Kazimierz Deyna – kariera klubowa, reprezentacyjna, rekordy i osiągnięcia
Kazimierz Deyna jest jednym z najbardziej znanych sportowców w naszym kraju. To polski piłkarz, który wiele osiągnął dla Reprezentacji Polski, zdobywając sławę również na całym świecie. Jakie są jego największe osiągnięcia w historii? Podczas którego wydarzenia Deyna zasłynął jako król strzelców? Jakie były jego słynne trofea oraz kiedy miała miejsce śmierć piłkarza? Oto krótka biografia Kazimierza Deyny.
Jeśli szukasz więcej porad i ciekawostek historycznych, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o XX wieku.
Z tego artykułu dowiesz się:
Kazimierz Deyna – kariera i największe osiągnięcia w historii Polski
Jak rozpoczęła się wielka kariera Kazimierza Deyny? Legia Warszawa a Reprezentacja Polski
Kazimierz Deyna urodził się dokładnie 23 października 1947 roku, w Starogardzie Gdańskim. Ojciec Kazimierza pracował w miejskiej mleczarni, zaś matka wychowywała przyszłego piłkarza i jego liczne rodzeństwo – Kazimierz miał ich aż ośmioro. Chłopiec uczył się w Szkole Podstawowej w Starogardzie Gdańskim, a następnie w Zasadniczej Szkole Zawodowej. Tam uczył się, by w przyszłości zostać elektrykiem. Po szkole zaczął jednak pracować jako modelarz. Nie miał wówczas pojęcia, że wkrótce stanie się tak popularnym piłkarzem w Polsce, jak Pele w Brazylii lub Franz Beckenbauer w Niemczech.
Kazimierz Deyna urodził się dokładnie 23 października 1947 roku, w Starogardzie Gdańskim. Ojciec Kazimierza pracował w miejskiej mleczarni, zaś matka wychowywała przyszłego piłkarza i jego liczne rodzeństwo – Kazimierz miał ich aż ośmioro. Chłopiec uczył się w Szkole Podstawowej w Starogardzie Gdańskim, a następnie w Zasadniczej Szkole Zawodowej. Tam uczył się, by w przyszłości zostać elektrykiem. Po szkole zaczął jednak pracować jako modelarz. Nie miał wówczas pojęcia, że wkrótce stanie się tak popularnym piłkarzem w Polsce, jak Pele w Brazylii lub Franz Beckenbauer w Niemczech.
Kazimierz Deyna coraz wyraźniej zaczął dostrzegać swój niesamowity talent do gry w piłkę nożną. Zaczął więc grywać w klubie ZKS Włókniarz Starogard Gdański (1958 rok), by ćwiczyć rozwijającą się pasję do futbolu. Wkrótce zdobył wicemistrzostwo juniorów w owym klubie. Piłkarz zasłynął ze strzelenia wielu goli przeciwnikom, stając się z czasem członkiem kadry juniorów w Gdańskim Okręgu Związku Piłki Nożnej. Deyna wiele razy brał udział w piłkarskich zawodach, reprezentując na najwyższym poziomie nie tylko swoją drużynę, ale też cały okręg gdański. W 1965 roku Kazimierz próbował dostać się do kadry Polski juniorów. W tym celu, szkolił się w Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie, do której został powołany na centralny obóz. Niestety, wówczas Deyna nie dostał się do kadry narodowej.
Ważne trofea Deyny – pierwsze poważne sukcesy piłkarza
W kolejnych latach, Kazimierz Deyna zdobywał coraz to poważniejsze wyróżnienia, medale i trofea. Posegregowaliśmy je datami, dla lepszego poglądu, jak rozwijała się kariera polskiego sportowca.
1965 – Deyna zdobył srebrny medal w Pucharze Michałowicza. W tym roku miał również miejsce debiut Deyny w reprezentacji Polski juniorów (w meczu z Czechosłowacją). Kazimierz Deyna stał się pożądanym zawodnikiem przez dwa kluby – Lechię Gdańsk i Arkę Gdynia. Rodzice sportowca podpisali umowę z tym drugim klubem pomimo, że oficjalnie Kazimierz dalej grał w ZKS Włókniarz. Piłkarza ukarano przez to dyskwalifikacją na kilka miesięcy.
1966 – Deyna wyjechał do Łodzi, uczęszczając na treningi Łódzkiego Klubu Sportowego. W październiku zadebiutował w spotkaniu z Włókniarzem Białystok, gdzie podczas meczu strzelił aż 5 bramek. Leszek Jezierski (trener) powołał go po tym sukcesie do pierwszego składu. Chwilę po tym, Kazik zadebiutował w polskiej pierwszej lidze (ŁKS – Górnik Zabrze). Niedługo po meczu, Kazimierz Deyna powołany został do wojska – w formie transferu do Legii Warszawa.
Kazimierz Deyna odbywał służbę wojskową w Ludowym Wojsku Polskim, grając w Legii, ale oficjalnie będąc… na etacie wojskowym. Po Mistrzostwach Świata (1974 rok), ze starszego kaprala awansowano Deynę do stopnia podporucznika, a 12 października na porucznika (w nagrodę za zajęcie III miejsca na mundialu).
Kariera Kazimierza Deyny w Legii Warszawa i transfer zagraniczny
Piłkarz miał szansę zagrać w wielu meczach Legii Warszawa, godnie reprezentując klub. Deyna po raz pierwszy dla Legii Warszawa zagrał 20 listopada 1966 roku (przeciw Ruchowi Chorzów). Pierwszą bramkę dla Legii strzelił podczas meczu z GKS Katowice, 13 maja 1967 roku. Piłkarz brał udział w kolejnych spotkaniach pierwszej ligi. Podczas drugiego sezonu z Legią Warszawa, zdobył wicemistrza Polski, zdobywając aż 12 goli. Oczywiście Deyna do 1979 roku, kiedy to zagrał w Legii Warszawa po raz ostatni, odniósł wiele innych sukcesów. Deyna rozegrał z warszawskim klubem aż 304 mecze, strzelając 94 bramki. W Legii, Kazimierz zawsze grał z numerem 10 - numer ten od sezonu 2006/07 jest to numer zastrzeżony w klubie.
Warto dodać, że już od 1974 roku zaczęło się ubiegać o Kazimierza Deynę wiele innych, zagranicznych klubów. O pozyskanie Deyny starał się m.in. A.C. Milan, AS Monaco, Inter Mediolan czy Real Madryt. Deyna nie mógł jednak przenieść się do żadnego z nich, ponieważ należały one w większości do krajów NATO – a Kazimierz był oficerem Ludowego Wojska Polskiego. Po występie w mistrzostwach świata w 1978 roku, Deyna otrzymał zgodę władz państwowych na wyjazd z Polski. 22 listopada 1978 roku, podpisał kontrakt z Manchester City.
Kazimierz Deyna w Manchester City i San Diego Sockers
Kiedy Kazimierz Deyna zdążył się już zaadaptować w nowym klubie, w sezonie 1978/1979 zagrał w Manchester City trzynaście meczów ligowych. Deyna manewrował w zespole między różnymi pozycjami, nie potrafiono dobrze zagospodarować jego talentu. Ciekawostką jest, że 18 września 1979 roku Deyna zagrał w meczu Manchester City – Legia Warszawa, jednak pierwszą połowę w polskiej Dryżynie, a drugą w angielskiej. Deyna strzelił po jednym golu dla każdego zespołu. Ten występ był ostatnim meczem Deyna w naszym kraju.
Kazimierz Deyna zaczął coraz rzadziej występować w zespole Manchesteru, strzelając dla nich łącznie 13 bramek. W pewnym momencie przesunięto Deynę do składu rezerwowego, więc polski piłkarz zaczął szukać innego klubu. W Anglii nie potrafili zrozumieć Deyny. Po czasie, piłkarz wpadł w tarapaty związane z naruszeniem kodeksu karnego i musiał opuścić wyspy, bez taryfy ulgowej.
W lutym 1981 rok (transfer 35 tysięcy dolarów), Kazimierz Deyna został zawodnikiem San Diego Sockers. Deyna grał w klubie 7 lat, grając zarówno na murawie, jak i biorąc udział w rozgrywkach halowych. W lidze North American Soccer League (NASL), Kazimierz strzelił łącznie 49 bramek, zaś w lidze Major Indoor Soccer League (MISL) 103 bramki.
Biografia Kazimierza Deyny – czego nie wiesz o piłkarzu?
Reprezentacja Polski i kariera Kazimierza Deyny. Ważne daty
1968 – 1972 – w tych latach Deyna zadebiutował w reprezentacji naszego kraju, mając 21 lat. Podczas słynnych Igrzysk Olimpijskich w Monachium, został z 9 golami na koncie królem strzelców.
1973 – 1974 – Deyna wziął udział w wielu meczach w tych latach, m.in. podczas eliminacji mistrzostw świata. Podobno polski piłkarz strzelił włoskiej drużynie gola zza pola karnego, a uderzenie było tak silne, że ponoć Kazimierzowi… pękł but. A przynajmniej taka plotka urodziła się w tamtym czasie. O polskiej reprezentacji rozpisywały się wówczas światowe magazyny sportowe.
1975 – 1976 – kiedy to Deyna zagrał z polską drużyną przeciwko reprezentacji USA, strzelił przeciwnikom aż 3 gole. W tych latach odbyły się też Igrzyska Olimpijskie w Montrealu. Polska wywalczyła wtedy srebrny medal.
1977 – 1978 – w tych latach Deyna występował w reprezentacji m.in. przeciwko Węgrom czy Irlandii (mecze towarzyskie), Danii, Cyprowi, Peru, Boliwii, Brazylii, Austrii, Portugalii czy Szwecji. W 1978 roku odbyły się Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej (Argentyna), gdzie Kazimierz Deyna wystąpił w każdym meczu. Ostatnim meczem, w którym zagrał Deyna w polskiej reprezentacji, był ten rozegrany przeciwko Brazylii (przegraliśmy 1:3).
Końcówka kariery Kazimierza Deyny i śmierć piłkarza
Kazimierz Deyna oraz jego znajomi z drużyny San Diego założyli własny klub - The Legends, w mieście Tujuana (Meksyk) – ze względu na mniejsze podatki, niż w Stanach Zjednoczonych. Pragnęli w ten sposób szerzyć fenomen gry w piłkę nożną i promować ów sport w USA, zwłaszcza wśród aspirujących sportowców. Nasz rodak postanowił również szkolić młodych piłkarzy, organizując obozy sportowe (Kaz Deyna World Soccer Camps). Mimo kariery w Stanach Zjednoczonych, Kazika zawsze ciągnęło z powrotem do Polski, by to w naszym kraju założyć szkółkę piłkarską dla młodych piłkarzy. Nie mógł jednak zrealizować tego planu, zatem wciąż trenował młodych piłkarzy w USA. W tym czasie, zagrał również w filmie Ucieczka do Zwycięstwa, obok m.in. Pele. Filmem zachwycili się nie tylko krytycy filmowi, ale też inni piłkarze (min. Franz Beckenbauer czy Bobby Moore, który zresztą też wystąpił w filmie).
Śmierć Kazimierza Deyny miała miejsce 1 września 1989 roku. Piłkarz jechał samochodem po sześciopasmowej autostradzie I-15 i uderzył w ciężarówkę, która stała poprawnie zaparkowana na prawym pasie awaryjnym. Niestety wina była po stronie Deyny – jechał ze zbyt dużą prędkością. Pogrzeb odbył się w San Diego (9 września 1989 rok). W 2012 roku urnę z prochami Deyny przetransportowano do Polski, gdzie 6 czerwca spoczęła, już na zawsze, na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.
Autor: Paulina Zambrzycka
Bibliografia:
- Stefan Szczepłek: Deyna, Wydawnictwo Marginesy, Warszawa 2012
- Wiktor Bołba: Deyna. Geniusz futbolu, książę nocy, Wydawnictwo The Facto, Warszawa 2014
- Roman Kołtoń: Deyna, czyli obcy, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Warszawa 2014