Martin Luther King – data urodzenia, życiorys, działalność, śmierć

Martin Luther King – biografia, historia, zasługi i nagrody

Data urodzenia i życie młodego Martina Luthera Kinga

Martin Luther King Jr. urodził się 15 stycznia 1929 r. w Atlancie, w stanie Georgia. Był on drugim dzieckiem pastora Martina Luthera Kinga Seniora oraz byłej nauczycielki, Alberty Williams King. Martin wraz ze swoją starszą siostrą (Willie Christine) i młodszym bratem (Alfredem Danielem Williamsem) dorastał w dzielnicy Sweet Auburn, będącej wówczas domem dla niektórych z najbardziej znanych i zamożnych Afroamerykanów w kraju. Utalentowany King uczęszczał do oddzielnych szkół publicznych, zaś wieku 15 lat został przyjęty do Morehouse College – pierwotnej uczelni zarówno jego ojca, jak i dziadka (ze strony matki), gdzie studiował medycynę i prawo.

Początkowo Martin Luther King wcale nie zamierzał iść w ślady ojca. Jego zdanie zmienił jednak przewodniczący Morehouse College, dr Benjamina Maysa – King w 1944 roku właśnie tam się bowiem zapisał.  Dr Benjamin Mars był wpływowym teologiem, a także otwartym orędownikiem równości rasowej. Po ukończeniu studiów w 1948 roku, Martin Luther King wstąpił do Crozer Theological Seminary w Pensylwanii, gdzie zdobywał niesamowite wyniki w nauce. Podczas seminarium, King zaczął zauważać różnice społeczne. Zauważył również związane z nimi niesprawiedliwości, które coraz mocniej odznaczały się na dyskryminowanych ludziach – zwłaszcza Afroamerykanach. King ukończył seminarium w 1951 roku i zapisał się na studia podyplomowe na Uniwersytecie Bostońskim. Ukończył je w 1953 roku, natomiast dwa lata później uzyskał doktorat z teologii systematycznej.

Jak potoczyło się życie Martina Luthera Kinga po studiach? Bojkot autobusowy w Montgomery

Luther King poznał w Bostonie Corettę Scott, młodą piosenkarkę z Alabamy, która studiowała w New England Conservatory of Music. Para sformalizowała związek w 1953 roku, osiedlając się w Montgomery w stanie Alabama, gdzie King został pastorem kościoła baptystów przy Dexter Avenue. Również Coretta Scott, wcześniej wychowywana w rodzinie metodystycznej, przyjęła chrzest w obrządku baptystów. Para doczekała się czwórki dzieci: Yolandy Denise King, Martina Luthera Kinga III, Dextera Scotta Kinga i Bernice Albertine King.

Rodzina Kinga mieszkała w Montgomery od niespełna roku, kiedy to miasto nagle stało się epicentrum rozwijającej się walki o prawa obywatelskie w Ameryce. W dniu 1 grudnia 1955 roku czarnoskóra Rosa Parks (sekretarz lokalnego oddziału Narodowego Stowarzyszenia), odmówiła oddania swojego miejsca białemu pasażerowi autobusu w Montgomery – było to sprzeczne z ówczesnymi przepisami, przez co Rosa Parks została aresztowana. Aktywiści (głównie Afroamerykanie), do których dołączył Martin Luther King, zorganizowali więc bojkot autobusowy, który trwał aż 381 dni. Bojkot autobusowy w Montgomery poważnie obciążył system transportu publicznego i właścicieli firm w centrum miasta. W tym czasie, Martin Luther King stanął na czele Montgomery Improvement Association jako nie tylko pastor, ale też lider i działacz na rzecz ruchu praw obywatelskich.

Martin Luther King - działacz ruchu praw obywatelskich w centrum uwagi całego kraju – pierwsze próby zamachu

Zanim Sąd Najwyższy w listopadzie 1956 roku orzekł, że segregacja miejsc w autobusach publicznych jest niezgodna z konstytucją, King – pod silnym wpływem Mahatmy Gandhiego i aktywisty Bayarda Rustina – znalazł się w centrum uwagi całego kraju jako inspirujący orędownik zorganizowanego, pokojowego oporu. King stał się także celem dla białych suprematystów, którzy 1 lutego 1956 roku zbombardowali jego dom rodzinny.

W 1957 roku King, wraz z innymi działaczami na rzecz praw obywatelskich, założył Konferencję Przywództwa Chrześcijan Południowych (SCLC) – grupę zaangażowaną w osiągnięcie pełnej równości Afroamerykanów poprzez pokojowe protesty. Pełniąc funkcję prezesa SCLC, Martin Luther King podróżował po kraju i po całym świecie, wygłaszając wykłady na temat pokojowych protestów i praw obywatelskich, a także spotykając się z postaciami religijnymi, aktywistami i przywódcami politycznymi.

Niestety, rosnąca popularność aktywisty walczącego o równouprawnienie zwracała uwagę coraz większej ilości osób, dla których ruch ten nie miał racji bytu. Dla przykładu, 20 września 1958 roku pewna kobieta weszła do domu towarowego w Harlemie, gdzie King podpisywał książki (pracował nad autobiografią) i zapytała: „Czy jesteś Martin Luther King?”. Kiedy tylko uzyskała twierdzącą odpowiedź, dźgnęła go nożem w pierś. King cudem przeżył, ale próba zabójstwa tylko wzmocniła jego oddanie pokojowi.

25 czerwca 1960 roku King spotkał ubiegającego się o nominację do wyborów prezydenckich Johna F Kenned’yego. Mimo że Afroamerykanie raczej popierali republikanów (a John F Kennedy był demokratą), postanowił wesprzeć Kennedy’ego. Dzięki temu, John F Kennedy uratował go, gdy pastor został oskarżony o jazdę bez ważnego prawa jazdy – kara pozbawienia wolności zamieniła się wówczas w karę grzywny.

Życie osobiste, działalność i śmierć Luthera Kinga – ważne informacje

Martin Luther King - przeprowadzka i „List z więzienia w Birmingham”

W 1960 roku King wraz z rodziną przeprowadził się do Atlanty – swojego rodzinnego miasta, gdzie dołączył do ojca jako pastor kościoła baptystów. Ta nowa pozycja nie przeszkodziła Kingowi i jego kolegom z SCLC nadal działać o równouprawnienie. Pokojowa filozofia została poddana szczególnie surowej próbie podczas kampanii w Birmingham w 1963 roku, podczas to której aktywiści atakowali protestujących przeciwko segregacji, nieuczciwym praktykom zatrudniania i innym niesprawiedliwościom w jednym z najbardziej podzielonych rasowo miast Ameryki. King został aresztowany za swoje zaangażowanie w proteście.

Siedząc w więzieniu, napisał słynny „List z więzienia w Birmingham” – wymowną obronę, dotyczącą obywatelskiego nieposłuszeństwa. Była ona skierowana do grupy białych duchownych, którzy krytykowali jego poglądy. Owy list stał się później wykładnią walki o równość praw Afroamerykanów. King znów opuścił więzienie, za kaucją.

Marsz na Waszyngton – istotne zmiany ustawy o prawach obywatelskich (1964 rok)

W tym samym roku, Martin Luther King podjął się współpracy z wieloma organizacjami zajmującymi się prawami obywatelskimi i grupami religijnymi, aby zorganizować Marsz na Waszyngton – oczywiście, na rzecz pracy i wolności. Tym sposobem chciał rzucić światło na niesprawiedliwości, z którymi borykają się Afroamerykanie w kraju. Wydarzenie odbyło się 28 sierpnia i wzięło w nim udział ponad 200 000 uczestników. Był to przełomowy moment w historii amerykańskiego ruchu na rzecz praw obywatelskich, ale też istotny czynnik wpływający na uchwalenie ustawy o prawach obywatelskich z 1964 roku.

Marsz na Waszyngton zakończył się najsłynniejszym przemówieniem Kinga, znanym jako przemówienie „Mam sen”, będącym porywającym wezwaniem do pokoju i równości. Przemówienie i marsz ugruntowały reputację Kinga w kraju i za granicą. W tym samym roku King został mianowany przez magazyn Time „Człowiekiem Roku”. W 1964 roku został również najmłodszym człowiekiem, który kiedykolwiek otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla.

Zamach na Martina Luthera Kinga – śmierć pastora

1968 roku miał miejsce protest pracowników zakładów oczyszczania w Memphis. Związany był on ze zbyt niskimi zarobkami pracowników. Jako, że protest powstrzymała policja, na miejsce wkroczył Luther King (18 marca 1968 roku). Zorganizował on protest ponownie, jednak znów został spacyfikowany. Luther King wrócił na początku kwietnia. Zameldował się w motelu Lorraine, poza centrum Memphis. Wieczorem 4 kwietnia 1968 roku, gdy King wrócił do pokoju po płaszcz, rozległ się strzał. Pastor zginął od kuli karabinu remington z optycznym celownikiem, która uszkodziła jego tętnicę szyjną i rdzeń kręgowy. Zmarł w szpitalu.

Do morderstwa przyznał się niejaki James Earl Ray, uciekinier z więzienia i rasista. Śledztwo wykazało, że zabójca wynajmował pokój noclegowy naprzeciwko balkonu, gdzie zastrzelono Luthera Kinga. Złapano go w Wielkiej Brytanii, skąd wysłano go do Stanów Zjednoczonych i skazano go na 99 lat więzienia – uprzednio domagając się jednak kary śmierci mordercy.