TOP 7 współczesnych utworów patriotycznych – subiektywna lista piosenek

1. Czerwone Gitary – „Biały krzyż”

Jest to jedna z najbardziej popularnych piosenek zespołu Czerwone Gitary. Patriotyczny utwór powstał w 1968 roku, gdy cenzura pozwoliła na wątki partyzanckie w muzyce. Janusz Kondratowicz napisał słowa do piosenki, a za muzykę odpowiedzialny był Krzysztof Klenczon. Krzysztof skomponował piosenkę w celu upamiętnienia swojego ojca – w ten sposób chciał oddać cześć Czesławowi Klenczonowi, żołnierzowi Armii Krajowej oraz uczestnikowi polskiego podziemia antykomunistycznego.

Co było inspiracją do napisania tekstu „Biały krzyż”? Otóż Janusz Kondratowicz zainspirował się znalezionym w zakopiańskim lesie brzozowym krzyżem bez tabliczki. Takimi własne krzyżami, często bezimiennymi, oznaczano niegdyś mogiły polskich, poległych w boju partyzantów. Tekst utworu to cześć ku ich pamięci – bohaterów, którzy zostali pochowani w mogiłach. W 1969 roku „Biały krzyż” otrzymał nagrodę Ministra Kultury i Sztuki na VII Krajowym Festiwalu Piosenki Opolskiej.

2. Jacek Kaczmarski – „Mury”

Jacek Kaczmarski w 1978 roku ułożył polskie słowa do piosenki „L’Estaca” katalońskiego wokalisty Lluisa Llacha. Wersja Kaczmarskiego bardzo spodobała się naszym rodakom. „Mury” stały się popularne w polskim podziemiu antykomunistycznym w latach 80. XX wieku – wtedy, gdy narodziła się Solidarność.

Utwór Jacka Kaczmarskiego śpiewano w okresie stanu wojennego. Puszczała go też nielegalna radiostacja Radio Solidarność – w zasadzie każda audycja rozpoczynała się fragmentem tej piosenki. „Mury” są prawdziwym symbolem walki z reżimem, zagrzewającym do walki. Dla niektórych piosenka ta stała się nawet swego rodzaju hymnem wolności.

3. Jacek Kaczmarski – „Obława”

Na szczególne uznanie zasługuje jeszcze jeden utwór Jacka Kaczmarskiego, mianowicie napisana w 1974 roku „Obława”. Kaczmarski stworzył wolne tłumaczenie do piosenki Włodzimierza Wysockiego „Ochota na wołkow”. Artysta zapożyczył tytułowe polowanie, zmienił linię melodyczną i dostosował tekst do sytuacji, jaka była wówczas w Polsce. I tak na przykład zamiast czerwonych chorągiewek (symbol bariery dla wilka) pojawiły się w utworze psy gończe.

Nie ma wątpliwości co do tego, że „Obława” jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych piosenek Kaczmarskiego. Podobne do „Murów”, utwór także jest hymnem Solidarności i pieśnią na temat obrony przed niesprawiedliwością świata. Co ciekawe, piosenka ta – bez zgody i wiedzy Jacka Kaczmarskiego – pojawiła się na ścieżce dźwiękowej produkcji Młode wilki (1995, reż. Jarosław Żamojda).

4. Kult – „Polska”

Utwór znany jest również pod tytułem „Mieszkam w Polsce” (pierwotny tytuł piosenki) i został po raz pierwszy wydany na albumie Tan (1989). Mimo że piosenkę nagrano w 1987 roku, aż do 1989 roku zespół mógł wykonywać ją jedynie na koncertach. W tamtym okresie Główny Urząd Kontroli Publikacji i Widowisk wstrzymał bowiem możliwość jej publikacji.

„Polska” to jeden z najbardziej znanych utworów zespołu Kult. Grupa muzyczna wykonuje piosenkę do dziś, często jako ostatnią na koncercie. Czasami właśnie temu utworowi towarzyszy również specjalna oprawa. O czym opowiada tekst piosenki? Otóż m.in. o polskiej mentalności i wyglądzie naszego kraju. Kazik Staszewski, współzałożyciel i członek zespołu Kult, śpiewa o Polsce zdecydowanie i dosadnie. Mimo że kraj według niego wcale nie jest idealny, stanowi dla muzyka prawdziwy i jedyny dom.

7 najciekawszych utworów patriotycznych – które z nich trzeba znać?

5. Chłopcy z Placu Broni – „Kocham wolność”

Utwór pochodzi z albumu O! Ela (1990), a skomponowano i zarejestrowano go rok wcześniej – przed transformacją systemową w Polsce. Tekst utworu wymyślił Bogdan Łyszkiewicz. Piosenka jest jedną z najbardziej charakterystycznych dla zespołu Chłopcy z Placu Broni. Jest to jednocześnie jeden z najsłynniejszych polskich przebojów lat 80. i 90. XX wieku. Wiele osób uważa, że „Kocham wolność’ to bardzo ważny protest song w Polsce.

Utwór mówi głównie o wolności oraz o tym, jak ważna jest ona, aby człowiek mógł godnie i swobodnie żyć. Ze względu na swój kontestacyjny charakter wobec PRL-u, „Kocham wolność” pojawił się m.in. na ścieżce dźwiękowej filmu Wałęsa. Człowiek nadziei (2013 reż. Andrzej Wajda).

6. Obywatel GC – „Nie pytaj mnie o Polskę”

To jedna z najbardziej znanych piosenek autorstwa wybitnego Grzegorza Ciechowskiego, pochodząca z 1988 roku. Utwór nagrany został z grupą muzyczną Obywatel GC. „Nie pytaj mnie o Polskę” znalazła się na drugiej płycie zespołu Tak! Tak! (1998). Wielu Polaków uważa, że piosenka jest prawdziwym wyrazem oddania ojczyźnie. To istna manifestacja tożsamości narodowej.

Grzegorz Ciechowski w piosence przedstawił Polaków w niezbyt kolorowym świetle. Opisał ich jako ludzi zmęczonych, przepełnionych pesymizmem i bez większych perspektyw na przyszłość. Kraj przedstawił z kolei jako miejsce, gdzie jest dużo biedoty, bezrobocia, alkoholizmu i różnych innych patologii. W każdym minusie doszukuje się jednak plusów. Mimo że kraj według Ciechowskiego nie jest idealny, autor tekstu wciąż kocha Polskę i nie widzi siebie w żadnym innym miejscu. A może zainteresuje cię także ten artykuł na temat Wielkiej Emigracji?

7. Maria Peszek – „Sorry Polsko”

Utwór pochodzi z płyty Jezus Maria Peszek (2012) i został napisany przez artystkę w pierwszej osobie. Piosenka głównie dotyczy współczesnego patriotyzmu. Maria Peszek opowiada w utworze o swoim stosunku do kraju. Wiele osób uważa „Sorry Polsko” za najlepszą piosenkę na płycie, mimo że momentami jest ona bardzo kontrowersyjna i nad wyraz dosadna.

Wokalistka uważa, że cała płyta Jezus Maria Peszek jest jej krzykiem. Nie ma na niej wielu gier słownych, jak na innych krążkach, ale przekaz jest za to bardzo dosłowny i nie każdy może go zrozumieć. Peszek w utworze „Sorry Polsko” wyraziła swój stosunek do polskiej rzeczywistości. Pokazała również, że polskość chce czytać po swojemu, jako wolny człowiek. Artystka radzi wszystkim dobrze wsłuchać się w tekst, bo tylko w ten sposób można odnaleźć w nim apoteozę patriotyzmu. W „Sorry Polsko” najbardziej istotny jest patriotyzm małych spraw, które zdaniem Marii Peszek są jedynymi dziś możliwymi przejawami patriotyzmu każdego Polaka (np. chodzenie na wybory i płacenie podatków).

Autor: Paulina Zambrzycka

Bibliografia:

  1. Potkaj Tomasz: Krzysztof Klenczon. Historia jednej znajomości, Wydawnictwo WAM, Kraków 2017
ikona podziel się Przekaż dalej