XIX wiek

XIX wiek był okresem przełomowym w historii świata kiedy to ekspansja przeniosłą się z Europy na resztę świata. To okres w którym działają wybitni politycy, królowie i prezydenci. A jednocześnie okres coraz większej dbałości o zwykłych ludzi: zdrowie, higienę i warunki socjalne. Poznaj najważniejsze daty, wydarzenia i postacie historyczne tego okresu.

XIX wiek - najważniejsze wydarzenia historyczne, które wpłynęły na losy świata

Europa i USA - klęski klimatycznie i walka o wolność

Wydarzenia i klęski klimatyczne w Europie i świecie spowodowały znaczną emigrację, głównie do USA. W 1815 roku wybuch wulkanu na terenie dzisiejszej Indonezji przyniósł śmierć tysiącom ludzi oraz zmiany klimatyczne, katastrofy gospodarcze i głód na całym świecie. Rok 1816 był rokiem bez lata kiedy to Europa przeżywała brak żywności, głód, zamieszki i wzrost przestępczości. W USA stało się to przyczyną migracji ludzi na zachód. Z kolei brak owsa dla koni stał się przyczyną wynalezienia pierwowzoru roweru. W latach 1845 - 1849 tak zwana zaraza ziemniaczana spowodowała klęskę głodu w Irlandii i ogromną emigrację do USA.

XIX wiek ma również ogromne znaczenie jako okres walki o wolność i równouprawnienie. Wojna secesyjna w USA w drugiej połowie XIX wieku zakończyła ponury proceder niewolnictwa. Natomiast w Imperium Brytyjskim zniesiono niewolnictwo już w 1834. Koniec XIX wieku stał się początkiem walki o prawa kobiet. Pod koniec XIX wieku prawa wyborcze uzyskały kobiety w Nowej Zelandii i na wyspie Man, zaś w pozostałych częściach świata musiały poczekać do następnego wieku.

Europa w XIX wieku staje się świadkiem ruchów socjalistycznych, których wyrazem jest Wiosna Ludów w 1848 roku i Komuna Paryska w 1871 roku i inne ruchy rewolucyjne. Ruchy te zmusiły państwa do wprowadzenia pewnych reform społecznych.

Walki narodowowyzwoleńcze

XIX wiek przebiegał pod hasłem nie tylko walki o wolność, lecz także o hegemonię na świecie. Na początku XIX wieku Europa podnosiła się po wojnach napoleońskich, zaś ekspansja skierowała się na kolonizację reszty świata.

19 wiek oznacza również upadek Imperium Osmańskiego, które traci swoje zdobycze na Bałkanach i w Egipcie. Dochodzi wówczas do powstania w Grecji, która uzyskała niepodległość w 1832 roku. Osłabienie Imperium Osmańskiego próbowała wykorzystać Rosja, co przyczyniło się do wybuchu pierwszego w dziejach świata konfliktu międzynarodowego jakim była wojna krymska w latach 1853 - 1856. Zakończyła się ona przegraną Rosji, gdzie ujawniła się korupcja i nieudolność dowódców. Wojna udowodniła potęgę Imperium Brytyjskiego. Do wygranej Anglii i Francji przyczynił się niedawno wynaleziony telegraf ułatwiający łączność na froncie. Była to też pierwsza wojna relacjonowana przy pomocy zdjęć.

W Ameryce doszło do powstania w Teksasie należącym do Meksyku, w czasie którego miała miejsce tragiczna obrona Alamo. Powstańcy jednak zwyciężyli, zaś Teksas został uznany niepodległą republiką, później przyłączoną do USA. W wyniku wojny meksykańsko-amerykańskiej do USA przyłączono również Nowy Meksyk, Nevadę, Utah, Kalifornię, Arizonę, Wyoming i Kolorado. W USA, w czasie wojny secesyjnej działali tacy prezydenci jak Abraham Lincoln i Grant Ulysses Simpson.

Druga połowa XIX wieku na również ogromne znaczenie dla państw europejskich, gdyż jest to okres zjednoczenia Niemiec i Włoch.

Najważniejsze daty w historii Polski XIX wieku to dwa nieudane powstania narodowowyzwoleńcze. Jednocześnie Polska w tym okresie przeżywa największy rozwój kultury, literatury i sztuki.

19 wiek - epoka rewolucji przemysłowej, najważniejsze wynalazki i walka o higienę

Historia nazywa XIX wiek epoką II rewolucji przemysłowej, kiedy to pojawiły się najważniejsze wynalazki mające ogromne znaczenie dla całej cywilizacji. Rewolucja przemysłowa rozpoczęła się już w XVIII wieku wynalezieniem maszyny parowej. Zaś na początku XIX wieku zbudowano pierwszy statek parowy i parowóz, co przyczyniło się do rozwoju transportu na całym świecie. Pierwsza kolej żelazna powstała w 1825 roku, zaś w latach 1859–1869 wykopano kanał Sueski, który skrócił drogę morską. Pod koniec XIX wieku rozpoczęto budowę kanału panamskiego.

Wynalazki te, jak również postęp medycyny przyczynił się do kolonizacji Afryki, gdzie do tej pory Europejczycy nie mogli żyć z powodu chorób powodujących śmierć. Rozwój transportu i komunikacji przyspieszył również wynalazek silnika elektrycznego w 1837 oraz telegrafu w 1838 roku. Zaś w 1840 wyemitowano pierwszy znaczek pocztowy.

XIX wiek prezentuje również najważniejsze daty w dziejach ochrony zdrowia. Postęp medycyny jaki wtedy miał miejsce zapobiegł śmierci tysięcy ludzi.Przyczyniła się do tego zgoda na wykorzystanie zwłok przestępców do badań. Ludwik Pasteur odkrył drobnoustroje. W 1882 r. Robert Koch wyodrębnił bakterię prątka gruźlicy. Polska badaczka Maria Curie-Skłodowska przyczyniał się do wynalezienia promieni rentgenowskich, które w 1895 użyto do leczenia złamanej ręki. Natomiast Ignaz Philipp Semmelweis walczył o wprowadzenie antyseptyki, dzięki której kobiety przestały umierać przy porodzie.

XIX wiek - epoka kolonializmu

Historia określa XIX wiek jako epokę kolonializmu. Właśnie XIX wiek jest okresem kiedy to Afrykę podzielono na kolonie państw europejskich. Szczególne znaczenie ma budowa Imperium Brytyjskiego, które w 1877 roku podporządkowały Indie. Pod koniec XIX wieku rozegrały się wojny burskie, których daty zahaczają już o wiek XX. W wyniku tych wojen powstał Związek Południowej Afryki stanowiący dominium Wielkiej Brytanii.

W 1839 roku wybuchła w Chinach wojna opiumowa, którą państwa europejskie potraktowały jako pretekst do przejęcia Chin. W wyniku długotrwałych walk Anglia otrzymała Hongkong, zaś Francja zdobyła w 1885 roku Tonkin. Pod koniec wieku całe Chiny były już podporządkowane Europejczykom.

Również Rosja poszerzyła swoje terytorium na Kaukazie i w Azji środkowej oraz Syberii. Europejczykom nie udało się natomiast podbić Japonii.

XIX wiek - epoka niepodległości w Ameryce Południowej

W wieku XIX miała miejsce kształtowanie się państw Ameryki Południowej, gdzie daty odzyskania niepodległości przez kraje Ameryki Łacińskiej zamykają się w latach 1810 - 1828. Odzyskanie niepodległości nie obyło się bez wojen.

XIX wiekiem wstrząsnęła wojna paragwajska. Był to najbardziej krwawy konflikt w dziejach Ameryki Łacińskiej. Paragwaj początkowo odnosił zwycięstwa nad siłami Brazylii, Argentyny i Urugwaju. Wkrótce jednak klęski i zarazy spowodowały śmierć 50% populacji Paragwaju i 90% mężczyzn.