Ray Kroc – życiorys, pomysł na biznes, życie rodzinne, ciekawostki
Ray Kroc to amerykański biznesmen, który założył McDonald’s Corporation po przejęciu restauracji McDonald’s. Dla większości ludzi Kroc znany jest po prostu jako „Hamburger King”. Jakie wykształcenie zdobył Ray Kroc? Czy założyciel McDonald’s Corporation ma na swoim koncie jakieś inne, równie ciekawe osiągnięcia? Oto biografia Raya Kroca, który zwykłe przejęcie restauracji przekształcił w dochodowy biznes. Zobacz, jak wyglądała historia słynnego „Hamburger Kinga”!
Jeśli szukasz więcej informacji i ciekawostek historycznych, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o przedsiębiorcach.
Z tego artykułu dowiesz się:
Ray Kroc – historia, wspomnienia i wielka kariera biznesmena
Zanim Ray Kroc stał się biznesmenem…
Ray Kroc urodził się 5 października 1902 roku w Oak Pak (stan Illinois, Stany Zjednoczone). Był dzieckiem czesko-amerykańskich rodziców – ojca Aloisa Kroca i matki Rose Mary. Ray miał również dwójkę młodszego rodzeństwa. Ojciec Raya jako młodzieniec wyemigrował z Czech do Ameryki, gdzie z czasem dorobił się wielkiej fortuny dzięki handlowaniem ziemią kupowaną za grosze. Niestety, w wyniku krachu na giełdzie w 1929 roku stracił cały swój dorobek – postanowił wówczas podjąć się pracy jako nadinspektor miejscowej policji. Właśnie w Stanach Zjednoczonych Alois poznał Rose Mary, z którą ożenił się i doczekał trójki potomstwa. Pierworodnym synem Aloisa był właśnie Ray Kroc.
Ray większą część swojego dzieciństwa spędził w rodzinnym Oak Park. Niewiele wiadomo o jego wczesnym życiu, jednak jedno jest pewne – od zawsze był to człowiek pełen pasji, zaangażowania i pomysłów na życie. Ray już w szkole podstawowej zaczął zarabiać swoje pierwsze pieniądze, wykonując różnego rodzaju prace w drogerii albo w sklepach spożywczych. Młody Kroc sprzedawał również lemoniadę na stoisku przed domem rodziców, zbierając na kieszonkowe. Młody przedsiębiorca w wieku 14 lat otworzył nawet swój mały sklep muzyczny „Ray Kroc Music Emporium”, w którym sprzedawał nuty w trakcie… grania na pianinie. Ciekawostką jest bowiem, iż Ray był instrumentalistą – doskonale grał na klawiszach. Sklep czternastolatka został jednak zamknięty po kilku miesiącach. Okazało się bowiem, że nie był to zbyt dochodowy biznes.
Kilka miesięcy później Ray Kroc zaczął pracować w fontannie sodowej swojego wujka, pod którego czujnym okiem uczył się sprzedaży. To właśnie wujek nauczył Raya podejścia do klienta i tego, że uśmiech oraz zainteresowanie się klientem sprawia, że ten kupuje znacznie więcej, niż początkowo zamierzał.
Prawdziwa historia „Hamburger Kinga”
W 1917 roku Ray Kroc bardzo chciał włączyć się w pierwszą wojnę światową i pracować jako kierowca karetki pogotowia. Chłopiec miał jednak zaledwie 15 lat, więc wiek dyskwalifikował go z możliwości wykonywania takiej usługi. Ray Kroc skłamał więc co do swojego wieku, dzięki czemu udało mu się dołączyć do Amerykańskiego Czerwonego Krzyża. Następnie wysłano Raya do Connecticut na szkolenie, po czym chłopiec miał wyruszyć do Francji. Zanim jednak wysłany został do Europy, pierwsza wojna światowa dobiegła końca.
Alois Kroc zaczął naciskać syna, aby wrócił do Chicago i rozpoczął naukę w Lincoln School. Ojcu zależało bowiem, aby Ray zdobył jakiekolwiek wykształcenie. Ray miał bowiem ciągle nowe pomysły, które skutecznie odciągały go od nauki. Młodzieniec wolał jednak rzucić szkołę i poświęcić się szukaniu wymarzonej ścieżki biznesu. Chciał sam zarabiać na swoje utrzymanie i nie zależało mu na szkole tak bardzo, jak na pieniądzach.
W 1919 roku Ray Kroc zaczął pracować jako muzyk w klubie nocnym, a później dorabiał też jako DJ w stacji radiowej. Sprzedawał również kobiecą biżuterię oraz nieruchomości. W wieku 21 lat Ray handlował także papierowymi kubeczkami, pracując dla Lily Tulip Paper Cup Company. Zgodnie z naukami wujka Ray dbał o wszystkich klientów, którzy chętnie do niego wracali. Z czasem ambitny i pracowity nastolatek zaczął być postrzegany za jednego z najlepszych sprzedawców w firmie. Po kilkunastu latach przepracowanych dla Lily Tulip Paper Cup Ray spotkał niejakiego Earla Prince’a, który wynalazł mikser do koktajli mlecznych z pięcioma wrzecionami. Czując wypalenie zawodowe w swojej firmie, Ray zainwestował w mikser zwany „Multimixerem” i zrezygnował z ciepłej oraz pewnej posady. Ray Kroc miał 37 lat, kiedy nabył prawa marketingowe do miksera i założył Prince Castle Sales – swoją własną firmę.
Z początku nowy biznes Raya Kroca miał się bardzo dobrze. W jednym tylko roku biznesmen sprzedał ponad 8 tysięcy sztuk mikserów. Z czasem jednak ludzie przestali interesować się jego sprzętem, a branża gastronomiczna uciekała w coraz to nowsze rozwiązania technologiczne. Ray Kroc nie wiedział, co robić dalej. Był rok 1954, a jego firma zaczęła upadać. Właśnie wtedy przedsiębiorca dostrzegł potencjał w jednej z restauracji w San Bernardino. Była to restauracja typu drive-in braci Richarda i Maurice’a McDonald. A może zainteresuje cię także ten artykuł z życiorysem Jakoba Fuggera?
Biografia i wspomnienia kariery Raya Kroca – jaki był założyciel McDonalda?
Biznesmen zakłada sieć restauracji
Ray Kroc zorientował się, że restauracja w San Bernardino wciąż zamawia od niego spore ilości mikserów. Biznesmen zaciekawił się, dlaczego tak jest. Pojechał więc do lokalu, gdzie od razu zauważył, że restauracja… wcale nie ma siedzeń. Lokalne bary i restauracje różniły się od tych, którą prowadzili bracia McDonald. Przypominała bardziej linię montażową, gdzie przygotowywano jedzenie w krótkim czasie, a następnie sprzedawano ludziom. W menu były wyłącznie frytki, hamburgery, cheeseburgery, napoje oraz koktajle mleczne. Sprzedawały się jednak w tak ogromnej ilości, że na kuchni musiało działać kilka mikserów, aby nadążyć z produkowaniem koktajli dla klientów.
Ray po wyjściu z restauracji nie mógł wyjść z szoku. Postanowił porozmawiać z ludźmi i dowiedzieć się, dlaczego tak chętnie wracają do restauracji. Kroc wyciągnął od nich cenne informacje – klienci przyjeżdżali do braci McDonald, bo jedzenie było niedrogie, smaczne i szybko robione. Właśnie wtedy Ray Kroc zaczął marzyć o tym, aby stworzyć sieć McDonalda – każda restauracja mogłaby przecież wtedy używać wiele jego „Multimixerów”! Ray Kroc postanowił porozmawiać z braćmi, jednak ci nie byli zainteresowani pomysłem biznesmena. Po wielu nieudolnych próbach namowy bracia McDonald w końcu zgodzili się odsprzedać Rayowi prawa do korzystania z metod McDonalda.
Ray Kroc otworzył swoją pierwszą restaurację 15 kwietnia 1955 roku w Des Plaines, a później otworzył dwie kolejne. Przedsiębiorca szczególnie zwracał uwagę na to, aby żywność przygotowywana była w sterylnych warunkach. Niedługo potem rozpoczął sprzedaż franczyzy. Sieć McDonalds rosła w oczach, przynosząc biznesmenowi zaskakujące zyski. W 1961 roku Kroc wykupił McDonalda za ok. 2,7 mln dolarów. Bracia z początku nie chcieli oddać mu jednak swojej oryginalnej restauracji w San Bernardino. Ray otworzył więc tuż obok konkurencyjną knajpę, co zmusiło braci do zrezygnowania z prowadzenia swojej restauracji. Ray Kroc mógł się więc nadal rozwijać, otwierając w Stanach Zjednoczonych aż 700 restauracji. Z czasem restauracji działało już 1500… na całym świecie.
Kroc został prezesem sieci McDonald’s w 1965 roku. Właśnie wtedy zaczął szkolić wszystkich właścicieli franczyz, aby przykładali się do procesu automatyzacji oraz standaryzacji. Co to oznacza? Procedury przyrządzania fast foodów określone były ścisłymi zasadami, opakowania musiały być identyczne, a produkty wielkościowo dokładnie takie same. Smak hamburgerów również musiał być identyczny na każdym krańcu globu.
W 1977 roku Ray Kroc ustąpił ze stanowiska prezesa i próbował ulepszyć wszystkie procedury. 14 stycznia 1984 roku biznesmen zmarł jednak w wieku 81 lat na niewydolność serca. Z całą pewnością został zapamiętany jako wielki przedsiębiorca – zupełnie jak Marc Jacobs czy Jeff Bezos. Przejęcie restauracji pozwoliło Rayowi rozwinąć skrzydła i dojść do ogromnego sukcesu, a jego kariera do dziś inspiruje miliony młodych przedsiębiorców na całym świecie.
Ciekawostki na temat Raya Kroca
Życiorys Raya Kroca przepełniony jest ciekawymi informacjami na temat nie tylko samego biznesmena i rozszerzenia sieci McDonalda, ale też życia przedsiębiorcy. Oto kilka interesujących faktów na temat Raya Kroca, które warto znać.
- Ray Kroc nie bał się ryzykować. Był gotów zrezygnować z łatwych pieniędzy tylko po to, aby założyć własną sieć z jednolitą obsługą. Nie wiedział, że odniesie tak spektakularny, globalny sukces.
- Dziś restauracji McDonald’s jest niemal 37 tysięcy w 120 krajach na całym świecie.
- Ray Kroc został uhonorowany Nagrodą Horatio Alger (1972).
- Biznesmen był aż trzykrotnie żonaty.
- Kroc zmagał się z cukrzycą oraz reumatoidalnym zapaleniem stawów.
- Przedsiębiorca był alkoholikiem. W 1980 roku musiał poddać się rehabilitacji właśnie ze względu na swój problem z alkoholem.
- W momencie śmierci Raya Kroca jego majątek oszacowano na 500 mln dolarów.
- Kroc wprowadził ogromne zmiany w modelu franczyzy gastronomiczno-usługowej. Właśnie on jako pierwszy sprzedawał pojedyncze sklepy franczyzowe, a nie całe sieci.
- Ray Kroc wprowadził zasadę zwrotu pieniędzy tym klientom, których zamówienia były nieprawidłowo przygotowane albo klientom czekającym na swoje jedzenie dłużej niż pięć minut.
- Biznesmen otworzył fundację, która miała na celu wspieranie badań oraz leczenie alkoholizmu, cukrzycy oraz zapalenia stawów – czyli wszystkiego, z czym za życia zmagał się Ray Kroc.
Autor: Paulina Zambrzycka
Bibliografia:
- Roy Kroc: Prawdziwa historia McDonald’s. Wspomnienia założyciela, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2017
- John F.: Love Imperium Big Maca. Dzieje korporacji McDonald’s, Wydawnictwo Fijorr, Warszawa 2018