Sojusze

Koalicje i sojusze militarne, gospodarcze, strategiczne lub polityczne zawierane były pomiędzy władcami i państwami od zarania dziejów, kiedy to grupy ludzi, plemiona czy państwa zaczęły ze sobą rywalizować i walczyć. Podstawą zawierania sojuszy była potrzeba zapewnienia sobie pomocy lub wsparcia w przypadku napaści. Najczęściej sojusz wystarczył, aby zniechęcić wroga do ataku. Poznaj nazwy sojuszy zawieranych w historii świata i dowiedz się jakie były najważniejsze sojusze, które nierzadko decydowały o przebiegu dziejów świata.

Sojusze w historii

Sojusze i unie - definicja

Sojusz polega na zawarciu umowy między stronami mającej na celu wzajemną pomoc i współpracę. Stronami takiej umowy mogą być zarówno państwa, jak i partie polityczne czy grupy ludzi. Sojusz zawiera 2, 3 lub więcej państw. Synonimem słowa sojusz jest: przymierze, pakt, alians, koalicja. Wstępują sojusze militarne, gospodarcze i polityczne. Sojusze strategiczne zawierane są głównie między firmami. Do historii przeszły nazwy sojuszy takie jak: Święte przymierze, państwa Osi, trójprzymierze czy też NATO.

Nieco inne zadanie ma unia, która w zasadzie nie jest sojuszem, gdyż oznacza połączenie dwóch lub więcej państw. Unia wyłoniła się z unii personalnej, kiedy to jeden władca panował w dwóch lub więcej krajach. Państwa te były połączone tylko osobą króla. Przykładem może być unia personalna Polski i Litwy za panowania Władysława Jagiełły, czy też unia Polski i Węgier za panowania Ludwika Węgierskiego. Połączenie dwóch lub więcej państw, które tworzą wspólne instytucje państwowe i są jednym podmiotem prawa międzynarodowego, nazywamy unią realną. Przykładem jest Rzeczpospolita Obojga Narodów po unii lubelskiej czy też unia Anglii i Szkocji.

Rodzaje sojuszy między państwami

Rodzaje sojuszy:

• sojusze zaczepno-odporne,
• sojusze zaczepne,
• umowy międzynarodowe,
• wspólnoty bezpieczeństwa,
• międzyrządowość.

Koalicje zawierane są między państwami, najczęściej w celu zagwarantowania bezpieczeństwa. Takie sojusze noszą nazwę zaczepno-odpornych i mają na celu wzajemny pakt o pomocy w przypadku agresji ze strony innego państwa. Sojusze zaczepne mają na celu wspólny atak. Inne umowy międzynarodowe i wspólnoty zawierane są w celu wzajemnej współpracy, najczęściej w dziedzinie gospodarczej.

Najważniejsze nazwy sojuszy w historii świata:

• Święte przymierze z 1815 roku,
• Sojusz Trzech Cesarzy z 1873 roku,
• Dwuprzymierze z roku 1879,
• Ententa i Państwa Centralne w czasie I wojny światowej,
• Pakt Ribbentrop-Mołotow z roku 1939,
• Państwa Osi i Alianci,
• Nato i Układ Warszawski.

Najsłynniejsze sojusze w historii świata

Najsłynniejsze sojusze XIX wieku - święte przymierze, trójprzymierze i dwuprzymierze

Do rozbioru Polski doprowadziło przymierze państw rozbiorowych, które przetrwało prawie 100 lat. Po okresie wojen napoleońskich, w roku 1815 w Paryżu powołano Święte Przymierze, które zawarły ze sobą Rosja, Prusy i Austria. Członkowie przymierza zaprosili inne państwa do uczestnictwa, w rezultacie czego do paktu przyłączyła się Francja. Celem przymierza miało być zwalczanie ruchów rewolucyjnych, prób reform konstytucyjnych i ruchów narodowowyzwoleńczych. Święte przymierze rozpadło się wskutek rywalizacji Austrii i Rosji oraz wskutek wojny krymskiej.

Święte przymierze próbował reaktywować Otto von Bismarck, tworząc w 1873 roku Sojusz Trzech Cesarzy, który przetrwał bardzo krótko. Bismarck nie ufał Rosji i w 1879 doprowadził do zawarcia tajnego dwuprzymierza Prus i Austrii. Ostatecznie w 1887 roku Święte przymierze zostało zerwane, zaś Rosja zawarła sojusz z Francją zwany dwuporozumieniem.

Koalicje w czasie wojen światowych w XX wieku

Wskutek zerwania świętego przymierza Europa podzieliła się na dwie koalicje strategiczne, które później wzięły udział w I wojnie światowej. W 1892 roku Rosja zawarła sojusz z Francją, która uważana jest na naturalnego wroga Niemiec. Do porozumienia tego włączyła się Wielka Brytania, która rywalizowała z Niemcami o kolonie. Pod koniec XIX wieku Niemcy zaczęły intensywnie rozbudowywać flotę, która zagrażała brytyjskim posiadłościom zamorskim. Ostatecznie na początku XX wieku powstał układ sojuszniczy między Francją, Rosją i Anglią, zwany Ententą. Po wybuchu I wojny światowej do Ententy dołączyło jeszcze 25 państw. Po przeciwnej stronie stały Państwa Centralne czyli: Niemcy, Austro-Węgry, Bułgaria i Imperium Osmańskie.

Po I wojnie światowej Europa została podzielona na 2 sojusze, które w obliczu wybuchu II wojny światowej okazały się nietrwałe. W 1936 roku Niemcy i Włochy podpisali tratktat o przyjaźni, który zapoczątkował sojusz “Państw Osi”, do którego w 1940 roku dołączyła Japonia. W 1939 roku Niemcy i ZSRR zawarły tajny pakt o nieagresji, zwany paktem Ribbentrop-Mołotow, który zakładał rozbiór Polski oraz włączenie do ZSRR krajów bałtyckich i Finlandii.

Po przeciwnej stronie znalazł się sojusz Anglii i Francji. Oba te kraje podpisały układy sojusznicze z Polską. Jednak nawet po aneksji Austrii, Czechosłowacji i agresji na Polskę, państwa te nie chciały osłabienia Niemiec i stosowały politykę łagodzenia wobec działań Niemiec. W czasie II wojny światowej sojusze uległy zmianie.

NATO i Układ Warszawski - najważniejsze koalicje militarne i gospodarcze zimnej wojny

Po zakończeniu II wojny światowej Europa i świat pozostają podzielone na systemy komunistyczny i kapitalistyczny, czyli blok wschodni i blok zachodni, między którymi dochodzi do napięć zwanych “zimną wojną”. W tym samym czasie powstały sojusze gospodarcze: RWPG skupiające blok wschodni oraz koalicje państw niekomunistycznych: Europejska Wspólnota Węgla i Stali oraz EWG.

Blok wschodni, czyli ZSRR i podległe mu państwa socjalistyczne, w 1955 roku utworzyły Układ Warszawski. W 1949 powstał Sojusz Północnoatlantycki, zwany NATO, utworzony w celu obrony przed atakiem ZSRR. Początkowo w skład Nato wchodziły: USA, Anglia, Francja, Włochy, Kanada, Luksemburg, Norwegia, Portugalia, Belgia, Holandia i Dania. Później dołączyły inne kraje.