Iwan Groźny - sadystyczny władca Rosji. Napawał się krzykami i wyciem swoich ofiar
Urodzony w 1530 roku car Iwan Groźny był niezwykle okrutnym władcą. Stosował masowy terror, eliminując wszystkie potencjalne zagrożenia dla swojej władzy. Nie wahał się zabijać nawet swoich najbliższych. Jakie konkretnie winy obciążają sumienie tego apodyktycznego cara?
Z tego artykułu dowiesz się:
Początek psychozy groźnego cara
Iwan Groźny już w dzieciństwie znęcał się nad zwierzętami. Zrzucał z murów Kremla szczeniaki, a złapane ptaki pozbawiał oczu i wnętrzności. Wraz z rówieśnikami galopował też na koniu po ulicach Moskwy, chłoszcząc batem napotkanych po drodze chłopów i rozbijając stojące za murami Kremla stragany.
W wieku siedemnastu lat Iwan poślubił Anastazję Romanowną, którą darzył zaufaniem i szacunkiem. Miała ona na niego kolosalny wpływ. Przy niej łagodniał i podnosił się na duchu.
Mimo wszystko już same początki rządów Iwana były brutalne i krwawe. Z nieposłuszeństwem rozprawiał się siłą. Grupę niezadowolonych mieszczan kazał podpalić, wcześniej oblewając ich alkoholem. Zabił też przywódców rewolty z 1547 roku, którzy ośmielili się zamanifestować swoją złość po wybuchu pożaru w stolicy, gdzie dach nad głową straciło około 80 tysięcy mieszkańców.
Brutalność cara nasiliła się wraz z nieoczekiwaną śmiercią ukochanej żony, którą otruto. Iwan nie potrafił sobie z zaistniałą sytuacją poradzić. Pragnął zemsty i właśnie to wydarzenie zapoczątkowało rządy prawdziwego terroru i brutalności. Popadł w paranoję, wszędzie węszył spisek i podstęp.
Niniejszy tekst fragment najnowszej książki dr Mariusza Sampa „Szach mat. Jak umierali władcy Rosji” (Hi:story 2024). Książka, opowiadająca o ostatnich chwilach poprzedników Putina, znajduje się już w sprzedaży.
Wszechobecny terror
Iwan będąc u kresu krwawego szaleństwa postanowił w 1565 roku wprowadzić tzw. opricznine. Był to system pozwalający mu w brutalny sposób pozbywać się wszystkich jego przeciwników. Wybrani przez cara „żołnierze”, czyli opricznicy, jeździli od miasta do miasta na czarnych koniach i w czarnych szatach.
Ich zadaniem było zabijanie niezadowolonych z rządów cara mieszkańców. Początkowo te krwawe metody dotykały tylko bogatych, ale szybko działalność opryczników rozszerzyła się o inne warstwy społeczne.
Ludzie poddawani byli wymyślnym i bardzo brutalnym torturom. Obdzierano ich żywcem ze skóry, palono, wyrywano paznokcie i ćwiartowano. Bardzo popularne było też pieczenie na wielkiej patelni. W rezydencji cara odbywało się wiele z tych egzekucji, a Iwan czerpał chorą przyjemność z oglądania tych barbarzyńskich scen. Napawał się krzykami, płaczem i wyciem swoich ofiar.
W 1570 roku Iwan dokonał swojej największej zbrodni. Podejrzewając, że mieszkańcy Nowogrodu przeciwko niemu spiskują, postanowił zrównać całe miasto z ziemią. Opricznicy najpierw otoczyli miasto, a potem przeszli do masowego mordu. Ludzie ginęli w okropnych męczarniach, poddawani byli wielu torturom. Nie oszczędzono nawet kobiet i dzieci. Szacuje się, że w tej okrutnej masakrze mogło zginąć nawet 60 000 ludzi.
Czytaj również: Niezwykle skuteczna broń. Zdziwisz się, czym walczyli twórcy Polski
Piekło kobiet
Badacze i historycy są zgodni co do tego, że Iwan kochał jedynie swoją pierwszą żonę. Podczas całego swojego życia poślubił siedem kobiet, ale miał też wiele kochanek. Żadna z nich nie była traktowana z należytą godnością. Jedna z jego wybranek zmarła niedługo po ślubie. Kolejną żonę odesłał natomiast do klasztoru, ponieważ była dla niego zbyt nudna i poukładana.
Podejście cara do kobiet było bardzo przedmiotowe i instrumentalne. Kolejne małżonki wybierał podczas organizowanych przez siebie konkursów piękności, podczas których jedynym kryterium był wygląd kandydatki. Nie interesowało go pochodzenie czy charakter wybranek.
Zdanie Iwana na temat roli kobiet w społeczeństwie najlepiej obrazuje „Domostroj”, którego był pomysłodawcą. Był to swego rodzaju poradnik, w którym znaleźć można było między innymi instrukcję bicia żony. Uważał, że należy karać żonę za nieposłuszeństwo i lekceważenie męża. Według niego bić należało boleśnie, ale też rozważnie.
Czytaj również: Wojsko pierwszych Piastów. Dzięki niemu powstało nasze państwo, a potem stało się potęgą
Rodzinna tragedia
Iwan w swoim szaleństwie nie potrafił budować bliskich relacji, ale też nikomu zaufać. Zaufaniem nie darzył nawet własnego syna Iwana, potencjalnego następcę tronu. W listopadzie 1581 roku doszło między nimi do bardzo zaciętej awantury. Iwan Groźny w szale złości uderzył syna w głowę żelazną laską. Chłopak zmarł po kilku dniach.
Car zdał sobie sprawę z tego co zrobił i pogrążył się w rozpaczy. Zrozumiał, że jego paranoja doprowadziła do prawdziwej tragedii. Lamentował, wyrywał sobie włosy, płakał. Podobno to wydarzenie odmieniło Iwana Groźnego. Zaczął żałować wszystkich swoich dotychczasowych zbrodni, ale było już za późno.
Źródło:
Niniejszy tekst stanowi fragment najnowszej książki dr Mariusza Sampa „Szach mat. Jak umierali władcy Rosji” (Hi:story 2024). Książka, opowiadająca o ostatnich chwilach poprzedników Putina, znajduje się już w sprzedaży.
