10 najważniejszych malarzy w historii Polski – nazwiska, dzieła, style
Polscy malarze tworzyli dzieła na międzynarodową skalę. W historii naszego kraju zapisało się wiele nazwisk malarzy, których obrazy podziwiamy do dziś. Jacy są najwięksi i najbardziej wpływowi malarze z Polski? Dzięki którym obrazom artyści stali się sławni w naszym kraju? Oto wybitni, najważniejsi polscy malarze oraz ich niesamowite dzieła.
Jeśli szukasz więcej informacji i ciekawostek historycznych, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o największych malarzach.
Najważniejsi polscy malarze – lista TOP 10 artystów z Polski
1. Jan Matejko
To jeden z najbardziej uzdolnionych malarzy w naszym kraju. Najwybitniejsi współcześni zagraniczni artyści pozazdrościć mogą Matejce niesamowitego talentu do malowania. Jan Matejko malował głównie obrazy historyczne – historia była bowiem jego największą pasją. Artysta stworzył ponad 300 obrazów olejnych. Matejko potrafił doskonale ująć dzieje historyczne na swoich obrazach, ponieważ był też zagorzałym patriotą. Polski malarz stał się słynny dzięki swojej niezwykłej umiejętności komponowania scen z udziałem wielu postaci. Obrazy artysty bardzo często rozwinięte były panoramicznie, a Matejko precyzyjnie uwieczniał w dziełach każdą postać – również drugoplanową. Styl malarski Jana Matejki inspirowany był gotyckimi rzeźbami Wita Stwosza, a także renesansowym malarstwem włoskim. Oto lista najbardziej znanych dzieł, które wyszły spod pędzla polskiego malarza:
- Stańczyk – 1862 rok
- Kazanie Skargi – 1864 rok
- Rejtan – Upadek Polski – 1866 rok
- Unia lubelska – 1869 rok
- Bitwa pod Grunwaldem – 1878 rok
- Hołd pruski – 1880-1882 rok
- Dziewica Orleańska – 1886 rok
- Kościuszko pod Racławicami – 1888 rok
- Konstytucja 3 Maja 1791 roku – 1891 rok
2. Władysław Ślewiński
Najważniejsi polscy malarze byli również przedstawicielami Młodej Polski i secesji. Zdecydowanie należał do nich Władysław Ślewiński, który najbardziej uwielbiał malować pejzaże. Na swoich dziełach chętnie uwieczniał również martwą naturę. Jego styl wyróżniał się spłaszczaniem plam barwnych, wszelakimi uproszczeniami i linearyzmem. Inni wpływowi polscy malarze zachwycali się umiejętnością prowadzenia delikatnych linii przez Ślewińskiego. Największe dzieła artysty to:
- Czesząca się kobieta – 1897 rok
- Anemony w wazonie – 1904 rok
- Sierota z Poronina – 1906 rok
- Autoportret – 1915 rok
- Morze wiosną – 1911 rok
3. Jacek Malczewski
Jacek Malczewski to jeden z najważniejszych przedstawicieli symbolizmu na przełomie XIX i XX wieku w Polsce. Gdy ojciec Malczewskiego zmarł, Jacek zaczął malować obrazy przedstawiające motyw śmierci. Z czasem tworzył również obrazy symboliczne. Malował także autoportrety, które znalazły swoje miejsce w cyklu obrazów artysty „Moje Życie”. Jacek Malczewski pod koniec życia stracił wzrok. Oto najważniejsze dzieła malarza:
- Błędne koło – 1895–1897 rok
- Portret Tadeusza Błotnickiego z Meduzą – 1902 rok
- Chrystus w Emaus – 1909 rok
- Autoportret w białym stroju – 1914 rok
- Śmierć – 1917 rok
4. Aleksander Gierymski
Myśląc o tym, jacy są najwybitniejsi i najważniejsi malarze w historii Polski, niejednemu miłośnikowi sztuki przychodzi do głowy to nazwisko – Gierymski. Malarz był przedstawicielem realizmu i prekursorem polskiego impresjonizmu, a także niezwykłym luministą. Swoim malarstwem bardzo zbliżał się do impresjonistów francuskich, jednak jeszcze zanim ich poznał. Najdroższe obrazy Aleksandra Gierymskiego przypisuje się na lata 1979-1888, gdy malarz przebywał w Warszawie. Niestety, większość jego dzieł z tamtego okresu nie spotkała się ze zrozumieniem Polaków. Sztukę Gierymskiego doceniono dopiero po latach. Oto kilka najważniejszych prac malarskich Aleksandra Gierymskiego:
- Żydówka sprzedająca owoce – 1880 rok
- W altanie – 1882 rok
- Piaskarze – 1887 rok
- Wieczór nad Sekwaną – 1892-1893 rok
- Morze – 1901 rok
5. Stanisław Ignacy Witkiewicz
Nie, to nazwisko nie pojawiło się w zestawieniu przypadkowo. Słynny „Witkacy” był nie tylko wybitnym polskim pisarzem, ale też niesamowitym malarzem. Gdy przebywał w Rosji, zarobkowo malował portrety. Później przeszedł na malarstwo olejne jednak stwierdził, że portrety wychodzą mu najlepiej. To właśnie z twórczości portretowej Stanisław Ignacy Witkiewicz zasłynął najbardziej. Co ciekawe, Witkacy kategoryzował swoje portrety od A do E, a także znakował je w różny sposób pod wpływem impulsu. Wśród oznaczeń na obrazach pojawiały się również nazwy… narkotyków. Stanisław Witkiewicz często malował swoje obrazy właśnie pod ich wpływem. Oto kilka dzieł polskiego artysty:
- Portret Michała Choromańskiego – 1928 rok
- Portret Juliana Tuwima – 1929 rok
- Portret Stefanii Tuwimowej – 1929 rok
- Portret Neny Stachurskiej – 1930 rok
Wybitni malarze z Polski oraz ich dzieła. Oto najważniejsi polscy malarze!
6. Stanisław Wyspiański
Najwięksi słynni malarze z Polski? Nie może wśród nich zabraknąć Stanisława Wyspiańskiego! Mimo, że większości znany jest jako znakomity dramaturg i poeta, Wyspiański był też rewelacyjnym malarzem. Tworzył m.in. portrety, obrazy przedstawiające widoki Krakowa i autoportrety. Jego pierwszymi znanymi dziełami były zaś różnego rodzaju rysunki. Wyspiański uwielbiał rysować rośliny, często używając do tego pasteli. Projektował również witraże i wnętrza. Największe dzieła malarskie Stanisława Wyspiańskiego to:
- Planty o świcie – 1894 rok
- Dziewczynka z wazonem z kwiatami – 1902 rok
- Śpiący Staś – 1904 rok
- Zakola Wisły – 1904 rok
- Macierzyństwo – 1905 rok
7. Józef Mehoffer
Oprócz Władysława Ślewińskiego,przedstawicielem Młodej Polski był także Józef Mehoffer. Uwielbiał on grafikę użytkową, która stanowiła w zasadzie osobną część twórczości Mehoffera. Polskiego malarza uznawano za mistrza dekoracyjności secesyjnej. Artysta tworzył również portrety osób oraz grafiki książkowe. Oto najważniejsze dzieła Józefa Mehoffera:
- Plac Pigalle w Paryżu – 1894 rok
- Dziwny ogród – 1903 rok
- W letnim mieszkaniu – 1904 rok
- Meduza – 1904 rok
- Czerwona parasolka – 1917 rok
8. Andrzej Wróblewski
Andrzej Wróblewski był polskim malarzem współczesnym, który pasjonował się głównie malowaniem ludzi. Inspirował się abstrakcją oraz socrealizmem, a jego ulubionym było malarstwo olejne. W swoich dziełach znakomicie ukazywał człowieka oraz jego los. Potrafił też jak nikt inny oddać na obrazach dramatyzm, który zrodził się w wyniku traumatycznych doświadczeń wojennych artysty. Malarz umiejętnie balansował w swojej twórczości między życiem a śmiercią, co doskonale ukazuje np. w cyklu obrazów „Rozstrzelanie” (1948-1949). Jego najbardziej znane dzieła to:
- Likwidacja getta – 1949 rok
- Rozstrzelanie poznańskie – 1949 rok
- Portret mężczyzny – 1950 rok
- Kolejka trwa – 1956 rok
- Cień Hiroszimy – 1957 rok
9. Józef Chełmoński
To jeden z najwybitniejszych reprezentantów realizmu w Polsce. Chełmoński zasłynął z malowania scen rodzajowych, a na jego obrazach zobaczyć można codzienne życie Polaków na wsi oraz liczne sceny myśliwskie. Artysta dużo uwagi poświęcał przyrodzie oraz jej kolorom, zaś zdecydowanie rzadziej malował portrety. Józef Chełmoński uwielbiał też malować konie. W Muzeum Narodowym w Warszawie obejrzeć można ok. 45 obrazów malarza. Wśród nich znajdują się dzieła takie, jak
- Babie lato – 1875 rok
- Kuropatwy na śniegu – 1891 rok
- Bociany – 1900 rok
- Krzyż w zadymce – 1907 rok
10. Zdzisław Beksiński
Najważniejsi polscy malarze to także artyści współcześni. Wśród wybitnych twórców malarstwa w naszym kraju znajduje się więc Zdzisław Beksiński – najbardziej kontrowersyjny malarz współczesnej historii polskiego malarstwa. Zajmował się głównie fotografią, jednak też rzeźbą i malarstwem – tym ostatnim zainteresował się w 1964 roku. Zdzisław Beksiński malował farbami olejnymi, przenosząc na płytę pilśniową różne tajemnicze symbole i swoją fascynację atmosferą grozy. W 1964 roku Beksiński po raz pierwszy wystawił swoje obrazy, głównie w motywach fantasy. Krytyka awangardowa odwróciła się od artysty, zaś publiczność pokochała fenomenalnego malarza i wykupiła wszystkie jego dzieła. W późniejszych latach Zdzisław Beksiński tworzył również obrazy na komputerze, używając fotokopiarki. Najwięcej dzieł artysty znajduje się obecnie w Muzeum Historycznym w Sanoku.
Co najciekawsze w całej twórczości Beksińskiego, w przeciwieństwie do innych malarzy Zdzisław nie nadawał tytułów swoim dziełom. Każdy, kto ogląda obrazy Beksińskiego, może więc sam nadawać im odpowiednie tytuły – podyktowane własną wyobraźnią. W przypadku dzieł Beksińskiego, wyobraźnia odbiorców jego sztuki z całą pewnością zadziała… wyjątkowo intensywnie.
Autor: Paulina Zambrzycka
Bibliografia:
- Ernst Hans Gombrich: O sztuce, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2008
- Ogrocka Angelika: Malarze polscy, Wydawnictwo Dragon, Bielsko-Biała 2019
- Kunicki Kazimierz: Malarze, rzeźbiarze, graficy. Najwspanialsi polscy artyści, Wydawnictwo Carta Blanca, Warszawa 2011