Dzieci Zygmunta III Wazy. Ile pociech miał król Polski?
Zygmunt III Waza był synem króla szwedzkiego Jana III i jego pierwszej żony Katarzyny Jagiellonki – córki Zygmunta I Starego i Bony Sforzy. Na sejmie elekcyjnym po śmierci Stefana Batorego został wybrany na króla polskiego. Odznaczał się szczególną samodyscypliną i pracowitością Za jego panowania Rzeczpospolita Obojga Narodów osiągnęła swój największy zasięg terytorialny, a jedną z najważniejszych rzeczy, które zrobił dla Polski było przeniesienie stolicy z Krakowa do Warszawy. Król był dwukrotnie żonaty, a obie jego żony były siostrami – bratanicami cesarza Maksymiliana II Habsburga. Urodziły mu łącznie dwanaścioro dzieci, choć tylko sześcioro z nich dożyło wieku dorosłego.
Jeśli szukasz więcej informacji i ciekawostek historycznych, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o historii Polski.
Z tego artykułu dowiesz się:
Dzieci Zygmunta III Wazy i Anny
Wspólna biografia Zygmunta III Wazy i Anny Habsburżanki
W połowie grudnia 1586 r. zmarł nagle król polski Stefan Batory. Wdowa po nim, Anna Jagiellonka była ostatnią przedstawicielką tego rodu na tronie polskim. Po śmierci męża najważniejsze dla niej stało się osadzenie na tronie jej siostrzeńca Zygmunta – syna Katarzyny i szwedzkiego króla Jana III Wazy. Ostatecznie, po podpisaniu tradycyjnych pacta conventa, 27 grudnia 1587 r. rozpoczęło się panowanie nowego króla.
Młody monarcha miał wówczas 21 lat. Jeszcze przed jego koronacją ciotka Anna rozpoczęła starania o rękę Anny Habsburżanki, córki arcyksięcia Karola Styryjskiego – brata cesarza Maksymiliana II – i Marii Anny Bawarskiej. Związek małżeński zawarto 31 maja 1592 r., kiedy panna młoda miała 19 lat. Informacje przekazywane przez biografów pary królewskiej dowodzą, że małżeństwo było zgodne.
Jeszcze w tym samym roku, pod koniec listopada zmarł ojciec Zygmunta, Jan III. Od tej chwili król stał się także monarchą szwedzkim, powstała unia polsko-szwedzka (co gwarantowało realizację jednego z warunków pacta conventa władcy). Wydarzenia z ich wspólnego życia zakończyły się po sześciu latach. Anna zmarła w Warszawie, 10 lutego 1598 r.
Dzieci Zygmunta III Wazy i Anny Habsburżanki
Anna Habsburżanka sześć razy była w ciąży. Urodziła po kolei dzieci, którym nadano imiona:
- Anna Maria (1593 – 1600) – królewna nie dożyła swoich 7 urodzin, brak informacji na temat przyczyn jej śmierci;
- Katarzyna – druga córka pary przeżyła raptem kilka miesięcy, urodziła się i zmarła podczas pobytu rodziców w Szwecji, jej ciało sprowadzono do kraju i pochowano na Wawelu, ale w rodzimych źródłach jest prawie nie wspominana;
- Władysław Zygmunt (1595 – 1648) – następca Zygmunta na tronie polskim, po śmierci ojca przyjął również tytuł dziedzicznego króla Szwecji, mimo, że unia polsko-szwedzka już dawno nie funkcjonowała; zmarł wskutek choroby nerek;
- Katarzyna (1596 – 1597) – trzecia córka monarchów przeżyła około 9 miesięcy, brak informacji na temat przyczyny jej zgonu;
- Krzysztof (1598) – najmłodszy chłopiec przyszedł na świat przez cesarskie cięcie, po śmierci swojej matki, 10 lutego 1592 r. niemowlę przeżyło jedynie kilka godzin.
Dzieci Zygmunta III Wazy i Konstancji
Wspólna biografia Zygmunta III Wazy i Konstancji Habsburżanki
Żałoba po zmarłej królowej trwała pięć lat. W tym czasie najważniejsze stało się utrzymanie porządku w Szwecji, z której coraz częściej dobiegały niepokojące informacje na temat zachowania regenta, księcia Karola Sudermańskiego. W 1599 r. zakończyło się panowanie Zygmunta w Szwecji, monarcha został zdetronizowany, zlikwidowano unię polsko-szwedzką. Zaproponowano co prawda koronę królewiczowi Władysławowi, ale ceną było natychmiastowe wysłanie go do Szwecji, gdzie przejdzie na luteranizm – król się nie zgodził (choć dbał o pokój religijny w kraju, do czego również zobowiązał się podpisując pacta conventa, pozostawał gorliwym katolikiem).
W 1603 r. monarcha był gotów do kolejnego ożenku. Szlachta spodziewając się osiągnięcia konkretnych korzyści zaproponowała mu dwie kandydatki: księżniczki tyrolskie – Annę i Marię. Pojawiała się także osoba Marii, córki Borysa Godunowa. Jednak Zygmuntowi zależało tylko na jednej kobiecie – 15 lat młodszej siostrze swojej pierwszej żony, Konstancji. Wybranka coraz bardziej przypominała zmarłą królową, a dzięki wstawiennictwu ich matki cel był możliwy do osiągnięcia.
Wydarzenia rozwijały się w sposób sprzyjający Zygmuntowi. Ostatecznie 11 grudnia 1605 r. Konstancja została jego żoną. W przeciwieństwie do Anny, młoda małżonka zaczęła aktywnie działać na rzecz Habsburgów na dworze polskim, jednocześnie nie czyniąc nic przeciwko nowej ojczyźnie.
Zgodne małżeństwo trwało 26 lat i przerwała je nagła śmierć królowej w wyniku udaru 10 lipca 1631 r. Wydarzenie to wpłynęło bardzo silnie na owdowiałego ponownie króla. Podupadł na zdrowiu. Zmarł 30 kwietnia 1632 r. A może zainteresuje cię także ten artykuł na temat dzieci Zygmunta Starego?
Dzieci Zygmunta III Wazy i Konstancji Habsburżanki
Konstancja była równie płodna, jak jej siostra, ale jest to cecha właściwa niemal wszystkim przedstawicielkom ich rodu. Z tego związku urodzili się:
- Jan Kazimierz (1607 – 1608) – pierwszy męski potomek z drugiego małżeństwa króla żył jedynie dwa tygodnie;
- Jan Kazimierz II (1609 – 1672) – następca brata Władysława na polskim tronie;
- Jan Albert (1612 – 1634) – został duchownym, piastował godność biskupa krakowskiego i warmińskiego;
- Karol Ferdynand (1613 – 1655) – biskup wrocławski i płocki, po śmierci Władysława był konkurentem Jana Kazimierza do tronu polskiego;
- Aleksander Karol (1614 – 1635) – najmłodszy syn Zygmunta III, zmarł w wyniku zarażenia ospą;
- Anna Konstancja (1616) – jedyna informacja o krótkim życiu księżniczki pochodzi z jej trumny i informuje o czterech miesiącach życia dziewczynki;
- Anna Katarzyna Konstancja (1619 – 1651) – była pierwszą żoną palatyna Renu Filipa Wilhelma.
Autor: Aleksandra Drążek-Szychta
Bibliografia:
- Besala J., Małżeństwa Królewskie. Władcy elekcyjni, Bellona, Warszawa 2007
- Wdowiszewski Z., Genealogia Jagiellonów i Domu Wazów w Polsce, Avalon, Kraków 2005
- Wisner H., Zygmunt III Waza, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1984