Pozostałe państwa i plemiona starożytności oraz ich osiągnięcia

W starożytności na czoło wysuwają się cywilizacje Egiptu, Rzymu czy Grecji. Warto wiedzieć, że również pozostałe ludy tworzyły kultury i pozostawiły po sobie liczne i ciekawe zabytki i wynalazki. Czy byli to barbarzyńcy, czy też ważne i wybitne cywilizacje? Dowiedz się, kim byli Celtowie, gdzie znajdowała się Fenicja, kim byli władcy mniej znanych starożytnych państw i jakie były ich osiągnięcia.

Jakie państwa i plemiona stworzyły cywilizacje w starożytności

Państwa i cywilizacje, jakie stanowiły największe imperia starożytności i jakie pozostawiły po sobie najwybitniejsze wynalazki i zabytki, to Sumerowie, Babilończycy, Grecja, Rzym i Egipt. Pozostałe państwa i plemiona, które zaznaczyły swoją obecność w tych czasach, są dość mało znane.

Jednym z nich jest wojownicza Asyria, która stworzyła silny ośrodek państwowy w północnej Mezopotamii, w czasach drugiego tysiąclecia p.n.e. Na terenach Anatolii zakładają silne państwo indoeuropejscy Hetyci. Europa zostaje zalana przez plemiona Celtów. Celtowie nie tworzą silnych ośrodków państwowych, lecz osiedlają się w całej Europie po półwysep Iberyjski, Wyspy Brytyjskie i ziemie polskie. Stepy Azji zajmują mało znani Scytowie. Natomiast na wschodzie wyrasta silne państwo Perskie, które podbija całą Azję Mniejszą po Egipt. Na wybrzeżach powstają silne miasta-państwa, np. Kartagina, Tyr i Sydon, zakładane przez Fenicjan, którzy handlują i rządzą na Morzu Śródziemnym. Od północy z Grecją graniczy Macedonia, która osiąga szczyt świetności za panowania Filipa II. W wyniku zwycięstwa pod Cheronea, Macedonia staje się hegemonem na półwyspie Bałkańskim, a następnie, wraz z podbojami Aleksandra Wielkiego, w całej Azji Zachodniej. Prastare cywilizacje istnieją w Indiach, Chinach, Korei i Japonii.

Najważniejsze pozostałe państwa i plemiona starożytności

Hetyci

Hetyci byli tajemniczym, indoeuropejskim ludem, który w XVII wieku p.n.e. zbudował silne państwo na terenie Anatolii. Ich stolicą było miasto Hattusa. Hetyci przybyli do Anatolii prawdopodobnie już około 2000 roku z rejonów Kaukazu. Przejęli oni kulturę i nazwę tubylczych plemion i zaczęli budować państwowość. W XIV wieku p.n.e. państwo Hetytów staje się imperium pod rządami Suppiluliuma I. Władcy Hetytów zaczynają sięgać po posiadłości Egiptu na Bliskim Wschodzie i dochodzi do konfliktu zakończonego nierozstrzygniętą bitwą pod Kadesz.

Do dziś historycy i archeologowie spierają się dlaczego upadło państwo Hetytów. Około 1200 r. p.n.e. ma miejsce katastrofa ekologiczna, susze, głód oraz najazd tzw. “ludów morza”, który kładzie kres wszystkim cywilizacjom Azji Mniejszej, z wyjątkiem Egiptu. Po upadku pozostają jeszcze małe państewka hetyckie w północnej Syrii, które zostają w końcu podbite przez Asyrię.

Asyria

Cywilizacja Asyrii rozpoczyna się około 2000 roku p.n.e. kiedy to na czoło wysuwa się miasto-państwo Aszur w północnej Mezopotamii. Ośrodek ten zostaje podbity przez napływowych Amorytów i Hurytów. Asyria zdobywa swoją szansę, gdy Hetyci rozbijają państwo Mitanni i wychodzą osłabieni z bitwy pod Kadesz, ok. 1300 roku p.n.e.. Władcy Asyrii podbijają wtedy całą Mezopotamię. Kres ich świetności położył najazd tzw. “ludów morza” ok. 1200 r. p.n.e.

Asyria przeżywa okres największej świetności w czasie nowego państwa, około X - XI wieku p.n.e. W VIII wieku p.n.e. podbija całą Mezopotamię, Cypr, Palestynę oraz Egipt i staje się największym imperium na tym terenie. Władcy Asyrii rządzą silną ręką i krwawo tłumią wszelkie bunty. Rozwija się kultura i gospodarka. Takie zabytki jak “wiszące ogrody Semiramidy” nie dotrwały do naszych czasów, pozostały jednak liczne zabytki w postaci reliefów i stel, na przykład słynny relief przedstawiający ranną lwicę.

Wynalazki Asyrii skupiały się wokół organizacji państwa i armii. Stworzyli oni konną służbę kurierską oraz nowoczesną armię z poboru. Mimo tego, Asyryjczycy ulegli Babilończykom, Medom i Scytom, którzy w 612 roku p.n.e. zdobyli i zburzyli stolicę państwa Niniwę.

Celtowie

Tajemniczym ludem, który zasiedlił całą Europę zachodnią, byli Celtowie Galowie. Nie znali pisma i nie pozostawili po sobie źródeł pisanych. Celtowie, nazywający siebie “królami pasterzami” nie stworzyli imperium, lecz żyli w wioskach i małych państewkach. Nie byli to jednak barbarzyńcy. Zawdzięczamy im liczne wynalazki, szczególnie że byli mistrzami hutnictwa i obróbki żelaza. Tworzyli narzędzia żelazne, które znamy do dziś, jak nożyczki, młotki, kleszcze kowalskie czy siekiery. W armii wprowadzili kolczugi. Bardzo ważne wynalazki to podkuwanie koni i siodło. Celtowie unowocześnili ceramikę, produkując garnki odporne na wysoką temperaturę. Co ciekawe, jako pierwsi używali złotych monet oraz stosowali kamienne żarna. Znali również mydło.

Celtowie prawdopodobnie przywędrowali do Europy ponad 2 tysiące lat p.n.e. Grecy i Rzymianie nazywali ich mianem: barbarzyńcy, gdyż to oni w 390 p.n.e. pokonali Rzymian i zajęli i złupili Rzym. Około 280 p.n.e. Celtowie najechali półwysep Bałkański i złupili wyrocznię w Delfach. Ostatecznie zostali jednak pokonani przez Rzymian, którzy zajęli większą część Europy.

Persja

Na wschód od Mezopotamii rozciągają się tereny dzisiejszego Iranu, którego cywilizacje rywalizowały z ludami Bliskiego Wschodu i Europy. Zamieszkująca go cywilizacja Elamu rywalizowała już z Sumerami. Między 3 i 2 tysiącleciem p.n.e. napływają na te tereny Ariowie, którzy tworzą plemiona Medów, Persów i mieszkańców państwa Mitanni. Szczególną potęgę zdobyło państwo Medów, którzy przyłączyli Persów, a następnie podbili Asyrię. W 553 roku p.n.e. król Persów, Cyrus I, zbuntował się i przejął władzę w imperium Medów. Podbił całą Mezopotamię i Anatolię, tworząc największe w owym czasie imperium, rządzone przez dynastię Achemenidów. Imperium to zostało pokonane i przejęte przez Aleksandra Wielkiego, a po jego śmierci podzielone między jego wodzów.

W III wieku p.n.e. zaczęła rosnąć potęga Partów, którzy najpierw opanowali tereny na południowy wschód od morza Kaspijskiego i stopniowo przejęli władzę nad całą Persją i Mezopotamią korzystając ze słabości państw hellenistycznych. O Partach słyszymy najczęściej odnośnie bitwy pod Carrhae, w której Partowie pokonali legiony rzymskie pod wodzą Crassusa. Wojna między Partami i Rzymianami trwała, ze zmiennym szczęściem, ponad 300 lat.

Fenicja i Kartagina

Starożytna Fenicja znajdowała się na wschodnich wybrzeżach Morza Śródziemnego. Nie ma pewności skąd przybyli Fenicjanie, lecz wiadomo, że jest to lud semicki, który prawdopodobnie zasiedlał te tereny już w III tysiącleciu p.n.e. Niektórzy historycy twierdzą, że Fenicjanie należą do tzw. “ludzi morza”, którzy najechali te tereny około 1200 r. p.n.e.. Fenicja została później zdobyta przez Aleksandra Macedońskiego, a następnie przez Rzymian. Fenicja nie stanowiła jednolitego państwa, lecz niezależne miasta-państwa, które prowadziły własną politykę. Jedną z kolonii Fenicji była Kartagina, która przegrała walkę z Rzymem o hegemonię na Morzu Śródziemnym.

Najważniejszym wynalazkiem, jakie pozostawiła nam Fenicja, jest pismo alfabetyczne. Fenicjanie udoskonalili szereg wynalazków Mezopotamii. Uważa się, że wynaleźli również mydło i pieniądze. Zarówno Fenicja jak i Kartagina, słynęły z aktywnych żeglarzy, którzy wypływali daleko poza Gibraltar. Odkryli Maderę, Wyspy Kanaryjskie, Azory i Wyspy Zielonego Przylądka. Przypuszcza się także, że dotarli do Brazylii.