Politycy - zawód, znaczenie, cechy, działania, znane postacie

Polityków można lubić lub nie, lecz jest to grupa niezbędna, gdyż tylko dzięki nim państwo jest rządzone. W historii świata występowały różne typy polityków od władców, poprzez różnych urzędników, aż do rewolucjonistów i przywódców powstań. Wszystkich ich łączą te same cechy: chcą oni działać dla wspólnego dobra i mają różne idee jak to dobro osiągnąć. Niestety nie zawsze ich metody poprawy świata okazują się skuteczne. Dowiedz się kim są politycy i poznaj ciekawe postacie w sferze polityki.

Co to jest polityka

Znaczenie pojęcie “polityka” pochodzi z greckiego i odnosi się do spraw państwa, a raczej miasta-państwa polis. Zagadnieniem tym zajmowali się już starożytni filozofowie jak Platon i Arystoteles. Zdaniem Arystotelesa polityka oznacza działania mające na celu rządzenie państwem, tak aby osiągnąć wspólne dobro współobywateli. W średniowieczu ukształtowała się cywilizacja łacińska, która uznaje wyższość etyki nad prawem, tak aby władza była podporządkowana prawu moralnemu.

Obecnie polityka rozumiana jest jako działania mające na celu pogodzenie grup społecznych o sprzecznych interesach, tak aby uzyskać ład społeczny. Uznaje się, że rządzenie korzystne dla wszystkich jest niemożliwe.

Kim są politycy

Współczesne pojęcie polityka stworzył Niccolo Machiavelli, według którego polityk dąży do udziału we władzy oraz do wywierania wpływu na podział władzy. Określeniem, kim jest polityk zajmował się niemiecki socjolog Max Weber, który uznawał, że działania polityczne mogą być różne, od okazjonalnego do zawodowego. Można powiedzieć, że człowiek, który bierze udział w wyborach lub działa w organizacji politycznej, też uprawia politykę. Ale czy można go nazwać politykiem? W obecnych czasach, za polityka uważa się człowieka, dla którego rządzenie lub udział w rządzeniu stanowi zawód. Chociaż na przestrzeni historii, niektórzy ludzie u władzy wykonywali zawód polityka, inni zaś zajmowali się głównie gospodarką, zaś polityką zajmowali się, gdy zachodziła potrzeba. Max Weber wyróżnia 3 typy polityków: polityka okazjonalnego, niezawodowego i zawodowego.

Państwo, a nawet jakakolwiek grupa, musi być rządzone, gdyż tylko wtedy organizacja może działać. Zwierzęta stadne mają lidera, za którym podążają. W sytuacji zagrożenia stado rozbiegnie się bezładnie i padnie ofiarą drapieżników, zaś stado które podąża za przewodnikiem ma większą szansę ucieczki. Stado pozostaje stadem dopóki, podąża za przewodnikiem. W społeczeństwie ludzkim, politycy starają się zmienić sytuację społeczeństwa na lepsze, co nie zawsze się udaje.

Politycy zdobywają większe znaczenie kiedy działają grupowo, dlatego też łączą się w partie polityczne.

Historia polityki

Od zarania dziejów cywilizacja ludzka opierała się na jednostkach lub grupach, do których należało rządzenie. Pierwszym politykiem był kacyk plemienia, który podejmował decyzję, gdzie plemię ma wędrować. Dobro wspólne nie zawsze stanowi cel polityka, dlatego też ukształtowały się systemy kontroli. Przykładem byli wódz i czarownik plemienia, którzy się wzajemnie kontrolowali. Zanim nie wykształciło się prawo, sfera religijna stanowiła kontrolę władzy.

W społecznościach osiadłych i koczowniczych ukształtowały się systemy wodzowskie, w których wódz/król, miał swoich urzędników wykonujących zadania i doradzających. Byli to już zawodowi politycy, którzy mieli duże znaczenie. Sfera władzy obejmowała także wodzów armii lub właścicieli ziemskich, którzy również wywierali wpływ na rządy. Politycy ci nie łączyli się w partie polityczne w dzisiejszym rozumieniu, lecz tworzyli związki, koterie dworskie, które usiłowały wpłynąć na władcę, ugrać coś dla siebie lub skierować politykę państwa w kierunku, który uznawali za wspólne dobro.

Ciekawym okresem w historii ludzkości był okres demokracji, czyli władzy grupowej. W demokracji rzymskiej, greckiej czy polskiej, rządziła grupa szlachetnie urodzonych i wykształconych ludzi, którzy wspólnie podejmowali decyzje zbierając się w senacie czy sejmie. We wczesnej demokracji ogromne znaczenie mieli mówcy, np. Demostenes, Katon czy Cycero, który potrafili umiejętnie przekonać grupę. Politycy demokratyczni również zdawali sobie sprawę, że w niektórych sytuacjach jednostka powinna mieć ostateczne zdanie. Stąd w Rzymie istniał urząd tymczasowego dyktatora, zaś armią zawsze dowodził jeden człowiek. Natomiast współczesne demokracje posiadają urząd prezydenta, premiera czy kanclerza.

Sfera polityki obejmuje nie tylko władców. W monarchiach politykiem był nie tylko król, lecz także jego doradcy, kanclerze, wezyrowie, sekretarze i urzędnicy. Obecnie w systemach demokratycznych mamy różne typy polityków jak: wyżsi urzędnicy państwowi, członkowie parlamentów oraz działacze polityczni, którzy są w opozycji lub aspirują do udziału we władzy. Politycy zrzeszają się w partie polityczne, aby w grupie wywierać większy wpływ.

Najważniejsi politycy w historii świata i polski

Najważniejsi politycy w historii świata to oczywiście władcy, cesarze i królowie. Jednak nie mogli się oni obyć bez doradców i urzędników, którzy ich wyręczali. Byli to ludzie ogromnie wpływowi, którzy niejednokrotnie wywierali większe wpływy na władzę niż sami władcy. Niestety, nierzadko stawali się zbyt potężni i przez to tracili życie. Na przykład doradca Henryka VIII Thomas Cromwell, zapłacił życiem za nieudane małżeństwo króla z Anną Kliwijską. Długoletnim doradcą Elżbiety I był William Cecil, zaś historycy spierają się, czy królowa rządziła samodzielnie, czy też rządzili za nią jej urzędnicy.

Polityków w historii świata było zbyt wielu, żeby ich wszystkich wymienić i trudno powiedzieć, którzy byli najważniejsi i którzy wywierali największe wpływy. Wielu z nich zdobyło światową sławę, zaś inny byli tylko szarymi eminencjami i nie zapisali się w historii.

Najbardziej znanym politykiem w historii Polski był Józef Piłsudski, który pełnił funkcję Tymczasowego Naczelnika Państwa. Po zamachu majowym nie pełnił żadnej funkcji państwowej, lecz uważany był za rzeczywistą głowę państwa. Historia Polski zna również wielu znanych doradców królów jak Jan Zamoyski (1542-1605) - hetman i kanclerz Stefana Batorego, Spytko z Melsztyna - doradca Kazimierza Wielkiego oraz jego potomkowie.

Mało znani są politycy z krajów Azji, jak perski wezyr Nizam al-Mulk (1019 - 1092), który napisał dzieło Księga Rządzenia oraz traktat O rządzeniu. Wezyr wspierał uczonych, zakładał uniwersytety. Z jego polecenia wybudowano obserwatorium astronomiczne. Zginął w zamachu terrorystycznym. Podobnie w zamachu zginął słynny wezyr Imperium Osmańskiego Mehmed Sokollu, który w czasie panowania Selima II praktycznie rządził imperium. Jego karierę podkopała klęska floty tureckiej pod Lepanto.