razem nie mogła zająć się dzieckiem, ponieważ brała udział w przygotowaniach do najważniejszego wydarzenia w mieście. Evelyn była chętna, a że miała znakomitą opinię, poza tym jej ojciec przyjaźnił się z ojcem małej Janis, problem udało się rozwiązać.
Na początku Evelyn wychodziła z założenia, że będzie to spokojny wieczór – dziecko na pewno szybko zaśnie, ona będzie mieć czas na naukę do testu, a przy okazji parę centów zarobi. Jednak dzień przed (lub rano, kilka godzin przed rozpoczęciem pracy) dziewczyna zaczęłą mieć złe przeczucia. Podzieliła się tym z rodzicami. Richard i Ethel starali się córkę uspokoić, zwrócili też uwagę, że zwyczajnie nie wypada się wycofać i stawiać Rasmussenów w tak trudnej sytuacji.
Około 18:30 profesor Rasmussen osobiście odebrał Evelyn i zawiózł ją do swojego domu przy 2400 bloku Hoeschler Drive. Dom był nowy, wybudowany zaledwie kilka miesięcy wcześniej i jeszcze niewykończony. Były zamontowane żaluzje, ale brakowało zasłon, co nieco ograniczało prywatność, a przechodniom umożliwiało zajrzenie do domu Rasmussenów. Jednak okolica była spokojna, wszyscy się znali, można było czuć się bezpiecznie.
Rasmussenowie wyszli o 18.45. Evelyn została poinstruowana, aby nakarmić małą Janis i położyć ją spać do 19:15. Miała zadzwonić do rodziców o 20:30, aby dać znać, że wszystko w porządku. Zawsze, gdy zajmowała się dziećmi, właśnie o 20.30 kontaktowała się z rodzicami. Tym razem nie zadzwoniła. Było to szczególnie niepokojące, zwłaszcza że niecałą godzinę wcześniej Ethel miała przeraźliwe przeczucie, że stało się coś bardzo złego. Richard ją uspokajał i nalegał, żeby spokojnie czekali na umówiony telefon. Przecież Evelyn była w domu ich znajomych, kilka kilometrów od własnego domu, miała tylko zajmować się dzieckiem. Jednak kilka minut po 20.30 sam chwycił za słuchawkę i zadzwonił pod numer Rasmussenów. Nikt nie odbierał.
Co się stało?
Richard starał się zachować spokój. Może Janis nie mogła zasnąć? Może Evelyn była w łazience? O 21.20 nadal nikt nie odbierał, więc Hartley pojechał do domu Viggo i Madelyn. Nikt nie otwierał, ale słyszał radio – może jednak ktoś tam był? Obszedł dom na około, przez okno zobaczył okulary i but Evelyn. Do środka dostał środka dostał się przez uchylone okno piwniczne. Jego uwagę zwróciła krótka drabinka ustawiona przy oknie należała do Rasmusenów i była używana niedawno podczas malowania piwnicy. Szybko znalazł drugi but swojej córki. Gdy doszedł do salonu, zobaczył, że okulary Evelyn były połamane. Obok nich zauwważył krwawy odcisk buta na jasnej wykładzinie. Śladów krwi było więcej. Zaniepokojony ojciec znalazł też rozrzucony podręczniki. Zajrzał do pokoju Janis – spała spokojnie. Evelyn nie było nigdzie.
Richard krążył wokół domu, szukając jakichkolwiek wskazówek. Sąsiadowi Rasmussenów powiedział, że Evelyn została porwana. Sąsiad natychmiast zadzwonił po policję.
Gdy Viggo i Madelyn wrócili do domu i zobaczyli radiowozy, byli przerażeni. Krwawy odcisk dłoni został później zauważony cztery stopy nad ziemią na ścianie garażu około 100 stóp od domu Rasmusenów, a także plamy na domu sąsiada. Gdy znaleziono kałuże krwi, Ethel Hartley była już przekonana, że jej córka nie żyła. Śledczy uspokajali ją. Przypuszczali, że Evelyn została zaniesiona lub przeciągnięta przez jej porywacza (lub porywaczy) przez podwórko. Wszystko wskazywało, że sprawcy opuszczali teren posesji, razem z dziewczyną, tą samą drogą, którą weszli – przez piwniczne okno, od tyłu. Sprowadzono psy tropiące, które podążały za zapachem Evelyn przez dwie przecznice, zanim zgubiły trop prz,y Coulee Drive na północny wschód od domu Rasmussenów. To nasuwało wniosek, że ktokolwiek zabrał Evelyn, wsadził ją do samochodu. Jeden mężczyzna później zgłosił się na policję i powiedział, że widział trzy osoby idące po Coulee Drive: dwóch mężczyzn wydawało się pomagać pijanej dziewczynie, która ledwo stała na nogach. Krótko potem te trzy osoby odjechały dwukolorowym buickiem. Czy to mogła być Evelyn i jej napastnicy?
Poruszyć niebo i ziemię
Śledczy postanowili zadać parę pytań sąsiadom Rasmussenów. Tamtego wieczoru, 24 października 1953, większość domów była pusta, ze względu na wielkie lokalne wydarzenie. Jednak starsze małżeństwo, mieszkające tuż obok, zeznało, że około 19.15 usłyszeli krzyki: ierwszy rozdzierający, drugi brzmiący jak błaganie o pomoc, a trzeci przytłumiony. Dlaczego więc nie zareagowali? Uznali, że któryś z sąsiadów bił dziecko i nie chcieli się wtrącać. Inny sąsiad, mieszkający nieco dalej, również około 19.15 słyszał krzyki, ale według niego brzmiały jak dziecięca zabawa. Właśnie o 19.15 Ethel Hartley miała swoje koszmarne przeczucie.
Rano pod domem Rasmussenów zebrało się około tysiac ochotników, gotowych pomóc w odnalezieniu Evelyn. Na pewnym etapie w poszukiwaniach brało udział dwa tysiące osób.
Kilka dni po zniknięciu Evelyn znaleziono zakrwawione majtki i biustonosz w pobliżu przejścia pod Highway 14, dwie mile na południe od La Crosse. Przypuszczano, że te rzeczy należały do Evelyn. Zwłaszcza że obok znaleziono zakrwawione męskie buty – pasujące do zauważonych w domu Rasmussenów odcisków.
Policjanci i wolontariusze połączyli siły, aby szukać Evelyn w jednej z największych akcji poszukiwawczych w historii Wisconsin. Pojazdy były przeszukiwane i oznaczane jako sprawdzone, ulice i zalesione obszary były przeczesywane, wprowadzono godziny policyjne. W poszukiwaniach wykorzystano również Cywilny Patrol Powietrzny i Siły Powietrzne Stanów Zjednoczonych. Pracowników stacji benzynowych poproszono o sprawdzanie samochodów pod kątem plam krwi. Świeże groby zostały ponownie otwarte w celu ustalenia, czy szczątki Evelyn nie zostały tam umieszczone.
W maju 1954 roku przeprowadzono masowe testy wykrywaczem kłamstw wśród uczniów szkół średnich z okolic La Crosse. Miało to służyć wydobyciu większej ilości informacji o Evelyn, a docelowo o okolicznościach jej zaginięcia. Chociaż lokalne władze planowały poddać testom 1750 uczniów i pracowników, testowanie było kontrowersyjne i zostało zatrzymane po przebadaniu około 300 osób.
To zaginięcie poruszyło mieszkańców małego miasta w Utah. Poznaj historię Kayelyn Louder.
Teorie
Niejaki Ed Gein został uznany za podejrzanego w sprawie zniknięcia Evelyn, ponieważ w październiku 1953 roku odwiedzał krewnego mieszkającego kilka przecznic od domu Rasmussenów. Gein – policji już doskonale znany jako morderca i nekrofil – zaprzeczył i przeszedł dwa testy na wykrywaczu kłamstw. Policja nie znalazła żadnych śladów czy szczątków Evelyn podczas przeszukiwania jego posiadłości w Plainfield. W związku z tym, w listopadzie 1957 roku Ed Gein został oczyszczony z wszelkich powiązań ze zniknięciami zarówno Evelyn, jak i Georgii Weckler, ośmiolatki, która zniknęła w 1947 roku. Pomimo to, niektórzy nadal uważają Geina za podejrzanego.
Media na początku jedynie relacjonowały przebieg śledztwa, jednak z czasem zaczęły traktować sprawę zaginięcia Evelyn jako magnes przyciągający czytelników. W dodatku dziennikarze wysnuwali własne wnioski i stawiali odważne tezy, niekoniecznie mające cokolwiek wspólnego z rzeczywistością.
Pojawiła się na przykład teoria, że Evelyn sama wpuściła napastnika do domu. Niektórzy sugerowali, że dziewczyna zaplanowała ucieczkę – by zacząć nowe życie, może z chłopakiem, którego rodzice nie akceptowali. Przyjaciele dziewczyny byli oburzeni tą tezą i uznali ją za absurdalną. Więcej sensu miała teoria o włamaniu. Według tego scenariusza nastolatka była po prostu przypadkową ofiarą, która znalazła się w niewłaściwym miejscu, o niewłaściwej porze.
Ethel całkowicie się załamała, a Richard codziennie przeszukiwał okolice, nie sypiał nocami. Rodzice Evelyn Hartley trwali w stanie zawieszenia i nigdy nie dostali odpowiedzi na dręczące pytanie: co stało się z ich córką?
Zaginięcie nastolatki to jedna z najbardziej bolesnych i najbardziej tajemniczych spraw w historii Wisconsin. Ciała dziewczyny do dziś nie odnaleziono.
Została porwana z własnego łóżka, po 9 miesiącach wróciła do domu. Poznaj historię Elizabeth Smart.
Źródła
- https://en.wikipedia.org/wiki/Disappearance_of_Evelyn_Hartley
- https://www.youtube.com/watch?v=exUyQhr7e_A&pp=ygUOZXZlbHluIGhhcnRsZXk%3D