To oglądali nasi rodzice – 10 popularnych bajek z okresu PRL
Ciężko dziś wyobrazić sobie życie bez Internetu. Można obejrzeć w nim wszystko – łącznie z ulubionymi bajkami, które puszczamy dzieciom z YouTuba na komputerze lub tablecie. W czasach PRL-u emisja bajek była mocno ograniczona, kanałów niewiele, a dzieci czekały na godzinę 19:00 by obejrzeć tzw. Wieczorynkę. Przypomnijmy sobie 10 popularnych bajek z okresu PRL, które uczyły, fascynowały i często rozśmieszały do łez.
Jeśli szukasz więcej informacji i ciekawostek historycznych, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o PRL.
Z tego artykułu dowiesz się:
TOP 10 popularnych bajek, które oglądali nasi rodzice w PRL
1. Gumisie (1985)
Gumisie były jedną z ostatnich bajek, która emitowana była w czasach PRL-u. Serial animowany Gumisie jest produkcją popularnego studia Walt Disney. Nasi rodzice i dziadkowie, ale też zapewne wielu z nas pamięta, gdy z zapartym tchem śledziliśmy bohaterów Gumisiów – przypominających wyglądem pluszowe, sympatyczne niedźwiadki z Gumisiowej Doliny.
Gumisie bardzo często brały udział w różnych ciekawych wydarzeniach, które rozgrywały się w średniowieczu. Oprócz niedźwiadków w bajce pojawiały się też smoki, olbrzymy albo rycerze. W Polsce bajka emitowana była na TVP1. Chyba każde dziecko chciało wówczas nauczyć się, jak robić sok z gumijagód.
2. Reksio (1967)
Reksio jest naszą polską produkcją, stworzoną zgodnie ze scenariuszem Lechosława Marszałka. Bajka dotyczy przygód wesołego pieska o imieniu Reksio, który jest uczestnikiem niesamowitych przygód. Często towarzyszy mu jego właściciel oraz inne zwierzęta. Ciekawym jest fakt, że pierwowzorem animowanego Reksia była suczka Trola – pupilka scenarzysty bajki.
Bardzo charakterystyczne dla bajki było przedstawienie informacji dotyczących produkcji serialu, z przewijającym się obok napisów Reksiem – a pod koniec intro wbijającym pieczątki na filmową taśmę. Autorem słynnej ścieżki dźwiękowej do serialu jest Zenon Kowalowski. Jeden odcinek Reksia trwał zazwyczaj ok. 10 minut.
3. Przygody misia Colargola (1968)
Nasi rodzice lub dziadkowie z całą pewnością doskonale pamiętają polsko-francuski, lalkowy serial animowany o tytule Przygody misia Colargola. Stworzyła go wytwórnia Se-ma-for w Łodzi, razem z francuskim studiem animacji Procidis. Głównym bohaterem kreskówki jest oczywiście Miś Colargol, który w każdym odcinku przeżywał zupełnie inne, ciekawe przygody.
Autorem scenografii, a także współautorem scenariusza i kierownikiem artystycznym bajki był Tadeusz Wilkosz. Misia Colargora uwielbiały dzieci nie tylko w PRL-u, ale też w wielu innych państwach Europy.
4. Rozbójnik Rumcajs (1967)
Jedna z najbardziej popularnych bajek w czasach PRL. To czechosłowacka produkcja animowana dla dzieci, którą napisał Vaclav Ctvrtek. Rozbójnik Rumcajs liczył 39 odcinków, a później został kontynuowany pod nazwą Cypisek – syn rozbójnika Rumcajsa.
Żyjący w PRL-u doskonale pamiętają bajkę o perypetiach rozbójnika, a także jego całej rodziny – łącznie z żoną Hanką i synem Cypiskiem na czele. Na wspomnienie komicznych konfliktów między Rumcajsem a księciem panem z Jiczyna może zakręcić się łezka wzruszenia w oku. Jeśli szukasz więcej ciekawostek, sprawdź także ten artykuł na temat życia seksualnego w PRL-u.
5. Opowiadania Muminków (1977)
Jest to polski serial animowany, który zrealizowało łódzkie studio Se-ma-for– dokładnie to samo, które zajęło się produkcją Przygód misia Colargola,. Scenariusz do Muminków opracowała Maria Kossakowska oraz Lucjan Dembiński, inspirując się powieściami Tove Janssona. Przedziwne istoty zwane Muminkami do dnia dzisiejszego cieszą się ogromną popularnością i wciąż mają rzeszę fanów w Polsce.
Pokolenie PRL-u z sentymentem wspomina przygody głównych bohaterów Muminków: Muminka, jego rodziców, Małej Mi, Włóczykija, Ryjka i Panny Migotki z Migotkiem. Z całą pewnością nikt nie zapomniał również o Buce – podobnej do ducha ogromnej purpurowej istocie, która młodym widzom potrafiła napędzić niezłego strachu.
Najbardziej znane bajki, które oglądało się w czasach PRL
6. Dziwne przygody Koziołka Matołka (1969)
Jego największą fanką była znana ze Świata według Kiepskich Babka, czyli Rozalia Kiepska. Polska bajka nakręcona została w Studiu Miniatur Filmowych, będąc adaptacją komiksu Kornela Makuszyńskiego oraz Mariana Walentynowicza. Każdy odcinek trwał ok. 10 minut.
Co takiego robił koziołek, że rozbawiał wszystkie polskie rodziny w PRL-u? Szukał Pacanowa, przeżywając przy tym różne śmieszne przygody. Każdy odcinek zaczynał się i kończył recytowanym przez Wiesława Michnikowskiego wierszykiem. Z całą pewnością dzieciaki żyjące w PRL-u doskonale pamiętają słynną melodyjkę wprowadzającą do bajki oraz… beczenie Koziołka Matołka.
7. Miś Uszatek (1975)
Miś Uszatek był jedną z najbardziej popularnych polskich bajek w czasach PRL. Perypetie sympatycznego Misia Uszatka śledziły w domach miliony rodzin, z zapartym tchem oglądając bohatera z oklapniętym uszkiem. Najlepszym przyjacielem Uszatka był Zajączek, a także Prosiaczek.
Produkcją animowanego serialu o Uszatku zajęło się Studio Małych Form Filmowych Se-ma-for w Łodzi, na zlecenie Telewizji Polskiej. Głosu dla Misia Uszatka użyczył zaś Mieczysław Czechowicz. Szczególnie przedszkolaki w okresie PRL-u zachwycały się pluszowym misiem, błyskawicznie się z nim identyfikując.
8. Przygody Bolka i Lolka (1972)
Bolek i Lolek to bohaterowie polskiej bajki, która została wyprodukowana w Studiu Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej. Bolek i Lolek przeżywali szalone przygody, w których czasami towarzyszyła im koleżanka Tola.
Perypetie Bolka i Lolka były odpowiedzią na rozwijanie się polskiej telewizji. Widzowie z ciekawością śledzili bohaterów wybierających się na piesze wędrówki, rejsy statkiem lub wycieczki samochodowe czy rowerowe. Każdy młody widz chciał być jak Bolek i Lolek – a zwłaszcza podróżować po świecie, jak bohaterowie bajki.
9. Pomysłowy Dobromir (1973)
Pomysłowy Dobromir puszczany był jako Dobranocka w czasach PRL-u. Bajka powstała w Studiu Miniatur Filmowych w Warszawie. Jeden odcinek trwał zazwyczaj ok. 10 minut – podobnie, jak inne polskie seriale animowane w tamtym okresie. Głównym bohaterem był oczywiście Dobromir, któremu towarzyszył Dziadek i Ptaszek.
Cała akcja bajki rozgrywała się na polskiej wsi. Główny bohater za każdym razem pragnął wynaleźć urządzenie, które umożliwi łatwe wykonanie czynności, o której mowa była w danym odcinku. Widzowie z całą pewnością pamiętają nie tylko wynalazki Dobromira, ale też jego słynny okrzyki „Juhu!”, gdy udało mu się coś wymyślić.
10. Wilk i Zając (1969)
Szczególnie popularną bajką w okresie PRL-u była też radziecka, a później rosyjska kreskówka Wilk i Zając. Przygody Wilka próbującego dopaść Zająca wywoływały głośny śmiech dorosłego i najmłodszego pokolenia przed telewizorami. Zwłaszcza, że Zającowi w zabawny sposób zawsze udawało się wyjść cało z opresji.
Serial do dziś cieszy się ogromną popularnością, a w Internecie znaleźć można wiele gadżetów związanych z postaciami Wilka i Zająca. Do dziś na aukcjach licytacyjnych wyszukać można również słynną małą konsolę z grą „Ruskie jajko” – w której sterowało się Wilkiem, mającym za zadanie złapać jak największą ilość jajek. Kto nie grał, niech żałuje! A kto chce spróbować swoich sił w łapaniu jajek i nie licytować bardzo drogiej dziś konsoli z lat PRL-u, może pobrać „Ruskie jajko” przez aplikację na Androidzie.
Autor: Paulina Zambrzycka
Bibliografia:
- Eisler Jerzy: Dziedzictwo PRL. Co nam zostało z tamtych lat, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2016
- Żółtkowski Wiesław: Zrozumieć PRL, Wydawnictwo Muza S.A, Warszawa 2012
- Sitarski Piotr, Garda Maria B., Jajko Krzysztof: Nowe media w PRL, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2020