Ważne postacie duchowne

Jeszcze do niedawna cała ewidencja ludności, administracja, prowadzenie rejestrów ludności, jak urodzenia, śluby i pogrzeby, doradztwo, pomoc psychologiczna czy organizacja lokalnych społeczności, leżała w gestii kościoła. Rola duchownych była największa w średniowieczu, kiedy księża byli jedynymi ludźmi wykształconymi. Potem ich rola zaczęła maleć. Wielu duchownych zasłużyło się dla Polski i świata. Poznaj najciekawsze informacje na temat wpływu duchownych na losy świata.

Ważne postacie duchowne w historii w kraju i na świecie

Księża w historii Europy

Od początków średniowiecza kościół zaczyna odgrywać znaczącą rolę w organizacji społeczeństwa. Wczesne średniowiecze, dopóki nie ugruntowała się organizacja państwowa nowych plemion, było okresem wędrówek ludów, upadku cywilizacji, ciągłych wojen i rozbojów. Jedyną organizację społeczną oferowali miejscowi księża, którzy skupiali wokół siebie społeczności wiejskie.

W momencie, gdy krystalizowały się państwa europejskie, ogromną rolę zaczęły odgrywać osoby duchowne, gdyż byli to jedyni ludzie umiejący czytać i pisać. Władcy, którzy zajmowali się wojowaniem i utrzymywaniem porządku i karności, zatrudniali osoby duchowne do prowadzenia kancelarii, archiwów, pisania listów, słowem całej koniecznej pracy administracyjnej.

Religie od zarania dziejów pełniły rolę kontrolną wobec władzy świeckiej, którą mogła przywołać władców do porządku. Kościół też legitymizował władzą, która, jak wierzono pochodziła od Boga. Dlatego też papieże i biskupi koronowali królów lub zezwalali na koronację. Jednocześnie kościół podlegał naciskom ze strony władz i królów, którzy chcieli podporządkować sobie organizację kościelną, także z powodów finansowych. Stąd też doszło do walki o inwestyturę, czyli o uniezależnienie się kościoła od władzy świeckiej.

Ważne postacie duchowne odgrywają znaczącą rolę na świecie zarówno jako urzędnicy na królewskich dworach jak i jako dostojnicy kościelni. Co ciekawe, nie zawsze wiemy, że znaczące postacie w świecie polityki, kultury i nauki były osobami duchownymi.

Rola klasztorów w Europie i na świecie

Mało kto wie jak ważną rolę społeczną i gospodarczą odgrywały klasztory. Literatura często przedstawia klasztory jako miejsca, gdzie zamykano ludzi przymusowo. W rzeczywistości były to organizacje skupiające mężczyzn i kobiety, którzy nie wiedzieli siebie w tradycyjnych rolach rodzinnych. Klasztory przede wszystkim umożliwiały kobietom ucieczkę od tradycyjnych ról i umożliwiały zajmowanie się nauką czy sztuką. Wiele znamienitych, możnych kobiet wybierało życie w klasztorze na stare lata lub pragnąc uciec od mężów tyranów, szczególnie, że aranżowane małżeństwa nie dawały szczęścia.

Dzięki klasztorom, ludzie, którzy postanowili żyć w ubóstwie, nie byli skazani na żebranie lub rozbój. Klasztory były przede wszystkim przedsiębiorstwami rolnymi, lecz także pełniły funkcje hoteli, bibliotek, wydawnictw, ośrodków nauki i sztuki. W klasztorach znajdowały się szpitale, przytułki dla sierot, ubogich i chorych. Klasztory były też miejscem ucieczki dla kobiet zagrożonych przemocą, lub wypędzonych. Mało kto wie, że po likwidacji klasztorów w Anglii, za czasów Henryka VIII, wsie i miasta zaludniły się bezdomnymi i ludźmi biednymi, którym nikt nie pomagał. Natomiast zwykli ludzie stracili możliwość pomocy, leczenia i schronienia w przypadku zdarzeń losowych, a także doradztwa, rozsądzania sporów i pomocy psychologicznej.

Jakie najważniejsze i najsłynniejsze wynalazki i odkrycia naukowe były dziełem osób duchownych

Kościołowi bardzo często zarzuca się hamowanie nauki i rozwoju. Wiele osób wierzy, że chrześcijaństwo zniszczyło najważniejsze zdobycze naukowe ery starożytności. Było zupełnie odwrotnie. Wczesne średniowiecze było okresem wojen i zamętu, kiedy to doszło do upadku cywilizacji. Wtedy to zaginęły znaczące dzieła starożytnych, zaś ludzie wykształceni i wykwalifikowani wymarli nie zostawiając następców. Książkami palono w piecu, a dzieła sztuki przetapiano na monety i broń. Właśnie kościół, a szczególnie klasztory, ratował wiedzę starożytną i księgi. Historia pamięta znaczące postacie z dziedziny nauki i kultury, które były osobami duchownymi.

Księża reformatorzy, naukowcy, odkrywcy i wynalazcy:

• papież Sylwester II wprowadził cyfry arabskie w matematyce, był on najwybitniejszym matematykiem X wieku,
• franciszkanin Roger Bacon (1214 - 1292) wynalazł lunetę, mikroskop, teleskop, soczewkę, batyskaw i proch do armat,
• diakon Flavio Gioia udoskonalił kompas,
• ksiądz Jean-Baptiste de La Salle (1651 - 1719) stworzył pierwsze, bezpłatne szkoły dla ludu,
• dominikanin Aleksander Spina wynalazł okulary,
• biskup Nicolas Oresme (1320-1382) stworzył pionierskie prace w dziedzinie matematyki, astronomii i ekonomii,
• duchowny Lazzaro Spallanzani w XVIII wieku badał zagadnienia płodności i zapłodnienia,
• zakonnik Gregor Mendel był prekursorem genetyki,
• biskup Nicolas Steno był prekursorem geologii.

Najsłynniejsze odkrycia z dziedziny astronomii zawdzięczamy duchownym, jak: Mikołaj Kopernik, Giovanni Riccioli, Angelo Secchi, Georges Lemaître, Giuseppe Piazzi, Christoph Scheiner, Francesco Grimaldi, Roger Joseph Bošković, czy też George Mary Searle.

Życiorysy najwybitniejszych duchownych w historii świata

Ważne postacie duchowne w historii Europy

W XII wieku, w Anglii, dochodzi do walki między kościołem i królem Henrykiem II, który chciał mieć prawo mianowania dostojników kościelnych, prawo jurysdykcji nad nimi, jak również prawo zatwierdzania ekskomunik papieża. Arcybiskup Canterbury Thomas Beckett protestował przeciw temu walcząc o niezależność kościoła. Został najpierw wygnany, zaś po powrocie zabity, zaś podejrzenie padło na króla.

Znaną postacią wśród duchownych jest kardynał Richelieu, żyjący w XVII wieku minister Francji. Jego najważniejsze dokonania to reformy mające na celu osłabienie arystokracji w kraju oraz złamanie potęgi hugenotów. Jego następcą był Jules Mazarin, którego polityka przyczyniła się do wzrostu absolutyzmu królewskiego we Francji.

Znaczące postacie historyczne znajdujemy wśród papieży, których życiorysy zapisały się w historii. Leon I Wielki żyjący w V wieku n.e. powstrzymał atak Attyli na Rzym. Podczas najazdu Wandalów na Rzym, uzyskał od ich wodza Genzeryka obietnicę ocalenia miasta. Nie zapobiegło to jednak grabieży.

Kościół był największym mecenasem sztuki. Największe dzieła sztuki renesansowej powstały na zamówienie Juliusza II. Mecenasami byli również Leon X i Klemens VII.

Postacią, wokół narosło wiele mitów i kontrowersji, był papież Pius XII, któremu propaganda komunistyczna zarzucała popieranie Hitlera. W 1933 roku został podpisany konkordat z Niemcami. Watykan liczył na zaprzestanie szykan hitlerowców wobec kościoła, co się nie stało. Krytycy twierdzą, że papież nie sprzeciwia się działaniom hitlerowców czy też chorwackich ustaszów, chociaż sprzeciwić się mógł tylko słownie. Badacze tematu twierdzą, że na najmniejsze protesty papieża, hitlerowcy odpowiadali masakrą Żydów. Sam Pius XII przyczynił się do uratowania prawie miliona Żydów, na co przeznaczał własne pieniądze, a także interweniował i negocjował. Ogromne ilości Żydów były ukrywane przez instytucje kościelne, szczególnie klasztory.

Księża, którzy najbardziej zasłużyli się dla Polski - życiorysy i informacje

Wśród postaci historycznych zasłużonych dla Polski znajdujemy wielu duchownych. Kronikarzami, którzy przekazali najwcześniejsze informacje o historii Polski, byli duchowni Wincenty Kadłubek i Jan Długosz. Za panowania królów elekcyjnych, ustanowiono prawo, w myśl którego interreksem w czasie bezkrólewia, był prymas Polski, który rządził w tym czasie, miał pieczę nad skarbem i insygniami koronnymi. Zapewniało to spokój i stabilność państwa w czasie bezkrólewia, szczególnie że rozwiązanie to nie wywoływało sporów i nie stwarzało niebezpieczeństwa zagarnięcia korony.

Najbardziej znaczące postacie duchowne w kraju:

• misjonarz Św. Wojciech,
• arcybiskup Jakub Świnka,
• biskup krakowski Jan Grot,
• kapelan książęcy Wincenty Kadłubek,
• kanonik krakowski Jan Długosz,
• kanonik Mikołaj Kopernik,
• jezuita św. Andrzej Bobola,
• jezuita Piotr Skarga,
• ksiądz Stanisław Staszic,
• kanonik Hugo Kołłątaj,
• arcybiskup gnieźnieński Ignacy Krasicki,
• ksiądz Piotr Ściegienny,
• kardynał Adam Stefan Sapieha,
• prymas Polski August Hlond,
• prymas Polski Stefan Wyszyński,
• papież Karol Wojtyła - Jan Paweł II.

Ciekawą postacią patrioty i działacza niepodległościowego był Piotr Ściegienny, żyjący w latach 1801 - 1890. Działał on wśród chłopów i próbował organizować powstanie chłopskie przeciw zaborcom. Został jednak aresztowany i skazany na karę śmierci. Karę zamieniono na zesłanie na Syberię, gdzie przebywał 25 lat. Starał się pomagać zesłańcom i utwierdzać w nich poczucie narodowe. Dopiero pod koniec życia pozwolono mu wrócić do kraju.