Walt Disney – życiorys, rodzina, działalność filmowa, osiągnięcia
Walt Disney to najbardziej znany producent filmowy i reżyser na świecie. Filmowiec zdominował przemysł rozrywkowy, a jego bajki i filmy znane są niemal każdemu człowiekowi. Ile razy w ręce reżysera wpadł Oscar oraz Nagroda Emmy? Jak zaczęła się wielka kariera producenta filmowego? Kiedy miała miejsce śmierć artysty? Sprawdź życiorys Walta Disneya, który na przestrzeni lat całkowicie zmienił oblicze kina.
Jeśli szukasz więcej informacji i ciekawostek historycznych, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o kinematografii.
Z tego artykułu dowiesz się:
Walt Disney – życiorys najsłynniejszego producenta filmowego
Dzieciństwo Walta Disneya
Walt Disney, a właściwie Walter Elias „Walt” Disney urodził się 5 grudnia 1901 roku w dzielnicy Hermosa w Chicago. Chłopiec był czwartym synem Eliasa Disneya i Flory z domu Call. Gdy Walter miał 4 lata, rodzina przeniosła się na farmę wiejską w stanie Missouri. Disney zainteresował się tam rysowaniem, które z dnia na dzień coraz bardziej wciągało chłopca. Często ćwiczył rysowanie, kopiując różne karykatury z pierwszych stron gazet. Walter Elias z czasem zaczął rozwijać umiejętność pracy z akwarelami i kredkami. Pod koniec 1909 chłopiec podjął naukę w Park School razem ze swoją 2 lata młodszą siostrą Ruth. Niedługo później rodzice Walta Disneya sprzedali farmę.
W 1911 roku rodzina Disneyów wyprowadziła się do Kansas City w Missouri. Młody Disney zapisał się wówczas do szkoły Benton Grammar. Tam zapoznał się z niejakim Walterem Pfeifferem. Przyjaciel Disneya ze szkoły fascynował się teatrem, zachęcając Waltera do poznania się ze światem kina. Walt uczył się w Benton Grammar do 1917 roku. Później uczęszczał jeszcze na sobotnie kursy w Kansas City Art Institute, gdzie uczył się rysowania kreskówek. Disney zapisał się następnie do McKinley High School i został rysownikiem szkolnej gazety. Tworzył tam głównie patriotyczne obrazy dotyczące I wojny światowej.
W 1918 roku Walt Disney zapragnął stać się członkiem armii USA. Pragnął walczyć, jednak był zbyt młody na front z Niemcami. Wniosek Disneya nie został przyjęty. Młody Walter Elias nie poddał się jednak – podrobił datę na akcie urodzenia i wstąpił do Czerwonego Krzyża (wrzesień 1918) jako kierowca karetki. Na boku swojej karetki często rysował karykatury, dekorując pojazd. Niektóre ze swoich prac publikował również w wojskowej gazecie Stars and Stripes. Walt Disney wrócił do Kansas City w październiku 1919 roku. Zaczął wówczas pracować w Pesmen-Rubin Commercial Art Studio jako praktykant-artysta, tworząc ilustracje do reklam i programów teatralnych.
Jak rozwinęła się kariera Walta Disneya? The Walt Disney Company
Gdy firma w której praktyki odbywał Disney upadła, razem z przyjacielem Ubem Iwerksem postanowił założyć własną. Nie udało się niestety przyciągnąć do niej wielu klientów. Aby „rozbujać” interes Walt Disney postanowił razem z Iwerksem dorobić w Kansas City Film Ad Company, realizując reklamy w technice animacji. Walt mocno zainteresował się tematem, chociaż osobiście preferował rysowane kreskówki. Wypożyczył książkę o animacji i kamerze, a później zaczął eksperymentować z animacją w domu dochodząc do wniosku, że to przyszłościowa technika. I że warto iść w tym kierunku.
Niedługo potem Walt Disney otworzył nową firmę, razem z Fredem Harmanem – rysownikiem z Kansas City Film Ad Company. Studio miało swoich klientów, jednak wciąż było to za mało by utrzymać nową firmę Disneya i Harmana. Spółka rozpadła się w niecały rok, a Walter zaczął żmudną pracę nad produkcją „Alicji w Krainie Czarów”. Później przeniósł się do Hollywood (lipiec 1923 rok). Walter starał się sprzedać swoją Alicję, jednak początkowo nie sprawdził się jako reżyser. Gdy aspirujący producent filmowy już prawie się poddał, udało mu się nawiązać współpracę z nowojorską dystrybutorką filmową Margaret J. Winkler.
Niedługo potem Walt Disney oraz jego brat Roy Oliver Disney, który również miał obeznanie w świecie filmowym, postanowili połączyć siły. Założyli małe studio Disney Brothers Studio (Burbank, Kalifornia). Później przekształciło się ono w słynne The Walt Disney Company. Walt Disney zaprosił do współpracy również swoich wcześniejszych partnerów, m.in. przyjaciela Uba Iwerksa – namówił go do opuszczenia Kansas City i przeprowadzkę do Hollywood.
Na początku 1925 roku Walt Disney zaproponował pracę artystce rysunkowej, Lillian Marie Bounds. Ożenił się z nią w lipcu tego samego roku. Małżeństwo było bardzo udane, choć Lillian nie interesowała się światem Hollywood. Wraz z rozwojem kariery męża, wolała trzymać się z boku i zarządzać domem oraz wspierać Walta w kolejnych przedsięwzięciach. Związek zaowocował w dwie córeczki – Diane i Sharon, przy czym Sharon została zaadoptowana.
Życiorys, filmy, bajki i nagrody Walta Disneya
Jak filmowiec zdominował przemysł rozrywkowy? Sukcesy Walta Disneya
Życiorys Walta Disneya zaczął stawać się coraz bogatszy. Na drodze reżysera wraz z kolejnymi produkcjami pojawiały się też kolejne sukcesy. Spróbujmy uporządkować je chronologicznie.
1928 rok – Walt Disney razem z Ubem Iwerksem utworzyli postać Myszki Miki. Pochodzenie słynnej animowanej myszki nie jest do końca znane. Najpierw postać nazywała się Mortimer Mouse, ale Lillian uznała nazwę za zbyt „nabuchaną”. To żona Walta Disneya zaproponowała, by myszka nazywała się Miki. Iwerks poprawił tymczasowe szkice Waltera, co ułatwiło późniejszą animację postaci. Walt Disney podłożył dubbing do animacji myszki, dając głos Mikiemu. Ub zaprojektował zatem wygląd słynnej myszki, zaś Walt dał Mikiemu duszę. Tak powstała Myszka Miki, za którą w 1932 roku w ręce Disneya wpadł Oscar. Niedługo potem pojawił się Kaczor Donald i pies Pluto (obie postaci w 1934 roku).
1933 rok – reżyser wyprodukował krótki film animowany „Trzy małe świnki”, który był określany jako najbardziej udana animacja krótkometrażowa wszechczasów, zdobywając kolejną nagrodę. Dzięki sukcesowi studio The Walt Disney Company rozrosło się – zaczęło tam pracować prawie 200 osób.
1935 rok – Walt Disney podpisał kontrakt z Columbia Pictures na dystrybucję kreskówek z Myszką Miki. Animowana postać stawała się coraz bardziej znana na całym świecie.
1937 rok – Walter wyprodukował „Królewnę Śnieżkę i siedmiu krasnoludków”, a w jego ręce trafiły kolejne nagrody (w tym honorowy Oscar). Królewna Śnieżka szybko stała się najbardziej udanym filmem kinowym 1938 roku.
1940 rok – Walt Disney wyprodukował pełnometrażowy film animowany „Fatnazja”, za którego w 1941 roku również otrzymał nagrodę honorowego Oscara. Film nie spotkał się jednak z ciepłym odbiorem, więc bracia Disney zaczęli obcinać płace pracownikom. Doprowadzili do strajku animatorów trwającego 5 tygodni, który przerwał m.in. produkcję „Dumbo”. Niedługo po udanym wypuszczeniu słynnych przygód słonika rozpoczęła się II wojna światowa.
1942 rok – w tym roku powstał animowany film „Bambi”, gdzie cały dubbing było to zaledwie 800 słów. Produkcja filmów krótkometrażowych Walta Disneya spadła pod koniec lat czterdziestych. Zbiegło się to z rosnącą popularnością konkurencji – producentów firmy Warner Bros.
1948 rok – Walt Disney zainicjował serię popularnych filmów przyrodniczych i dokumentalnych. W 1953 roku otrzymał Oscara za The Living Desert, The Alaskan Eskimo, Water Birds oraz Toot, Whistle, Plunk and Boom.
1950 rok – Walt Disney wyprodukował animowany film „Kopciuszek”, pierwszy animowany film po 8 latach przerwy. Po sukcesie Kopciuszka, Walter zaczął produkować pełnometrażowe filmy animowane (m.in. „Piotrusia Pana” w 1953 roku).
W ręce filmowca trafiło 26 statuetek z aż 59 nominacji do Oscarów. Na jego półce z trofeami zagościła też Nagroda Emmy – nie raz, a siedmiokrotnie. Po spektakularnych sukcesach Walt Disney postanowił, że rozwinie biznes na szeroką skalę. Zaczął rozważać budowę własnego parku rozrywki.
Powstanie Disneylandu – najsłynniejszego parku rozrywki na świecie
Prace budowlane nad Disneylandem rozpoczęły się w lipcu 1954 roku, a Disneyland został otwarty zaledwie rok później. Ceremonia transmitowana była w telewizji, docierając do 70 milionów widzów na całym świecie. Wszystkie atrakcje zostały zainspirowane filmami wytwórni The Walt Disney Studio. W kalifornijskim Disneylandzie Walter miał nawet swój apartament (na Main Street).
Disneyland do dnia dzisiejszego odwiedzany jest przez miliony ludzi z całego świata. Szacuje się, że rocznie jest to ok. 14 milionów turystów. Po parku chodzą postacie z filmów Walta Disneya. Odbywają się różne przedstawienia, uruchomione są rollercoastery, karuzele i inne atrakcje dla dzieci oraz dorosłych. Na świecie powstało do tej pory aż 6 Disneylandów – dwa w Stanach Zjednoczonych, jeden Europie i trzy w Azji.
Oprócz budowy Disneylandu Walt Disney pracował przy wielu innych projektach, m.in. pełnił funkcję przewodniczącego Komitetu Widowisk na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich (1960 rok), nadzorował i produkował kolejne projekty filmowe i telewizyjne (m.in. „Mary Poppins”). Pomógł rozwinąć się również „Księdze dżungli” czy „Kubusiowi Puchatkowi”.
Śmierć Walta Disneya
Walt Disney od I wojny światowej był nałogowym palaczem. Nie palił papierosów w filtrami, a fajkę po brzegi nabitą tytoniem. W 1966 roku zdiagnozowano u reżysera raka płuc. 15 grudnia tego samego roku artysta zmarł z powodu zatrzymania akcji serca. Ciało Walta Disneya skremowano i pochowano w Forest Lawn Memorial park w Glenade (Kalifornia).
Po śmierci Walta Disneya studio kontynuowało i wciąż kontynuuje produkcje filmów animowanych i nie tylko, będąc największym konglomeratem medialnym na świecie pod względem przychodów. Maskotką korporacji została Myszka Miki – jako pierwsza wspólna postać rysunkowa najlepszych wspólników i przyjaciół, Uba Iwerksa i Walta Disneya.
Autor: Paulina Zambrzycka
Bibliografia:
- Bob Thomas: Walt Disney. Potęga marzeń, Wydawnictwo Dream Books, Warszawa 2014
- Piotr Napierała: Walt Disney. Wizjoner z Hollywood. Narodziny legendy, Wydawnictwo Łukasz Tomys Publishing, Warszawa 2019