Logo serwisu: Kroniki Dziejów
Menu
  • Historia Polski
    • Średniowiecze
    • Pierwsi Piastowie
    • Rozbicie dzielnicowe
    • Po zjednoczeniu
    • Nowożytność
    • XVI wiek
    • XVII wiek
    • XVIII wiek
    • Polska pod zaborami
    • Współczesność
    • Polska 1918-1945
    • Okres PRL
    • Po 1989 roku
    • Historia powszechna
      • Starożytność
      • Grecja
      • Rzym
      • Egipt i Mezopotamia
      • Pozostałe
      • Średniowiecze
      • Wczesne średniowiecze (do VIII wieku)
      • Pełne średniowiecze (IX-XIII wiek)
      • Późne średniowiecze (XIV-XV wiek)
      • Nowożytność
      • XVI wiek
      • XVII wiek
      • XVIII wiek
      • XIX wiek do 1914
      • Współczesność
      • I wojna światowa
      • XX lecie międzywojenne
      • II wojna światowa
      • Historia najnowsza
      • Zimna wojna
    • Postacie i wydarzenia
      • Postacie w historii powszechnej
      • Władcy i przywódcy
      • Podróżnicy i odkrywcy
      • Kobiety w historii świata
      • Ludzie kultury
      • Inne znane osobistości
      • Polacy
      • Władcy i przywódcy Polski
      • Polscy naukowcy i działacze społeczni
      • Ludzie kultury i inni
      • Kobiety w historii Polski
      • Wydarzenia z historii powszechnej
      • Bitwy i wojny
      • Polityka i traktaty
      • Gospodarka i społeczeństwo
      • Religia w historii świata
      • Wydarzenia z historii Polski
      • Bitwy i wojny
      • Polityka i traktaty
      • Gospodarka i społeczeństwo
    • Ciekawostki historyczne
      • Warto wiedzieć
      • Zabytki i budowle
      • Popularne zestawienia
      • Mało znane wydarzenia
      • Mało znane postacie
      • Wojskowość
      • Broń historyczna
      • Taktyki wojenne
        • Moje konto
        Facebook
        Szukaj
        • Kroniki Dziejów
        • Historia Polski
        • Skuteczna broń twórców Polski

        Niezwykle skuteczna broń. Zdziwisz się, czym walczyli twórcy Polski!

        Pomnik Bolesława Chrobrego, Wrocław
        Pomnik Bolesława Chrobrego we Wrocławiu, fot. domena publiczna
        Opublikowano: 23.02.2024Autor: Mariusz SampUdostępnij

        We wczesnym średniowieczu Piastowie mieli na swoim wyposażeniu kilka rodzajów broni. Chętnie sięgali po włócznie, miecze, topory, a nawet maczugi! Czym i jak walczyli twórcy naszego państwa?

        1. Włócznie
        2. Miecze
        3. Szable
        4. Noże bojowe
        5. Topory
        6. Maczugi

        Włócznie

        Na początku XI wieku podstawową bronią ofensywną Piastów była włócznia. Składała się ona z drzewca i osadzonego na nim grotu. Długość grotów była rozmaita, niektóre z zachowanych egzemplarzy miały nawet kilkadziesiąt centymetrów.

        Również kształty grotów różniły się między sobą. Na ziemiach polskich powszechnie stosowano zarówno groty smukłe i wydłużone, jak i masywne. Te ostatnie bywały stosunkowo krótkie i doskonale nadawały się do zadawania groźnego uderzenia w pozbawionego pancerza przeciwnika.

        Podczas boju włóczni używano przede wszystkim do walki wręcz. Niekiedy jednak wykorzystywano je również do miotania. O tym sposobie informował m.in. Anonim zwany Gallem, opisując zmagania Polaków z Pomorzanami o Kołobrzeg na początku XII wieku.

        Włócznie produkowano w kraju. Poświadczają to zachowane w toponomastyce nazwy wsi służebnych – Grotniki i Żerdniki.

        Okładka książki
        Niniejszy tekst stanowi fragment książki dr Mariusza Sampa pt. KRAJ GŁOMACZÓW 1003. Ukazała się ona w 2024 roku nakładem wydawnictwa „Bellona” w kultowej serii „Historyczne Bitwy”

        Miecze

        W powszechnym użyciu były również miecze, stosowane zarówno przez jazdę, jak i piechotę. Była to broń obosieczna, składająca się z prostej głowni (brzeszczotu) i symetrycznej rękojeści.

        Głownie do polskich mieczy sprowadzano głównie z zachodu Europy oraz Skandynawii, gdzie znajdowały się słynne warsztaty płatnerskie. Pracownie te szczyciły się metodą tzw. damastu skuwanego (dziwerowania).

        Miecze, które powstały w wyniku tego złożonego procesu, cechowały się dużą elastycznością i twardością. Ich przeciętna długość wynosiła 85–90 cm, szerokość brzeszczotu – 5–6 cm, a grubość – około 4 mm.

        Miecze noszono w pochwach. Do ich wykonania potrzebne były dwie deszczułki, które oklejano płótnem i okrywano skórą. Tak m.in. sporządzono pochwę znalezioną w toku wykopalisk przeprowadzonych w ubiegłym stuleciu w Gdańsku.

        Czytaj również: Wojsko pierwszych Piastów. Dzięki niemu powstało nasze państwo, a potem stało się potęgą

        Szable

        Miecze wraz z pochwami noszono na pasie, przy lewym boku, w pozycji skośnej, co dawało możliwość szybkiego sięgnięcia po broń w razie potrzeby. Uważa się, iż bronią białą używaną obok miecza na ziemiach polskich w okresie wczesnofeudalnym była także szabla.

        Była to broń jednosieczna z charakterystyczną zakrzywioną głownią. W średniowieczu wykorzystywali ją masowo w trakcie walk: Pieczyngowie, Połowcy, Mongołowie, Awarowie i Węgrzy. W wojsku polskim szabla znalazła zastosowanie najpóźniej w czasach Bolesława Chrobrego. Przypuszczalnie dotarła do Polski wraz z Pieczyngami, z którymi ten władca nawiązał kontakty handlowe, polityczne i militarne.

        Czytaj również: Książę Bezprym pierwszym zdrajcą Polski? Oto zaskakujące fakty

        Noże bojowe

        W skład osobistego uzbrojenia polskich wojowników na początku XI wieku wchodziły również noże bojowe. Używali ich żołnierze dosiadający koni i piesi. Służyły głównie do zadawania ciosów podczas walki wręcz.

        W czasach panowania Bolesława Chrobrego i w późniejszych noże bojowe nazywano zasapożnikami z powodu noszenia ich za obuwiem. Niejednokrotnie oręż ten stosowano do dobijania leżącego już na ziemi przeciwnika. Przydatny był również w gospodarstwie domowym podczas wykonywania różnych czynności. Długość noży maksymalnie wynosiła około 20 cm.

        Czytaj również: Bolesław Krzywousty – jeden z najlepszych dowódców. Jego osiągnięcia imponują do dziś

        Topory

        Dużą rolę w wojsku wczesnopiastowskim odgrywała broń obuchowa, głównie różnego rodzaju topory. Niestety, bardzo mało pisali o niej średniowieczni skrybowie. Na szczęście dzisiejsi badacze są w o tyle uprzywilejowanej sytuacji, ponieważ posiadają źródła ikonograficzne oraz rozmaite egzemplarze toporów, wydobyte z ziemi przez archeologów. Topór o krótkiej rękojeści widnieje na słynnych Drzwiach Gnieźnieńskich w scenie prezentującej zamordowanie św. Wojciecha przez jednego z Prusów.

        Typowy topór bojowy ważył niecały 1 kg. Był osadzony na toporzysku długim na około 70 cm. Tym orężem posługiwali się zarówno piechurzy, jak i jeźdźcy. Dłuższymi egzemplarzami walczono oburącz, krótszymi zaś można było miotać na większe odległości.

        Topór był bardzo skuteczną bronią w rękach wprawionego i silnego wojownika. Potężny cios w głowę powodował często pęknięcie czaszki przeciwnika, ewentualnie uniemożliwiał mu kontynuowanie walki.

        Toporów używano także do zwykłych prac polowych oraz rzemieślniczych. W związku z tym istnieją spore trudności w określeniu, czy odnajdowane przez archeologów okazy służyły rolnikom, czy też wojownikom.

        Maczugi

        Maczuga to kolejna broń obuchowa, jaką dysponowali żołnierze walczący w armii Bolesława Chrobrego. Na masową skalę wspomniany oręż stosowało pospolite ruszenie, głównie z powodu łatwości jego wykonania. Broń ta była poza tym niezwykle efektywna w boju.

        Maczuga to w rzeczywistości drewniana pałka, którą nabijano kawałkami żelaza lub krzemienia. Maczugi z żelaznymi głowicami zwykło się nazywać buławami. Nosili je przedstawiciele ówczesnej elity państwa, łącznie z książętami.

        Okładka książki KRAJ GŁOMACZÓW 1003
        Niniejszy tekst stanowi fragment książki dr Mariusza Sampa pt. KRAJ GŁOMACZÓW 1003. Ukazała się ona w 2024 roku nakładem wydawnictwa „Bellona” w kultowej serii „Historyczne Bitwy”

        Źródło:

        Niniejszy tekst stanowi fragment najnowszej książki dr Mariusza Sampa „KRAJ GŁOMACZÓW 1003”, wydanej w kultowej serii „Historyczne Bitwy” (Bellona 2024).

        Czytaj także:
        • Wadżra – kosmiczna broń bogów w różnych cywilizacjach
        • Wojsko pierwszych Piastów. Dzięki niemu powstało nasze państwo, a potem stało się potęgą
        • Podboje Bolesława Chrobrego - daty, ziemie, bitwy, znaczenie, polityka
        • Koronacja Bolesława Chrobrego - znaczenie, waga i skutki dla państwa Polskiego
        • Bezprym, okrutny syn Bolesława Chrobrego – pochodzenie, panowanie, skutki rządów
        • Bolesław Chrobry - pochodzenie, objęcie władzy, podboje, polityka

          Kroniki Dziejów
          • Grupa KB.pl - informacje
          • Kontakt
          • Reklama
          • Załóż konto
          • Logowanie
          • Facebook
          • X.com
          Mapa strony
          • Aktualności
          • Artykuły
          • Tagi
          • Autorzy
          Inne serwisy Grupy KB.pl
          • KB.pl
          • Fajny Ogród
          • Fajny Zwierzak
          • Ania radzi
          • Fajne Gotowanie
          • Spokojnie o ciąży
          Informacje prawne
          • Regulamin
          • Polityka prywatnosci i cookies
          • Regulamin DSA
          • Zaufani partnerzy
          © 2020-2025 Grupa KB.pl. All rights reserved.