10 zapomnianych gwiazd muzyki z czasów PRL
W czasach PRL na polskiej estradzie królowały znakomite gwiazdy muzyki. Każda z nich poszczycić się może zawrotną karierą oraz wielką publicznością. Okazuje się jednak, że artystów z PRL-u nie każdy dziś dobrze pamięta. Postaramy się przybliżyć zatem, kim były gwiazdy muzyki z czasów PRL oraz jakie ich utwory być może do dziś nucimy – nie znając osoby, która stoi za popularnością tego przeboju.
Jeśli szukasz więcej informacji i ciekawostek historycznych, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o muzyce.
Z tego artykułu dowiesz się:
10 gwiazd muzyki PRL, które powinieneś znać
1. Marta Mirska
Marta Mirska nagrywała płyty dla Polskich Nagrań w latach 50-tych XX wieku. Była to niesamowita wokalistka, która jako pierwsza wykonała piosenkę „Pierwszy siwy włos” (1957 rok) – choć Mieczysław Fogg uważa, że to on jest pionierem owego przeboju. Marta Mirska wykonywała również utwór „Zakochana Radiostacja”, który właśnie z jej postacią często jest kojarzony. Występować przed publicznością skończyła w połowie lat 60-tych.
Warto dodać, że na grobie słynnej piosenkarki z czasów PRL widnieje nazwisko jej męża, jednak… źle napisane. Zamiast Reiniger (od męża Zbigniewa Reinigera) widnieje nazwisko Reinger. Grób wokalistki znajduje się na Cmentarzu Komunalnym Północnym w Warszawie.
2. Andrzej Zaucha
To wokalista jazzowo-popowy, który wykonywał również muzykę r&b. Zaucha był także saksofonistą altowym i grał na perkusji. Muzykowania nauczył się sam. Andrzej Zaucha nagrał wiele płyt do seriali i filmów (np. do słynnej bajki „Gumisie”). Najważniejsze utwory Zauchy, które możesz kojarzyć, to:
- „Byłaś serca biciem”
- „Magia to ja”
- „Czarny Alibaba” (z repertuaru Heleny Majdaniec)
- „Siódmy rok”
- „Smakować świat”
Andrzej Zaucha związany był również z kilkoma zespołami rockowymi takimi, jak np. Kasa Chorych.
3. Maria Koterbska
Była to popularna wokalistka lat 50-tych i 60-tych XX wieku w Polsce. Do najbardziej znanych utworów Marii Koterbskiej należą:
- „Karuzela”
- „Augustowskie noce”
- „Parasolki”
- „Serduszko puka w rytmie cza cza”
- „Wrocławska piosenka”
Maria Koterbska odeszła 18 stycznia 2021 roku w Bielsku-Białej, dożywając do pięknego wieku 96 lat.
4. Maciej Kossowski
Wokalista był producentem, ale też kompozytorem muzyki i wokalistą. Współpracował np. ze „Studiem Rytm” w Polskim Radio Warszawa. Jego najbardziej znane utwory to:
- „Dwudziestolatki”
- „Domowe strachy”
- „Szkolny bal”
Maciej Kossowski współpracował również z różnymi ówczesnymi zespołami, jak np. Czerwono-Czarni lub Warszawscy Stompersi. Wokalista na początku lat 70-tych zamieszkał w Nowym Jorku i tam założył swoją grupę muzyczną.
5. Natasza Zylska
Popularna piosenkarka z czasów PRL, która była pochodzenia żydowskiego. Jej debiut miał miejsce w 1954 roku, w Katowicach. Zylska była jedną z najbardziej cenionych wokalistek lat 50-tych XX wieku w Polsce. Do najważniejszych przebojów Nataszy zaliczyć można: „Baja Bongo” (później rozsławiła go Shazza), „Czekolada”, „Marianna” czy „Pikulina.
Wokalistka w 1963 roku wyemigrowała do Izraela. Występowała tam jako piosenkarka, jednak później postanowiła poświęcić się plastyce. Jeśli szukasz więcej ciekawostek, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły z piosenkami wszech czasów.
Sławni piosenkarze i piosenkarki z PRL-u
6. Edward Hulewicz
To znakomity wokalista, ale też kompozytor. Zasłynął również jako członek zespołu Tarpany. Do najważniejszych utworów tej formacji muzycznej zalicza się zdecydowanie „Siała baba mak”. Warto dodać, że piosenka wygrała w Telewizyjnej Giełdzie Piosenki kilka razy. Niektórzy mówią, że Tarpany w czasach PRL podobny był pod względem rozpoznawalności jak Trubadurzy bądź Czerwone Gitary. Później Hulewicz przeszedł do zespołu Heliosi. Z nimi nagrał m.in.:
- „Obietnice”
- „Dwa złote warkocze”
Końcem lat 60-tych Edward Hulewicz zaczął tworzyć piosenki z Jerzym Milianem. Komponował muzykę i pisał teksty np. dla Jarosława Kukulskiego czy Macieja Kossowskiego.
7. Ludmiła Jakubczak
Piosenkarka zadebiutowała w 1958 roku w konkursie wokalnym, organizowanym przez Polskie Radio. W 1960 roku czytelnicy „Expressu Wieczornego wybrali piosenkę „Gdy mi ciebie zabraknie” w wykonaniu Ludmiły Jakubczak jako najlepszą piosenkę powojenną w Polsce.
Jakubczak zaliczana jest jako jedna z najbardziej znanych gwiazd muzyki PRL-u, która wpłynęła na rozwój muzyki rozrywkowej w naszym kraju. Niestety wokalistka zginęła młodo w wypadku samochodowym, mając zaledwie 22 lata.
8. Krzysztof Klenczon
Klenczon określany jest jako polski John Lennon. To słynny kompozytor, gitarzysta oraz wokalista z czasów PRL. Klenczon zasłynął jako lider zespołów takich, jak Czerwone Gitary lub Trzy Korony. Dla Czerwonych Gitar napisał utwory m.in. „Biały Krzyż” i „Kwiaty we włosach”. Dla Trzech Koron z kolei stworzył słynne „10 w skali Beauforta” czy „Port”.
W Pułtusku od 2013 roku organizowany jest festiwal ku pamięci Krzysztofa Klenczona i jego twórczości. Odbywa się też koncert finałowy, podczas którego grają różne gwiazdy. Organizowane są również wtedy warsztaty wokalne oraz instrumentalne.
9. Joanna Rawik
Popularna piosenkarka z czasów PRL, która przybyła do Polski z Rumunii w 1947 roku. Debiutowała jako wokalistka w połowie lat 50-tych XX wieku. Jednak najbardziej rozpoznawalna stała się pod koniec lat 60-tych, głównie za sprawą swojego niskiego i bardzo specyficznego wokalu.
W latach 1966-1967 reprezentowała nasz kraj w Międzynarodowym Festiwalu Piosenki w Sopocie („Nie chodź tą ulicą”, „Po co nam to było”). W 1969 roku wykonała zaś słynny utwór „Romantyczność” w Opolu.
10. Rena Rolska
To aktorka estradowa oraz słynna polska piosenkarka, która swój debiut miała w 1955 roku w Warszawie – jako solistka Orkiestry Tanecznej Polskiego Radia. Za utwór „Piosenka prawdę ci powie” otrzymała w 1961 roku I nagrodę w konkursie polskiej piosenki. W tym samym roku wykonała ją w Sopocie na Międzynarodowym Festiwalu Piosenki (dostała wówczas wyróżnienie). Swoją karierę estradową zakończyła w 1981 roku. Mimo, że już nie wróciła na scenę, utwory Reny Rolskiej do dziś rozbrzmiewają w domach ludzi, którzy mają sentyment do czasów PRL-U:
- „Nie oczekuję dziś nikogo”
- „Na Francuskiej”
- „Serce na śniegu”
- „Hej, Piotr!”
- „Złoty pierścionek”
Rena Rolska dnia 19 stycznia 2021 obchodziła swoje 89 urodziny.
Autor: Paulina Zambrzycka
Bibliografia:
- Emilia Padoł: Piosenkarki PRL-u. Spotkanie I (e-book), Wydawnictwo Prószyński Media, Warszawa 2016
- Eisler Jerzy: Dziedzictwo PRL. Co nam zostało z tamtych lat, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2016
- Emilia Padoł: Piosenkarze, Wydawnictwo Prószyński i S-ka, Warszawa 2017