X wiek - najważniejsze wydarzenia i postacie historyczne

Historia X wieku ma szczególne znaczenie dla Polski, gdyż oznacza ukształtowanie się państwa polskiego. Daty chrztu Mieszka i śmierci św. Wojciecha stanowią przełomowe wydarzenia historii Polski, która weszła do grona europejskich państw. Dowiedz się co ciekawego wydarzyło się w Europie i na świecie w X wieku i jakie postacie historyczne odcisnęły swoje piętno na dziejach świata.

Najważniejsze daty i wydarzenia historyczne w Europie

Historia Europy

X wiek - najważniejsze daty i wydarzenia:

  • 955 - pokonanie Madziarów pod Lechowym Polem,
  • 962 - Otto I Wielki koronuje się na Cesarza Rzymskiego,
  • 966 - chrzest Mieszka I stanowi symboliczną datę powstania państwa polskiego,
  • 972 - bitwa pod Cedynią,
  • 988 - chrzest Włodzimierza Wielkiego,
  • 997 - śmierć św. Wojciecha

10 wiek w historii Europy oznacza najazd Węgrów, którzy niszczą Państwo Wielkomorawskie. Ich pochód zatrzymuje dopiero w 933 roku Henryk I Ptasznik w bitwie w pobliżu Merseburga. Ostateczny cios zadaje Madziarom w 955 król niemiecki Otto I w bitwie nad jeziorem Lach.

Nadal trwają niszczycielskie najazdy Wikingów, którzy zdobywają i osiedlają się w Normandii. Wikingowie dopływają do Grenlandii, zaś ich książe Eryk Rudy zakłada tam kolonię. Jego statki docierają do Ameryki przez cieśninę Davisa i ziemię Baffina.

Po podziale państwa frankońskiego Karolingów traktatem w Verdun, między synów Karola wielkiego, dochodzi do zastoju i rządów królów gnuśnych. Władza królewska jest słaba, zaś państwo w owych czasach oznaczało raczej związek księstw pod rządami wspólnego króla. W X wieku, państwo Franków stopniowo przekształca się we Francję i Niemcy. W roku 987 Hugo Kapet zostaje wybrany na króla Francji i zapoczątkowuje dynastię Kapetyngów. Natomiast w księstwach wschodniofrankijskich panuje anarchia. Władzę obejmuje Konrad I, który zmaga się z najazdami Węgrów, Normanów i Słowian. Z podobnymi problemami zmaga się jego następca, książę Saksonii, Henryk I Ptasznik. Mimo najazdów Madziarów udaje mu się skonsolidować państwo wschodniofrankijskie i zapobiec jego rozpadowi. Od 10 wieku państwo to pojawia się coraz częściej pod nazwą Królestwo Niemieckie (Regnum Teutonicorum). Władzę ugruntował syn Henryka Ptasznika, Otton I Wielki, który w roku 962 koronował się na cesarza rzymskiego. Jego syn, Otto II, cały czas zmagał się z najazdami. Próbował podporządkować sobie północne Włochy, lecz poniósł śmierć w walce z Saracenami. Po nim na tronie zasiadł Otto III, którego ideą było odnowienie cesarstwa rzymskiego.

X wiek - historia Polski

10 wiek stanowi kamień milowy w historii, gdyż w tym czasie Polska powstaje jako państwo. Początki państwa polskiego nadal okrywa tajemnica, gdyż historycy nadal nie wiedzą, kim był Mieszko I. Twórca państwa polskiego pojawia się jakby znikąd. Archeologia notuje w tym czasie znaczne zniszczenia grodów, co mogłoby wskazywać, że państwo powstało w wyniku podboju. O pochodzeniu Mieszka mówią dwie główne teorie. Jedna z nich sugeruje, że mógł być on Waregiem, wygnanym z Rusi Kijowskiej, który wykorzystał swoje fundusze na zdobycie ziem polskich.

Inna teoria mówi, że Mieszko I był lokalnym wielmożą, który kontynułował politykę swoich poprzedników w zjednoczeniu plemion Polan, Wiślan, Goplan, Mazowszan i innych. Większość historyków obecnie zgadza się co do tego, że poprzedni władcy jak: Siemowit, Lestek i Siemomysł, znani z kroniki Galla Anonima, naprawdę istnieli. Zjednoczenie plemion miał zapoczątkować ojciec Mieszka, Siemomysł panujący w pierwszej połowie X wieku. Mieszko I, przyjmując chrzest w 966 roku, sprawił, że Polska weszła do rodziny państw europejskich. Polska, jako kraj chrześcijański, nie mogła być obiektem ekspansji, pod pozorem nawracania. Jej mieszkańcy nie mogli być ofiarami handlu niewolnikami. Rzeczywiście, od tego czasu Słowianie przestają być towarem na rynkach niewolników.

Najważniejsze postacie historyczne żyjące w 10 wieku

Postacie historyczne żyjące w 10 wieku

W X wieku Europa podzielona jest na małe księstwa, którymi rządzą dość słabi władcy zmagający się z najazdami sąsiadów. Największe znaczenie zdobywają wówczas książęta niemieccy, którzy budują silne księstwa, broniąc się przed najazdami Węgrów i Słowian. W środkowej i wschodniej Europie ugruntowuje się chrześcijaństwo. Chrzest przyjmują Mieszko I i Włodzimierz Wielki, zaś święty Wacław umacnia chrześcijaństwo w Czechach.

Postacie historyczne, które miały największe znaczenie dla historii świata:

  • Avicenna,
  • Eryk Rudy,
  • Hugo Kapet,
  • cesarze Otto I Wielki i Otto III,
  • święty Wojciech,
  • Włodzimierz Wielki,
  • święty Wacław,
  • Mieszko I i Bolesław Chrobry.

Mieszko I i święty Wojciech

Dzięki tym dwóm postaciom Polska weszła do sfery kultury europejskiej. Twórca państwa polskiego Mieszko I był wytrawnym politykiem i doskonałym wodzem. Zdawał sobie sprawę, że ekspansja margrabiów niemieckich na wschód, celem podbicia Słowian połabskich, zagrozi także plemionom Polan. Przyjmując chrzest rzymski, wytrącił im z rąk pretekst do najazdów w celu chrystianizacji.

Chrześcijaństwo nie tylko uczyniło z Polski równorzędnego partnera książąt europejskich, lecz przyczyniło się do rozwoju kultury i gospodarki, gdyż do kraju sprowadzono rzesze wykształconych ludzi, jakimi byli w owych czasach księża i mnisi. W 968 roku w Poznaniu powstało biskupstwo misyjne podległe bezpośrednio Rzymowi.

Mimo tego, Mieszko zmagał się z najazdami margrabiów niemieckich, których pokonał w bitwie pod Cedynią, oraz z najazdem cesarza Ottona II. Archeologia wskazuje również, że do Mieszka mogły należeć również ziemie Lędzian, czyli Grody Czerwieńskie. W wyniku wojen z Czechami zdobył Śląsk. Prawdopodobnie przyłączył również Małopolskę. Śmierć Mieszka w 992 roku mogła oznaczać podział państwa między synów i jego rozpad. Nie dopuścił do tego jego najstarszy syn, Bolesław Chrobry, który wygnał młodszych braci i sam przejął rządy.

Historia Polski nierozerwalnie związana jest z świętym Wojciechem, który poniósł śmierć jako polski misjonarz. Wojciech lub Adalbert z Pragi, pochodził z czeskiego rodu Sławnikowiców. Wsławił się bezkompromisową postawą wobec dawnych wierzeń. Stawał w obronie chrześcijańskich niewolników, wysyłanych do krajów muzułmańskich. Bronił też kobiety oskarżonej o niewierność. Skonfliktowany z Czechami, biskup uciekał kilkakrotnie do Rzymu. Po tym jak Przemyślidzi wymordowali jego ród, zdecydował się prowadzić prace misyjne u Prusów i Wieletów. W 997 roku Wojciech został zabity przez pruskiego kapłana, za odprawianie mszy w ich świętym gaju. Stał się on pierwszym polskim świętym męczennikiem.