Polska za Kazimierza Wielkiego - objęcie władzy, rządy, sukcesy, porażki, najważniejsze informacje

Kazimierz Wielki i najważniejsze wydarzenia za panowania Kazimierza Wielkiego

Kazimierz III Wielki był synem Władysława Łokietka, któremu udało się zjednoczyć część podzielonych księstw Polski Dzielnicowej, a dodatkowo zyskać koronę królewską. Jednak ziemie polskie nie były łatwym dziedzictwem dla młodego władcy. Kazimierz dostał okrojone państwo dawnych Piastów: granice obejmowały właściwie tylko Małopolskę i Wielkopolskę. Mazowsze było lennem króla Czeskiego, reszta księstw była niezależna. Dodatkowo sąsiedzi próbowali coś uszczknąć z okrojonego władztwa Piastów prowadząc lokalne wojny. Nic nie zapowiadało późniejszych sukcesów polskiego monarchy. Kiedy jednak spojrzymy na najważniejsze wydarzenia tego panowania, widać geniusz polityczny ostatniego z Piastów. Oto historia panowania Kazimierza Wielkiego w skrócie:

• Objęcie władzy – 2 marca 1333 roku umiera Władysław Łokietek. Rycerstwo polskie jednogłośnie obiera królem jego syna Kazimierza, który ma wtedy 23 lata. Problem w tym, że władcy Europy uważają go za „króla Krakowa”, a za prawdziwego króla Polski uznają czeskiego władcę Jana Luksemburskiego.
• Pokój z Luksemburgami – w 1335 roku zawarty został rozejm między królem Kazimierzem i Janem Luksemburskim. Następnie podpisano układ, w którym król Czech rezygnował z pretensji do korony polskiej, a Kazimierz zrzekł się Śląska. Wszystko zostało przypieczętowane pokojem w Wyszehradzie 19 listopada 1335 roku. Od tego momentu nikt nie negował tytułu króla Kazimierza do polskiej korony.
• Pokój z Krzyżakami – spór polsko-krzyżacki w czasach Kazimierza nie jest do końca jasny. Obie strony prowadziły skomplikowaną grę uników i lawirowania między sojusznikami. Mimo to pokój zawarty w Kaliszu 8 lipca 1348 roku okazał się dość trwały. Kazimierz zrzekł się pretensji do ziem chełmińskiej i michałowskiej oraz do Pomorza Gdańskiego. W zamian otrzymał całe Kujawy i ziemię dobrzyńską. Warunki pokoju były respektowane do 1409 roku.
• Opanowanie Rusi Halickiej – podczas zjazdu w Wyszehradzie książę halicko-wołyński Bolesław Jerzy Trojdenowic przyznał prawa do Rusi Halickiej królowi polskiemu, w razie swojej bezpotomnej śmierci. Nie panował długo. Zaledwie dwa lata po zawarciu układu zmarł w wyniku otrucia. Gdy tylko informacje dotarły do Polski Kazimierz udał się na Ruś ze swoim wojskiem i zajął tę ziemię. W ciągu następnych lat stoczył kilka wojen o ziemię halicką i włodzimierską z Litwinami. W ich wyniku Lwów został pod panowaniem polskim, Ruś włodzimierska pod litewskim. Kolejne ziemie na tym terenie Kazimierz podporządkował sobie w 1366 roku.

Nawet pobieżna lektura najważniejszych wydarzeń z tego czasu wzbudza szacunek do talentu polskiego władcy. Osiągnięcia Kazimierza Wielkiego w polityce zagranicznej wynikały z różnych czynników. Niewątpliwie był on inteligentnym dyplomatą. Nie raz zrobił unik, nie dopuszczając do otwartego konfliktu. Wiele razy unikał też ratyfikacji niekorzystnych traktatów, czekając na okazję do zmiany postanowień. Mimo, że śmierć Kazimierza Wielkiego była końcem dynastii, od jego panowania zaczyna się „złoty wiek” królestwa.

Kazimierz Wielki a granice królestwa i pokojowe rządy

Polska za Kazimierza Wielkiego podwoiła obwód granic, a liczba mieszkańców wzrosła dwuipółkrotnie.Chociaż panował tylko trzydzieści lat, to jego sukcesom następcy zawdzięczali mocną pozycję państwa na arenie międzynarodowej.

Charakterystyczne dla rządów króla Kazimierza jest pokojowe poszerzanie granic. Chociaż wzmocnił wojsko i umiał prowadzić bity, do wojen uciekał się w ostateczności. Jest to fenomen w historii Polski. Większość władców poszerzała granice bardziej tradycyjnymi metodami.

Duże znaczenie miało poszerzenie ziem polskich na wschód. W granicach królestwa znaleźli się poddani o innej kulturze, należący do kościoła prawosławnego. Do osiągnięć Kazimierza Wielkiego można więc zaliczyć zwiększenie tolerancji religijnej. Mimo, że był w dobrych stosunkach z papieżem, to w sprawie biskupstw na Rusi pertraktował z patriarchą Konstantynopola. Nie stronił też od okazjonalnych sojuszy z „pogańskimi” Litwinami. W czasach, kiedy zachodnia Europa prowadziła krucjaty przeciw niewiernym, była to oznaka niezależności i siły politycznej władcy.

Chociaż bezpotomna śmierć Kazimierza Wielkiego może być traktowana jako przegrana rodu Piastów, to królestwo zyskało na nowych sojuszach. Przejęcie rządów przez Jagiellonów pozwoliło jeszcze bardziej poszerzyć granice, bez uciekania się do zbyt wielu wojen terytorialnych.

Polska za Kazimierza Wielkiego

W kronikach i innych dokumentach z epoki znajdziemy dużo sprzecznych informacji o osiągnięciach Kazimierza Wielkiego. Z większości wyłania się jednak obraz zręcznego polityka i dobrego gospodarza.

Polska za Kazimierza Wielkiego odzyskała pozycję liczącego się królestwa.

Za jego panowania ziemie polskie zostały poddane licznym reformom. Historia Polski w XIV wieku wydaje się iść pod prąd w stosunku do historii innych krajów. W czasach, kiedy Europa powoli podnosiła się z kryzysu Czarnej Śmierci, Polska napełniała skarbiec i poszerzała terytorium. Żydzi, mieszczanie i szlachta zyskiwali nowe prawa.