Boeing 747 – dokąd zawiezie was ta maszyna?

W latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku pojawiła się reklama Boeinga 747, zachwalająca podróż olbrzymim jambo jetem do wymarzonych, nawet najdalszych miejsc na świecie. Dokąd zawiezie was ta maszyna? – kusiły kolorowe zdjęcia samolotu, wspaniale prezentującej się na tle zachodzącego słońca. Samolot spełniał pragnienia przeciętnych ludzi, którzy marzyli o przemieszczaniu się na bardzo duże odległości, za przystępną cenę, w komfortowych warunkach. Potężna maszyna mogła przewozić ponad 500 pasażerów. Określenie kolosa mianem ‘jambo’ nawiązywało do dziewiętnastowiecznego Cyrku Ameryka, w którym występował Jambo, największy cyrkowy słoń.

Boeing 747 jest używany przez wszystkie duże linie lotnicze. To pierwszy na świecie odrzutowiec szerokokadłubowy, o silnikach konwencjonalnie montowanymi pod skrzydłami. Pomysł na odrzutowiec pasażerski wziął się ze studiów nad projektem maszyny transportowej, przeznaczonej dla wojska. Ekspertom w koncernie Boeinga, w 1966 roku, powierzono zadanie stworzenia pasażerskiego samolotu, który byłby większy od wszystkich dotychczasowych maszyn. Konstruktorzy, pod kierownictwem inżyniera Joego Suttera, pracowali nad samolotem dalekiego zasięgu, o bardzo dużej ładowności, który dodatkowo wyróżniał się piękną sylwetką i stylowym wykończeniem wnętrza oraz kadłuba, w barwach Pan American, pierwszego posiadacza Boeinga 747.

Charakterystyczną cechą samolotu jest drugie piętro, z górnym pokładem, stanowiącym integralną część kadłuba. Górny pokład zwęża się stopniowo, przechodząc w dziób. Ogon samolotu wznosi się na wysokość dwudziestu metrów. Jambo jet jest pięknym samolotem, o eleganckiej sylwetce. Jego wnętrze przypomina ekskluzywny hotel. Dolny i górny pokład łączyły początkowo spiralne schody, które w później zamieniono na tradycyjne. Fotele, w niebieskich i czerwonych kolorach, zapewniały wygodną podróż. Na pokładzie podróżni mogli zjeść w posiłek w restauracji i wypocząć w przeznaczonym do tego salonie.

Jambo jet – historia kultowego samolotu

W kwietniu 1966 roku Pan American rozpoczął realizacje komercyjnego projektu, w wyniku którego zostały zakupione samoloty Boeing 747, za kwotę 525 milionów dolarów. 9 lutego 1969 roku rozpoczęto oblatywanie prototypu. Świat poznał największy samolot w czerwcu 1969 roku, podczas pokazu w Paryżu, gdzie dumnie prezentował się na tzw. Salonie Lotniczym. Pasażerowie mogli przekonać się o zaletach jambo jeta 21 stycznia 1970 roku, gdy linie Pan Am rozpoczęły przewożenie osób.

Największy na świecie samolot pasażerski przystosowany był do wykonywania także innych zadań:

  • dwa, przystosowane do nowych funkcji B 747, NASA wykorzystała do przenoszenia wahadłowców. Pierwszy lot miał miejsce w lutym 1977 roku,
  • dwa jambo jety B 474-200 pełniły funkcję prezydenckich samolotów „Air Force One”,
  • w 1991 roku, podczas „pustynnej burzy”, Boeingi 747 przewoziły żołnierzy i sprzęt wojskowy, były również tankowcami,
  • w 1992 – 1993 roku, w czasie działań humanitarnych „Przywrócić nadzieję” (Restore Hope) - B 747 przewoziły towary dla mieszkańców Somalii.

Nowy model B 747-400ER przeznaczony jest do użytku pasażerskiego, towarowego i wojskowego. Produkcja samolotów została zakończona w 2009 roku. Największymi użytkownikami tego modelu są, między innymi, linie British Airways, China Airlines, Korean Air, Lufthansa oraz United Airlines. Najdłuższym samolotem na świecie jest nowoczesny Boeing 747-8, produkowany od 2010 roku, w wersji pasażerskiej i towarowej - samolot jest dłuższy o 4,5 metra, aby pomieścić dodatkowych 35 foteli. Zmieniono nachylenie skrzydeł, powiększono górny pokład oraz gondole silnikowe, zaopatrując je w specjalne nacięcia, by zmniejszyć hałas. B 747-8i (Intercontinental) został wybrany na nowy samolot prezydencki „Air Force One” – swoją zaszczytną funkcję, po modyfikacjach, będzie pełnić od 2024 roku.

Airbus A380 – europejski dwupokładowy gigant

Jest jambo jetem nowej generacji, wynikiem współpracy koncernu Airbus z międzynarodowymi portami lotniczymi, dążącymi do zmniejszania zatłoczenia lotnisk. Airbus A380 Wzniósł się w powietrze w maju 2005 roku. Pierwszą komercyjną podróż, na trasie Singapur – Sydney, odbył 25 października 2007 roku – pierwszym właścicielem samolotu były linie Singapore Airlines. Czterosilnikowy Airbus A380 jest najszerszym samolotem na świecie. Na dwóch pokładach może przebywać około 481 – 656 pasażerów. Wnętrze A380 ma powierzchnię podłogi o 50% większą od Boeinga 747oraz o 35% więcej miejsc dla pasażerów. Większy kokpit umieszczony został wyżej, niż kokpity innych Airbusów. Samolot, charakteryzujący się maksymalną masą startową ponad 450 tysięcy kg, należy do najdroższych komercyjnych maszyn odrzutowych w historii. Każdy samolot kosztuje około 295 mln USD. W samolocie znajdują się miejsca dla trzech klas: 399 miejsc w klasie ekonomicznej, 60 miejsc w klasie biznes oraz 12 miejsc w pierwszej klasie.

Dziewiczy lot Airbusa A 380
Dziewiczy lot Airbusa A 380 - fot. domena publiczna

Linie Emirates, największy użytkownik Airbusa A380, wprowadziły szereg ulepszeń, zapewniających pasażerom większą wygodę i poczucie luksusu. Na początku stycznia 2021 roku pasażerowie korzystają z nowej klasy ekonomicznej premium (56 miejsc), która została wyposażona w fotele, oddalone od siebie o 1m, dla zajęcia swobodnej pozycji. Dzięki wolnej przestrzeni miejsca siedzące odchylają się, umożliwiając podróżnym efektywny wypoczynek. Klasa ekonomiczna premium mieści się w przedniej części głównego pokładu. Znajdują się tam dwie toalety, 13,3-calowy ekran, stoliki jadalne i koktajlowe oraz inne udogodnienia.

W pierwszej klasie zostały poszerzone kabiny (14 kabin), na górny pokład prowadzą schody. Przewoźnik zapewnił swoim pasażerom korzystanie ze spa z prysznicem oraz z luksusowych kosmetyków znanych marek. Fotele rozkładają się na płasko, tworząc wygodne łóżko, z pościelą. Po przygaszeniu świateł pasażer może skorzystać z prywatnego kina. Całości dopełniają smaczne posiłki. Wygodę i urozmaiconą podróż zapewnia także klasa biznes. Dostęp do saloniku pokładowego, minibarku, możliwość oglądania filmów, spokojna praca i wygodny wypoczynek na rozkładanych fotelach, to niektóre udogodnienia. Linia Emirates posiada największą na świecie flotę Airbusów A380.

Z powodu ograniczeń w zamówieniach nowych samolotów Airbus A380, produkcja maszyn zakończyła się w 2021 roku, co z żalem ogłosił prezez Airbusa, Tom Enders. Wielkie samoloty sprawdzają się na lotniskach o mniejszej przepustowości. Boeing 747 oraz Airbus A380 należą do minionej epoki. Obecnie przewoźnicy wolą korzystać z mniejszych samolotów, wykonujących tańsze przeloty na wielu trasach, o różnych porach dnia, z bezproblemowymi przesiadkami. Jeśli szukasz więcej ciekawostek, sprawdź także ten artykuł na temat 10 największych katastrof lotniczych.

Największe samoloty świata – katastrofy lotnicze

Na czas podróży samolotem pasażerowie składają swoje życie w ręce kapitana. Niepokój, związany z przemierzaniem przestrzeni powietrznej, jest zrozumiały i towarzyszy większości podróżnych. Emocje ujawniają się podczas turbulencji, wywołanych złą pogodą, trudnościami przy starcie lub lądowaniu. Podróż samolotem należy do najbezpieczniejszych, jednak katastrofy lotnicze, w których naraz ginie duża liczba osób, wywołują przerażenie na całym świecie.

. Z udziałem samolotów Boeinga dochodziło do incydentów, katastrof lotniczych, a nawet terrorystycznych zamachów. Do największej katastrofy lotniczej, z udziałem samolotów Boeing 747, doszło 27 marca 1977 roku, na Teneryfie. W czasie złej pogody, w gęstej mgle, wpadły na siebie dwa kołujące samoloty - jambo jet holenderskich linii lotniczych KLM oraz Boeing Pan Am. W katastrofie śmierć ponieśli wszyscy pasażerowie i załoga KLM (248 osób). W samolocie linii Pan Am zginęło 335 osób, a uratowało się 61.

159 ofiar pochłonęła katastrofa samolotu linii South African Airways 295 - Boeinga 747 – 244B Combi, tzw. Helderberga, przewożącego ludzi i towary. 28 listopada 1987 roku, w czasie przelotu nad Oceanem Indyjskim, na pokładzie samolotu wybuchł pożar. Maszyna uderzyła w ocean kilka minut po północy. Poszukiwanie wraku samolotu trwało dwa miesiące. Śledztwo nie wykazało jednoznacznie, dlaczego doszło do pożaru, początkowo w części załadunkowej. Katastrofa ujawniła jednak niedostateczne zabezpieczenie tego typu samolotów przed rozprzestrzenianiem się ognia.

Airbus A380 brał udział w kilku incydentach, na skutek awarii silników, uderzenia w budynki na lotnisku lub z powodu usterek konstrukcyjnych skrzydeł. Na szczęście nigdy nie doszło do katastrofy, ze śmiertelnymi ofiarami.

ikona podziel się Przekaż dalej