Thomas Edison – dzieciństwo, wynalazki i życie prywatne

Zanim Thomas Edison został słynnym wynalazcą…

Thomas Alva Edison urodził się 11 lutego 1847 roku w amerykańskiej wsi Milan, w stanie Ohio (Stany Zjednoczone). Jego ojciec pracował na budowie, a matka zajmowała się domem. Thomas Edison miał pięcioro rodzeństwa, jednak troje z nich przedwcześnie zmarło. W wieku siedmiu lat chłopiec przeniósł się z rodziną do Port Huron. Do szkoły zaczął uczęszczać rok później. Thomas od najmłodszych lat był samoukiem. Nie lubił słychać nauczycieli, ponieważ wolał zdobywać wiedzę na własną rękę. Ciężko uwierzyć, ale Edison szybko stał się wobec tego najgorszym uczniem w klasie, o którym nauczyciele mówili same złe rzeczy. Thomas, oburzony i urażony opinią belfrów, uczęszczał do szkół bardzo nieregularnie, ciągle je zmieniając. Mimo usilnych próśb ojca i matki, Edison wolał uczyć się w domu, na co w końcu rodzice przystali. Czasami w nauce pomagał mu ojciec.

Kiedy Thomas miał dziewięć lat, zaczął interesować się eksperymentami. Zaintrygowany książkami o wynalazkach postanowił, że sam będzie próbował je tworzyć. W pokoju zainicjował więc prowizoryczne laboratorium, gdzie następnie przeprowadzał ekstremalne niekiedy eksperymenty, np. podłączał przewody do kocich ogonów albo celowo wywoływał eksplozje – przez co rodzice kazali mu przenieść się do piwnicy. Rok później Thomas samodzielnie uruchomił urządzenie telegraficzne na lokalnej stacji kolejowej. W wieku dwunastu lat zadecydował, że rozpocznie pracować zarobkowo, by dołożyć się rodzicom do opłat i zebrać pieniądze na swoje eksperymenty – nie ma co ukrywać, takie hobby sporo bowiem kosztowało. Najpierw Thomas sprzedawał gazety w pociągu na trasie Port Huron-Detroit, a później handlował w nim słodyczami i zimnymi napojami. Kiedy młody Edison częściowo utracił słuch w wyniku wypadku kolejowego, przestał sprzedawać towary w pociągu. Postanowił za to rozwijać swoje laboratorium, które niedługo potem zaczęło przynosić mu niespodziewane zyski. Edison stał się sławny jak John Jacob Astor.

Co wynalazł Thomas Edison? Najważniejsze wynalazki Edisona

Gdy Edison miał już szesnaście lat, stał się najbardziej rozpoznawalnym ekspertem w Ameryce, jeżeli chodzi o telegrafię. Pomogło w tym zwłaszcza wynalezienie urządzenia, które pozwalało podłączyć sześć telegrafów do jednego tylko przewodu przesyłowego. Oto kilka najważniejszych osiągnięć, które przypisywane są Edisonowi. Rzecz jasna, najważniejsze patenty wynalazcy to elektryczność i pochodne owego zjawiska:

  • Laboratorium Menlo Park – Edison stworzył swoje laboratorium za pieniądze, które otrzymał z wynalezienia i odsprzedania urządzenia automatycznie drukującego aktualne kursy akcji. W Menlo Park mniej więcej co pół roku miały być konstruowane innowacyjne wynalazki i opatentowane rozwiązania wielu codziennych problemów (technika, elektryczność itd.). Laboratorium działało na tak wysokich obrotach, że po zaledwie dwóch latach Edison zatrudniał tam ok. 60 osób.
  • Pierwsza nadająca się do praktycznego wykorzystania żarówka elektryczna tak naprawdę powstała w 1878 roku, jednak rok później Edison opatentował ją i ulepszył do obecnej dziś formy. Wynalezienie żarówki było dopiero początkiem ogromnego sukcesu. Kilka lat później Thomas Edison przekonał J.P. Morgana (finansistę) i rodzinę Vanderbiltów, by wspólnie założyli przedsiębiorstwo Edison Electric Light Company. Z czasem Edison wybudował z jego pomocą pierwszą elektrownię na świecie, a także pierwszy miejski, elektryczny system oświetleniowy.
  • W 1887 roku Thomas Edison otworzył laboratorium w West Orange (stan New Jersey), w którym zatrudniał ok. 10 tysięcy pracowników. Po ogromnym pożarze w 1914 roku Edisonowi udało się je odbudować. Laboratorium dziś już nie ma, ale w jego miejscu stoi muzeum.
  • Oprócz wymienionych w tekście wynalazków Thomas Edison wymyślił również akumulatory używane w samochodach elektrycznych, fonograf nagrywający dźwięki na folii aluminiowej czy „telefon duchowy”, który miał użytkownikom umożliwić… kontakt ze zmarłymi bliskimi.
Thomas Edison w pracowni, 1901
Thomas Edison w swojej pracowni (1901 rok) - fot. domena publiczna

Jak można zauważyć, Narodowa Akademia Nauk w 1927 roku nie bez powodu przyjęła Edisona w swoje progi. Mimo że o naukowych osiągnięciach wynalazcy słyszał już cały świat, większość ludzi nie ma jednak pojęcia o tajemnicach, które skrywał Thomas Edison. Postaram się je przybliżyć w kolejnej części tekstu. Jeśli szukasz więcej podobnych informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o nauce.

Czy Thomas Edison był kłamcą? Największe ciekawostki na temat wynalazcy

Thomas Edison – genialny wynalazca czy złodziej i cwaniak?

Wszyscy znają Thomasa Edisona z jednej historii – odkrycia żarówki elektrycznej. Mimo że nie on opatentował samą żarówkę, przez całe swoje życie uważał się za jej wynalazcę. W rzeczywistości w 1838 roku żarzące się w próżni włókno węglowe zastosował Marcelin Jobard, a patent na żarówkę z węglowym żarnikiem w bańce próżniowej zyskał w 1878 roku Joseph Wilson Swan. Ostatecznie lampę żarową „podrasował” Thomas Edison, zyskując na nią patent w 1879 roku. Zdecydowanie nie można zaliczyć Edisona do największych aniołów w świecie wynalazców. Okazuje się bowiem, że za pomocą wymyślonego telegrafu Edison wysyłał do swoich laboratoriów m.in. podpatrzone na stoiskach konkurencji… patenty na inne wynalazki. Które pomysły ukradł i przypisał sobie jeszcze Thomas Edison? Był to np. patent na zbudowanie projektora filmowego.

W laboratorium Edisona cały czas wymyślano nowe wynalazki. Thomas Edison przypisywał opatentowane urządzenia i rozwiązania jednak wyłącznie sobie, a nie swoim pracownikom. Warto podkreślić, że większość historycznych wynalazków powstawała przy zaangażowaniu dużej ilości ludzi, a nie dzięki poświęceniu jednego wynalazcy. Osiągnięcia niektórych znanych postaci często są wyolbrzymiane. Sukcesy innych zaś, mniej znaczących ludzi, z reguły są kompletnie pomijane. Nie można zatem zapominać, że za każdym sukcesem stoi wielu ojców.

Ciekawostki, których mogłeś nie wiedzieć o Thomasie Edisonie

  1. Thomas Edison potrafił spędzać wiele godzin na przeprowadzaniu eksperymentów chemicznych. Niektórzy uważają, że pracował nawet 18 godzin dziennie. Pewnego popołudnia Thomas rozlał kwas siarkowy na podłogę, w której zrobiła się ogromna dziura. Edison spadł przez nią do pokoju piętro niżej.
  2. By pokazać, na czym polega niebezpieczeństwo używania prądu przemiennego, Edison na oczach kilkuset ludzi celowo poraził prądem słonia cyrkowego.
  3. Edison próbował kiedyś znaleźć patent na promienie rentgenowskie. W wyniku licznych eksperymentów jego asystent stracił ręce i niedługo potem umarł, a Thomas Edison poparzył sobie brzuch i trwale uszkodził jedno oko. Od tamtego czasu wynalazca zaprzestał eksperymentować z promieniami rentgenowskimi.
  4. Jak już wiesz, Thomas Edison wymyślił fonograf. Co jest jednak najbardziej zadziwiające w tej historii? Iż Edison zrobił to, będąc przecież… częściowo głuchy.
  5. Według historycznych zapisków to nie Edison udoskonalił patent na żarówkę, a niejaki Henry Woodward i Mathew Evans. Ponoć właśnie ta para wynalazców sprzedała Thomasowi Edisonowi swój patent na elektryczną żarówkę.
  6. Edison do swojego zespołu naukowców werbował głównie młodych, zdolnych studentów. Nie płacił im zbyt wiele, jednak uczniom jak najbardziej to odpowiadało. Zależało im bowiem wyłącznie na tym, aby móc zdobyć cenne doświadczenie u boku słynnego wynalazcy.
  7. W laboratorium Edisona pracował m.in. Henry Ford. Mężczyzna po godzinach tworzył projekt samochodu z silnikiem spalinowym – zresztą sam Thomas Edison go do tego zachęcał.
  8. Edison skonstruował pierwsze urządzenie na świecie, dzięki któremu można było zabijać owady przy użyciu elektryczności.

Autor: Paulina Zambrzycka

Bibliografia:

  1. Frith Margaret: Kim był Thomas Alva Edison?, Wydawnictwo Prószyński Media, Warszawa 2015
  2. Meadowcroft William H.: Thomas Alva Edison. Biografia autoryzowana, Wydawnictwo Heraclon International, Piaseczno 2020
  3. Anna Sproule: Thomas Alva Edison. Jak jeden z największych wynalazców wprowadził elektryczność do użytku domowego, Wydawnictwo Czytelnik, Warszawa 1991
ikona podziel się Przekaż dalej