Edwin Hubble – życiorys, odkrycia, nagrody, ciekawostki
Edwin Hubble to amerykański astronom, który udowodnił, że mgławice spiralne to tak naprawdę odległe galaktyki. Hubble udowodnił również, że znajdują się one poza systemem Drogi Mlecznej. Jakie jeszcze odkrycia przypisuje się astronomowi? Które osiągnięcia Hubble’a należą do najważniejszych? Sprawdź życiorys Edwina Hubble’a!
Jeśli szukasz więcej informacji i ciekawostek historycznych, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o nauce.
Z tego artykułu dowiesz się:
Edwin Hubble – największe osiągnięcia, odkrycia i życiorys astronoma
Zanim Edwin Hubble został znanym astronomem…
Edwin Powell Hubble urodził się 20 listopada 1889 roku w Marshfield (Missouri, Stany Zjednoczone). Właśnie w tym niewielkim miasteczku Edwin wychowywał się razem z sześciorgiem rodzeństwa. Kilka lat później rodzina Hubble przeprowadziła się do Chicago, gdzie ojciec Edwina dostał lepszą posadę na stanowisku pracownika firmy ubezpieczeniowej. Edwin otrzymał więc możliwość dalszego kształcenia się w dobrej szkole średniej. Edwin od zawsze wyróżniał się w nauce i zdobywał najlepsze stopnie. Dzięki temu, że był pilnym uczniem, uzyskał specjalne stypendium otwierające mu drogę na studia w University of Chicago. Uczelnia ta była prywatna i należała do najlepszych w całych Stanach Zjednoczonych.
Co studiował Edwin Hubble? Kilka kierunków ścisłych – chemię, matematykę, fizykę i astronomię. Edwin uczył się pod pilnym okiem m.in. astronoma George’a Ellery’ego i Roberta Millikana. Młody Hubble wyróżniał się jednak nie tylko doskonałymi wynikami w nauce. Edwin miał też znakomite osiągnięcia sportowe, co imponowało zwłaszcza… dziewczynom. Edwin mierzył bowiem prawie 190 cm i miał bardzo umięśnioną sylwetkę. Hubble skakał w dal, pchał kulą, boksował i grał w koszykówkę. W boksie był tak dobry, że proponowano nawet Edwinowi rozpoczęcie kariery na ringu. Utalentowany młodzieniec jednak wcale nie chciał iść w stronę zawodowego boksu. Marzył o tym, aby kiedyś przeprowadzić się do Anglii. Ku jego radości, udało mu się to marzenie spełnić.
Przeprowadzka do Anglii i powrót do Stanów Zjednoczonych
Edwin Hubble był mocno zafascynowany Anglią, ponieważ jego przodkowie przybyli stamtąd do Ameryki w XVII wieku. Kiedy więc uzyskał dyplom ukończenia studiów matematyki oraz astronomii, w 1910 roku przeniósł się do wymarzonej Anglii i rozpoczął tam studia na słynnym Oksfordzie. Co ciekawe, zdolny młodzieniec studiował tam dwa lata… prawo. Historycy mówią, że wpływ na taką decyzję na pewno miał ojciec Edwina – marzył on zapewne o tym, aby syn poszedł jego śladami. Edwin postanowił w międzyczasie studiować język hiszpański. Wciąż też trenował boks oraz lekkoatletykę, aby nie wypaść z formy. Mimo że podobało mu się w Anglii, Edwin ostatecznie postanowił wrócić do Ameryki.
W 1913 roku Hubble uczył języka hiszpańskiego oraz fizyki w szkole średniej w New Albany (stan Indiana). Trenował również szkolną drużynę koszykówki. Z czasem zdecydował się jednak otworzyć własne biuro prawnicze w Kentucky, dokąd też przeprowadzili się jego rodzice. Mimo że Hubble dobrze zarabiał i nie mógł narzekać na brak klientów, cały czas czuł jednak niedosyt związany ze swoją fascynacją astronomią. Rok później Edwin wrócił więc na uniwersytet w Chicago i tam rozpoczął pracę jako asystent w obserwatorium astronomicznym. Przygotowywał się również do napisania swojej pracy doktorskiej.
Kiedy wybuchła pierwsza wojna światowa Hubble został zaciągnięty do armii wojskowej, gdzie zresztą błyskawicznie awansował. Wysportowany i wszechstronnie uzdolniony Edwin objął dowództwo nad batalionem piechoty we Francji, a później służył jeszcze w Niemczech w amerykańskich siłach okupacyjnych. W randze majora Hubble wystąpił z wojska – była to druga połowa 1919 roku. Mężczyzna od razu wrócił do Ameryki, jednak zmienił swoje dawne miejsce pracy na obserwatorium Mount Wilson w Kalifornii. Właśnie tam astronom dokonał swoich największych, spektakularnych osiągnięć. A może zainteresuje cię także ten artykuł na temat naukowej działalności Kazimierza Funka?
Życiorys Edwina Hubble’a – Teleskop Hookera i wielkie osiągnięcia astronoma
Dokonania Edwina Hubble’a, o których warto wiedzieć
Na początku XX wieku ludzie tak naprawdę jeszcze niewiele wiedzieli o tym, co znajduje się na niebie. Owszem, znane były np. odległości najbliższych gwiazd, które szacowano na podstawie obserwowania paralaksy – czyli efektu niezgodności różnych obrazów tego samego obiektu, który oglądano z innych kierunków. Wiedziano, czym były mgławice (obłoki gazu i pyłu międzygwiazdowego) – nikt jednak nie miał pojęcia, jaki jest ich rozmiar oraz w jakich odległościach położone są od siebie. Astronomowie przekonani byli, że widoczne na niebie gwiazdy i mgławice należą do systemu Drogi Mlecznej.
Edwin Hubble postanowił sklasyfikować mgławice poprzez badania fotograficzne. Właśnie dzięki swoim badaniom zwrócił uwagę dyrektora obserwatorium Mount Wilson, który zatrudnił uzdolnionego astronoma. Przybycie Hubble’a do nowego obserwatorium zbiegło się w czasie z ukończeniem tam budowy największego na świecie Teleskopu Hookera (254 cm średnicy). W latach 1923-1924 Edwin Hubble obliczył i ustalił, że mgławice wcale nie znajdują się w obrębie galaktyki, a poza Drogą Mleczną. Pod koniec 1934 roku astronom odkrył również cefeidy w mgławicach – gwiazdy zmienne pulsujące, które mogą być nawet dziesięć tysięcy razy jaśniejsze od słońca. Jego odkrycie wpłynęło na zmianę poglądów całej struktury kosmosu. To właśnie Edwin Hubble opracował klasyfikację galaktyk i zaproponował schemat ich ewolucji.
W 1929 roku Edwin Hubble dokonał wraz z Miltonem Humansonem (inny amerykański astronom) niesamowitego odkrycia, które wstrząsnęło światem astronomii. We dwoje obliczyli zależność między odległością, jaka dzieli galaktyki, a prędkością oddalania się ich od siebie (Prawo Hubble’a). Dzięki odkryciom Humansona i Hubble’a powstała następnie koncepcja Wielkiego Wybuchu, a także rozszerzania się całego Wszechświata. Hubble odkrył również asteroidę Cincinnati.
Ciekawostki na temat Edwina Hubble’a
Ludzie interesujący się astronomią z całą pewnością znają wszystkie odkrycia i sukcesy naukowe Edwina Hubble’a. Nie każdy wie jednak, jak wyglądał astronom oraz z kim się przyjaźnił. Oto kilka ciekawostek na temat Edwina Hubble’a, których możesz nie znać!
- Dzięki pracy w obserwatorium Mount Wilson Edwin Hubble stał się jednym z najsławniejszych astronomów na całym świecie. W Stanach Zjednoczonych traktowany był jak wielka gwiazda – porównywany był sławą m.in. z Albertem Einsteinem.
- Edwin Hubble uwielbiał klimat Anglii, więc – jak przystało na prawdziwego anglofila – nosił tweedowe ciuchy.
- Astronom niemal nigdy nie rozstawał się ze swoją fajką, którą palił przy każdej możliwej okazji.
- Hubble uwielbiał wędkarstwo muchowe, a także namiętnie kolekcjonował wszystkie książki na temat historii nauki.
- Ciężko było zauważyć astronoma spędzającego czas z kolegami z obserwatorium. Edwin Hubble raczej unikał spotykania się z nimi poza pracą.
- Hubble nie był jednak samotnikiem. Lubił spędzać czas wyłącznie z biznesmenami albo sławnymi ludźmi. Często spotykał się np. z Waltem Disneyem, Charliem Chaplinem czy Igorem Strawińskim.
- Astronom z czasem stał się celebrytą i pojawiał się nawet na… rozdaniach Oscarów. Hollywoodzkich znajomych zapraszał z kolei do obserwatorium Mount Wilson, gdzie pokazywał im niebo przez teleskopy.
- Nagroda Nobla nigdy nie trafiła w ręce astronoma, mimo że dokonał on spektakularnych odkryć w astronomii. Nagrodę Nobla otrzymał za to m.in. Niels Bohr.
- Edwin Hubble otrzymał jednak inne nagrody za swoją pracę – Bruce Medal (1938), a także Złoty Medal Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego (1940). Aby uhonorować osiągnięcia astronoma teleskop na orbicie, który znajdował się tam od 1990 roku, mianowano Kosmicznym Teleskopem Hubble’a.
- Mimo prowadzenia zdrowego i sportowego trybu życia Edwin Hubble zmarł na zawał serca 28 września 1953 roku. Do śmierci sławnego astronoma doszło w momencie, gdy Hubble przygotowywał się do obserwacji nieba przez pięciometrowy teleskop w obserwatorium Mount Palomar (Kalifornia).
Autor: Paulina Zambrzycka
Bibliografia:
- Edwin Hubble: Skarby Astronomii, Wydawnictwo Amber, Warszawa 1999
- Michał Heller: Wszechświat u schyłku stulecia, Wydawnictwo Znak, Kraków 1994