Henry Ford – biografia, firma i historia jej powstania

Miłość do techniki od najmłodszych lat

Henry Ford urodził się 30 lipca 1863 roku w Dearborn (Michigan, USA). Był najstarszym z licznego potomstwa Williama oraz Mary Fordów. Chłopiec odziedziczył irlandzkie korzenie ojca, a także belgijskie korzenie matki. Rodzice Henry’ego mieli sporo pieniędzy, więc chłopiec wychowywał się na bogatej farmie rodzinnej. Bardzo często pomagał ojcu przy farmie, szybko ucząc się ciężkiej pracy. Od najmłodszych lat interesował się techniką i mechaniką, wychodząc jednak z założenia, że teoretyczne wykształcenie to nic w porównaniu z nauką praktyczną. Zamiast tracić więc czas na książki, Henry wolał nabywać doświadczenia w praktyce. Właśnie dlatego za młodu odbywał różnego rodzaju praktyki w kilku zakładach produkcyjnych, ucząc się nowinek mechanicznych. Jego zaangażowanie oraz żywne zainteresowanie techniką z czasem zasiało w chłopcu ziarnko geniuszu, które później wykiełkowało i pozwoliło mu stać się bogaty i sławny niczym John Pierpont Morgan albo Thomas Edison.

Niewiele osób wie, ale Henry Ford z początku interesował się… zegarmistrzostwem. Bardzo długo zastanawiał się nad tym, w jaki sposób mógłby usprawniać działanie zegarków, a także poprawiać efektywność ich produkowania. Ford analizował, jak uruchomić masywną produkcję tanich zegarków po to, by każdy przeciętny człowiek mógł sobie na nie pozwolić. W 1875 roku Henry zbudował mały warsztat, w którym, mając piętnaście lat, stworzył pierwszy silnik parowy. W 1879 roku zdecydował się opuścić rodzinne miasto i wyjechać do Detroit. Tam zatrudnił się jako czeladnik u maszynisty. Przez następne lata konserwował i przeglądał maszyny, a także obsługiwał i naprawiał silniki parowe. W 1888 roku ożenił się z Clarą Bryant. Para wróciła do rodzinnego domu Henry’ego, ponieważ dostała w prezencie ślubnym duży kawałek ziemi. Aby utrzymać rodzinę, Henry Ford zaczął pracować w tartaku.

Pierwsza spółka, wynalazki i dążenie do sukcesu

Małżeństwo po czasie stwierdziło, że uprawianie ziemi nie jest tym, co chcieliby robić w życiu. Wrócili więc do Detroit, gdzie Henry zatrudnił się jako inżynier w firmie Edison Illuminating Company, należącej do Thomasa Edisona. Z czasem został awansowany na głównego inżyniera, więc miał coraz więcej czasu i pieniędzy, aby pracować nad silnikiem spalinowym. W 1896 roku udało się Henry’emu skonstruować prototyp samochodu, którego nazwał Ford Quadricycle – co ciekawe, można go dziś obejrzeć w Muzeum Forda w Dearborn.

Thomas Edison dopingował zdolnego inżyniera, aby kontynuował on produkcję samochodu i zaczął go sprzedawać. Henry Ford jednak nie do końca przekonany był do utworzonego przez siebie prototypu. Po pierwsze uważał, że koszta produkcji mogą go przerosnąć. Po drugie bał się, że jakość jego aut jest zbyt słaba. W 1899 roku Henry stał się współzałożycielem przedsiębiorstwa Detroit Automobile Company, które później przekształciło się w Cadillac Motor Company. Nie dogadał się jednak ze wspólnikami co do kierunku rozwoju firmy. Sprzedał więc swoje udziały i postanowił, że założy własną markę. Kierowała nim bowiem chęć produkowania samochodów w dużej ilości, które nie będą dla ludzi drogie w zakupie. Jeśli szukasz więcej ciekawostek, sprawdź także ten artykuł o 10 przełomowych wynalazkach.

Założenie firmy i praca na produkcji

Henry usilnie próbował wcielić w życie swoje nowatorskie pomysły. Na rynku motoryzacyjnym działało już wiele firm, jednak on wpadł na zupełnie inny patent produkowania samochodów. Aby przekonać inwestorów do swoich aut, Henry Ford często brał udział w wyścigach, podczas których prowadził swoje pojazdy. Wkrótce udało mu się rozsławić swoje nazwisko, dzięki czemu dnia 30 listopada 1901 roku otworzył z C. Haroldem Willsem oraz kilkoma innymi przemysłowcami firmę Ford Motor Company. Jako założyciel, Henry Ford chciał ulepszać samochody i sprawić, by były niezawodne. Marzył również o tym, by jego pojazdy były przystępne cenowo oraz możliwie ekonomiczne.

Pracując nad „samochodem marzeń”, Henry Ford zrewolucjonizował również system produkowania aut. Wprowadził bowiem ruchomą taśmę produkcyjną, a także trójzmianowy dzień pracy. Montażu dokonywały grupy zarówno dwu, jak i trzyosobowe. Z początku składanie pojedynczego egzemplarza auta zajmowało pracownikom pół doby, później było to już jednak ok. 90 minut. Właśnie to przyczyniło się później do obniżenia cen samochodów, na czym bardzo zależało Henry’emu Fordowi. Proces produkcji auta podzielony został na kilka części składowych. Rozmieszczenie ludzi przy taśmach montażowych oraz narzędzi obliczono tak precyzyjnie, aby linia produkcyjna pracowała w jak najbardziej wydajnym tempie. Na początku linii stawało samo nadwozie, a z ostatniej taśmy gotowe auto zjeżdżało już o własnym silniku. Wzdłuż głównej taśmy produkcyjnej działały też boczne linie montażowe. Były zsynchronizowane tak, aby nadążać z dostarczaniem odpowiednich części.

Ford T w Ford Motor Company – dzieło życia Henry’ego Forda

Ford T – zapowiedź nowej ery motoryzacyjnej

W 1908 roku powstał model samochodu Ford T, który wyróżniał się łatwą obsługą, niskimi kosztami eksploatacji i lekkością prowadzenia nawet na wymagającym gruncie. Pojazd ten w błyskawicznym tempie zmiótł konkurencję, a jego czarny kolor i logo zyskało sobie sympatyków w całych Stanach Zjednoczonych. Z początku Henry sprawdzał każde auto samodzielnie, jednak później odpuścił sobie ten proces – powodowało to bowiem opóźnienia w wysyłce zamawianych samochodów. Ludzie dokonywali ogromnej ilości zamówień, bo Ford T miał przystępną cenę – było to auto „na wyciągnięcie ręki” dla amerykańskich robotników. Może nie był to samochód bardzo zaawansowany technicznie, jednak dostępny dla każdego. A na tym właśnie zależało Henry’emu Fordowi najbardziej.

Henry Ford i jego najważniejsze dokonania, czyli życiorys, ciekawostki o powstaniu samochodów, uruchomienie fabryki
Linia montażowa Forda (1913 rok) - fot. domena publiczna

Ford T był na swój sposób innowacyjnym i wygodnym autem dla ludzi. Warto napomknąć, że kiedyś nie było części zamiennych. Samochód naprawiało się samemu albo zamawiało części w fabryce, na co niewiele osób było stać. Henry Ford razem z modelem T stworzył zaś zamienniki, które odpowiednio skatalogował i wprowadził w sprzedaż. Można było więc od tamtej pory kupować części zamienne w niemal każdym sklepie z produktami żelaznymi w USA. Legendarna stała się również trwałość Forda T – głównie ze względu na jego prostą konstrukcję i naprawdę dobre jakościowo materiały.

Rozwój imperium Forda i śmierć założyciela

W 1919 roku Henry wraz z synem Edselem odkupili akcje od mniejszościowych udziałowców, zostając jedynymi właścicielami Ford Motor Company. Aż do 1927 roku, kiedy to zakończono produkcję słynnego Forda T, wyprodukowano ich w firmie ponad 15 milionów egzemplarzy! Proces produkcji z roku na rok był coraz sprawniejszy i doskonalszy, natomiast masowa produkcja stała się czymś zupełnie normalnym. Mimo że Henry Ford nie miał oficjalnie wykształcenia technicznego, historia motoryzacji odmieniła swoje oblicze właśnie dzięki jego wiedzy. To Henry Ford zrewolucjonizował układy ekonomiczne, ale i społeczne w całych Stanach Zjednoczonych, przez co ludzie mogli osiedlać się na przedmieściach większych miast czy terenów, o których dawno zapomniano.

Henry Ford z czasem założył w Kolonii (Niemcy) fabrykę ciężarówek. Próbował też założyć i rozbudować własne osiedle w Brazylii (1927 rok), zwane Fordlandią. Osada przemysłowa w puszczy amazońskiej miała stanowić centrum plantacji drzew kauczukowych potrzebnych do otrzymania kauczuku, który byłyby później wysyłany do amerykańskich fabryk Forda. Z powodu klęsk w uprawach i rebelii miejscowych pracowników w 1930 roku, plan ten jednak zakończył się niepowodzeniem. Henry Ford zmarł 7 kwietnia 1947 roku w Detroit, dożywszy 83 lat.

Ciekawostki na temat Henry’ego Forda

Wokół postaci Henry’ego Forda krąży wiele ciekawostek. Warto zapoznać się z kilkoma, zwłaszcza że niektóre z nich są naprawdę zaskakujące.

  1. Henry Ford uchodził za człowieka kontrowersyjnego, który był jednocześnie pacyfistą i antysemitą. Był też jedną z nielicznych osób, którą podziwiał i szanował… Adolf Hitler. Właśnie dlatego Ford otrzymał od niego Order Orła Niemieckiego, będący bardzo wysokim orderem III Rzeszy.
  2. Hitler posiadał w swoim gabinecie wyłącznie jeden portret – portret Henry’ego Forda.
  3. Ford założył wydawnictwo, które publikowało gazetę The Dearborn Independent. Henry wykorzystywał ów czasopismo, by głosić swoje antysemickie poglądy.
  4. Założyciel fabryki Forda był przeciwnikiem związków zawodowych. Uznał je dopiero w 1941 roku, po strajku w fabryce River Rouge oraz wytoczonych przeciwko niemu procesach sądowych.
  5. Henry był wolnomularzem, zasiadając w jednej z wolnomularskich lóż amerykańskich.
  6. Ford nie cierpiał palenia papierosów, publikując nawet skierowaną do młodzieży książkę The Case Against the Little White Slaver. Dotyczyła ona zagrożeń dla zdrowia człowieka, jakie niesie za sobą palenie tytoniu.
  7. Cytaty, które Ford powtarzał do końca życia, to: „Chciwość jest wyłącznie odmianą krótkowidztwa” oraz „Ćwiczenia to bzdura. Zdrowy ich nie potrzebuje, a choremu ćwiczenia szkodzą”.

Autor: Paulina Zambrzycka

Bibliografia:

  1. Ford Henry: Moje życie i dzieło, Wydawnictwo Instytut Praktycznej Edukacji, Osielsko 2006
  2. Charles R. Morris: Giganci. Jak Andrew Carnegie, John D. Rockefeller, Jay Gould i J. P. Morgan stworzyli amerykańską supergospodarkę, Wydawnictwo Onepress, Gliwice 2006
ikona podziel się Przekaż dalej