Największe polskie bitwy - lista bitew, opis, przebieg, znaczenie

Mówi się, że historia tworzy się na wojnach, zaś najsłynniejsze bitwy historyczne zmieniają bieg dziejów. Wygrane i przegrane, wielkie bitwy upamiętniane są pomnikami bohaterstwa, zaś miejsca bitew stanowią pomniki historii. Doskonale znamy największe polskie bitwy, jak bitwa pod Grunwaldem czy pod Wiedniem. Najważniejsze polskie bitwy, jak bitwa pod Wiedniem, bitwa pod Warną czy bitwa warszawska, miały kluczowe konsekwencje dla historii świata. Poznaj najważniejsze daty i miejsca bitew, które wpłynęły na losy Polski i świata.

Najważniejsze polskie bitwy

Historia toczy się w czasie wojen, które zmieniają bieg dziejów. Wielkie bitwy znaczą bieg historii, zaś miejsca bitew stanowią pomniki historii. Większość wojen w historii Polski to wojny obronne lub mające na celu odbicie zagarniętych terytoriów. Wojny o zwiększenie terytorium toczą pierwsi Piastowie, zaś ostatni o połączenie kraju po rozbiciu dzielnicowym. Następnie Polska staje w obliczu ataków Państwa Moskiewskiego, Imperium Osmańskiego, Szwecji i Prus. W czasie tych wojen mają miejsce liczne bitwy obronne lub o odzyskanie utraconych ziem.

Historyczne polskie bitwy - wygrane:

  • 972 - bitwa pod Cedynią,
  • 1018 - bitwa nad Bugiem,
  • 1109 - obrona Głogowa i bitwa na Psim Polu,
  • 1331 - bitwa pod Płowcami,
  • 1410 - bitwa pod Grunwaldem,
  • 1514 - bitwa pod Orszą,
  • 1580 - zdobycie Wielkich Łuk,
  • 1605 - bitwa pod Kircholmem,
  • 1610 - bitwa pod Kłuszynem,
  • 1627 - bitwa pod Oliwą,
  • 1673 - bitwa pod Chocimiem,
  • 1683 - bitwa pod Wiedniem,
  • 1920 - bitwa warszawska.

Największe przegrane bitwy:

  • 1241 - bitwa pod Legnicą,
  • 1399 - bitwa pod Worsklą,
  • 1444 - bitwa pod Warną,
  • 1794 - bitwa pod Racławicami.

Historyczne bitwy powstańcze w 1831 i 1864 roku

Historyczne bitwy miały miejsce również po rozbiorach, w czasie powstań narodowowyzwoleńczych. Początek powstania listopadowego w 1831 roku, odznaczył się zwycięskimi bitwami w Siedlcach, pod Stoczkiem i Wawrem oraz pod Olszynką Grochowską. W czasie powstania listopadowego doszło do ponad 45 bitew i potyczek, z których większość została wygrana przez wojska polskie. Mimo wszystko Rosjanie dysponowali dużą siłą. Przełomowym momentem powstania była klęska Polaków w bitwie pod Ostrołęką, po której Rosjanie zdobyli Warszawę.

W czasie powstania styczniowego w 1864 roku doszło do ponad 1200 bitew i potyczek. Najsłynniejsze bitwy miały miejsce pod Węgrowem, Siemiatyczami i Salichą. W bitwie pod Węgrowem, powstańcy zdobyli miasto, które zostało następnie otoczone przez wojska rosyjskie. Kosynierzy, pod dowództwem Władysława Jabłonowskiego, śmiałym atakiem na rosyjskie armaty, wyrwali się z otoczenia. Straty wyniosły tylko 150 ludzi. Szczególnie spektakularna była bitwa pod Salichą, gdzie jazda wołyńska pokonała znacznie liczniejszego wroga. Jednak bitwa ta nie wpłynęła na losy powstania.

Najsłynniejsze wygrane polskie bitwy

Wczesna historia Polski toczy się wokół konfliktu z Zakonem Krzyżackim, z którym starł się Władysław Łokietek w trakcie swoich planów zjednoczenia kraju. W roku 1331 Łokietek rozgromił część wojsk krzyżackich i nie dopuścił do połączenia się Krzyżaków z Czechami. W bitwie pod Płowcami Krzyżacy stracili ⅓ wojsk i zrezygnowali z ataku na Kujawy. Mimo, że bitwę tę uważa się za nierozstrzygniętą, porażka Krzyżaków spowodowała wycofanie się Jana Luksemburskiego, który szedł z licznymi wojskami i machinami oblężniczymi na Poznań.

Od XV wieku rozpoczęła się wojna o hegemonię na Bałtyku i o Inflanty. Księstwo Moskiewskie pod rządami Iwana Srogiego, a potem Iwana Groźnego, atakuje Litwę i zagarnia znaczne ziemie. Do kontrofensywy przystępuje polski król Stefan Batory, który zdobywa Wielkie Łuki w 1580 roku. Zwycięstwo to skłania Iwana Groźnego do prośby o pokój. W wyniku pokoju w Jamie Zapolskim, Polska odzyskała Inflanty i Połock. Natomiast dążenie Rosji do hegemonii na tych terenach zostaje odsunięto o prawie 100 lat.

Za najważniejsze zwycięstwo wojsk polskich, uważa się bitwę pod Kircholmem 1605 roku, w czasie wojny polsko-szwedzkiej o Inflanty. Wojska polskie pod dowództwem hetmana Jana Karola Chodkiewicza rozgromiły siły szwedzkie. Straty Szwedów stanowiły około 8000 żołnierzy, podczas gdy po stronie polskiej padło około 100 zabitych. Niestety zwycięstwo nie zostało wykorzystane, zaś wojna zakończyła się podpisaniem rozejmu i została podjęta na nowo w 1617 roku.

Na początku XVII wieku Rosja sprzymierzyła się ze Szwedami, w wyniku czego doszło do wojny polsko-rosyjskiej. W roku 1610 wojska polskie pod dowództwem hetmana polnego koronnego Stanisława Żółkiewskiego rozgromiły wojska rosyjskie pod Kłuszynem. Historycy spierają się, dlaczego Zygmunt III Waza nie zdołał zdobyć tronu moskiewskiego dla siebie czy też dla syna. Ostatecznie udało mu się odzyskać znaczne ziemie zagarnięte wcześniej przez książąt moskiewskich.

Do spektakularnego zwycięstwa pod Chocimiem doszło w czasie wojny polsko-tureckiej. Wojska polskie pod dowództwem hetmana Jana Sobieskiego rozgromiły armię osmańską. Straty po stronie polskiej były nieznaczne, natomiast Turcy stracili ponad 30 tysięcy zabitych. Niestety zwycięstwo to nie zmieniło losów wojny i nie pozwoliło odzyskać Kamieńca Podolskiego. Wojna zakończyła się rozejmem. Jednak rozsławiła imię Jana Sobieskiego, który wygrał elekcje i został królem Polskie. W 1683 rozgromił Turków podczas odsieczy wiedeńskiej i położył kres ekspansji tureckiej na Europę.

Największe, przegrane bitwy w historii Polski i ich konsekwencje

Do spektakularnej klęski doszło w bitwie pod Worsklą, w której brali udział Polacy pod dowództwem Spytka II z Melsztyna. Nie była to w zasadzie polska bitwa, gdyż Polacy brali w niej udział jako wojska posiłkowe. Celem wyprawy było zdobycie władzy nad Złotą Ordą przez Tochtamysza, wspieranego przez księcia litewskiego Witolda. Bitwa pod Worsklą stanowiła największe starcie średniowiecznej Europy toczone na wschodzie. Konsekwencje tej bitwy dla losów świata były znaczące, gdyż przekreśliły plany Litwy opanowania księstwa Moskiewskiego i wyrwania go spod panowania Mongołów. Straty sprzymierzonych wyniosły około 20 tysięcy zabitych i wyniosły 3 - 4 razy więcej niż straty Złotej Ordy. Zginęło 74 kniaziów i ważnych rycerzy, w tym Spytko z Melsztyna.

Tragiczne konsekwencje miała klęska pod Warną w 1444 roku. Śmierć polskiego króla Władysława III spowodowała panikę i klęskę wojsk polsko-węgierskich. Jan Hunyady zdołał ujść i obronić Węgry. Jednak klęska przyczyniła się do dalszego pochodu Turków Osmańskich i do upadku Konstantynopola.