Przyczyny ważnych wydarzeń historycznych

Do dziś wielu zawodowych historyków czy też zwykłych ludzi zainteresowanych historią spiera się na temat przyczyn ważnych wydarzeń historycznych. Niekiedy przyczyny te są tak ważkie, że oddziaływują na nasze życie do dziś. Przykładem są rozbiory Polski, które spowodowały utratę niepodległości na ponad 200 lat. Przyczyny ważnych wydarzeń historycznych są zawsze warte badania i dociekania, aby starać się nie popełniać błędów w przyszłości.

Jak ustalić przyczyny ważnych wydarzeń historycznych

Wydarzenia historyczne i ich geneza

Wszystkie wydarzenia historyczne, zarówno te najbardziej dramatyczne jak i te o mniejszym znaczeniu, mają swój powód, przebieg i skutki. Przyczyny danego zdarzenia określa się słowem geneza, które oznacza sposób i powód powstania czegoś.

Aby lepiej zrozumieć fakty historyczne rozróżniamy przyczyny zewnętrzne i wewnętrzne. Główne przyczyny zewnętrzne dotyczą działania innych państw, na przykład najazd, wrogie lub przyjazne sojusze, agresja, blokady gospodarcze, blokowanie systemu dostaw i szlaków handlowych, słabość lub siła innych państw. Najważniejsze przyczyny wewnętrzne mają związek z czynnikami wewnątrz państwa, na przykład: niezadowolenie społeczne, głód, bezrobocie, wojny domowe lub też dobrobyt, urodzaj, czy dobra koniunktura gospodarcza. Występują również przyczyny bezpośrednie i pośrednie. Przyczyny bezpośrednie działają od razu, natomiast przyczyny pośrednie mogą zadziałać po czasie lub też mają związek z procesami długotrwałymi, odległymi, które nie od razu dają się zauważyć.

Najważniejsze przyczyny wydarzeń

Fakty historyczne mają również przyczyny: militarne, gospodarcze, społeczne, polityczne i naturalne. Główne przyczyny militarne to, na przykład odkrycie nowej technologii wojennej, czy też zmiana warunków klimatycznych. Dla przykładu, niektórzy historycy są zdania, że załamanie się najazdu mongolskiego na Europę miało związek z innym klimatem, w którym konnica mongolska nie była tak wydajna. Podobnie załamał się najazd mongolski na Bliski Wschód i Egipt, gdzie w suchym klimacie Mongołowie nie mogli wyżywić koni, dlatego też ponieśli klęskę w bitwie z Mamelukami.

Główne przyczyny gospodarcze to pieniądze, chęć zdobycia zysków czy też głód zmuszający ludzi do atakowania innych. Fakty historyczne świadczą, że najważniejsze przyczyny wojen są właśnie finansowe i gospodarcze. Głównym źródłem dochodu w czasach historycznych była ziemia i ludzie na niej pracujący. Obecnie dochód generuje przemysł, który nie wymaga tak dużo przestrzeni, zaś żywność produkuje się w większej ilości, dzięki nawozom sztucznym. Jednak, aby produkować żywność potrzebna jest ziemia. Dlatego też celem wojen zawsze było zdobycie terenu i zawładnięcie ludźmi, od których można było ściągać podatki i daniny.

Przyczyny polityczne, dotyczące władzy i granic, w dużej mierze łączą się z przyczynami gospodarczymi. Wielokrotnie wojny toczyły się o strategiczne tereny, będące na przykład jedynym przejściem przez góry. Zablokowanie szlaku handlowego mogło stać się przyczyną strat gospodarczych innego państwa, które mogło starać się odzyskać szlak siłą. Jedną z przyczyn wypraw krzyżowych była próba odzyskania szlaków handlowych do Indii i Chin.

Również przyczyny społeczne mają swoje podłoże w gospodarce. Głód, który często dotykał różne części świata, powodował dramatyczne wydarzenia. Najczęściej były to masowe emigracje ludności lub wojny. Na przykład klęska głodu, wywołana zarazą ziemniaczaną, spowodowała masową emigrację do Ameryki. Społeczny powód ważnych wydarzeń historycznych może leżeć również w zmianach światopoglądowych, religijnych, większym dostępie do nauki czy medycyny. Zabawne jest, że do rozwoju cywilizacji mogła przyczynić się kawa, która pobudza i pozwala ludziom owocnej pracować. Kawa upowszechniła się w XVIII wieku, kiedy to po bitwie pod Wiedniem odkryto ją w tureckim obozie. Na rozwój cywilizacji miały wpływ również przyczyny medyczne jak szczepionki i higiena w szpitalach, które datują się od XIX wieku.

Główne przyczyny ważnych wydarzeń historycznych często leżą po stronie środowiska. Zjawiska przyrodnicze, jak zarazy, trzęsienia ziemi czy wybuchy wulkanów, często nie są dostrzegane na pierwszy rzut oka jako przyczyny wydarzeń historycznych. Zmiany klimatyczne to często proces długotrwały, który ma jednak znaczny wpływ na gospodarkę i może w efekcie powodować upadki imperiów. Ogromny wpływ na wydarzenia historyczne miały wybuchy wulkanów na przestrzeni dziejów. Powodowały one ochłodzenie klimatu i susze, które w rezultacie przynosiły nieurodzaj i głód, który z kolei był przyczyną wojen i rewolucji, jak również zmian cywilizacyjnych, upadku jednych imperiów i rodzenia się innych. Wulkany spowodowały znaczne straty głównie w czasach dawnych. Przypuszcza się, że wybuch wulkanu i głód będący rezultatem zmian klimatycznych, mógł się przyczynić do wybuchu rewolucji francuskiej.

Najważniejsze, dramatyczne wydarzenia historyczne i ich przyczyny

Przyczyny ważnych wydarzeń historycznych są obiektem analiz i badań historyków. Nierzadko przyczyny te są tak złożone, że stanowią temat kontrowersji i sporów między badaczami. Ogromne dyskusje między historykami, politykami i zwykłymi ludźmi, wywołują przyczyny rozbiorów Polski i długotrwałej utraty niepodległości.

Ogromną zagadką historyczną są przyczyny wybuchu wielkich rewolucji jak rewolucja francuska czy październikowa. Historycy zadają sobie pytanie jak to się stało, że garstką rewolucjonistów opanowała imperium. Teoretycznie nie stanowili oni wystarczającej siły, aby opanować całe państwo. Czy zadziałały tu sprzyjające warunki, jak niezadowolenie społeczne, które spowodowało zgodę na rewolucyjne zmiany budzące nadzieję? Czy też rewolucjoniści byli finansowanie przez obce siły? A może zadziałała tu bezwzględność i gotowość do stosowania mordów i terroru, który zastraszył zarówno własne społeczeństwo, jak i zewnętrznych wrogów? A może zadziałały wszystkie te przyczyny na raz?

Dociekania historyków skupiają się wokół upadku wielkich imperiów, jak Imperium Rzymskie, Carska Rosja, Imperium Osmańskie czy też Brytyjskie Imperium Kolonialne. Istnieje teoria mówiąca, że imperia żyją około 250 lat i mają swój okres wzlotu i zdobywania znaczenia, okres stabilizacji i okres upadku. Przyczyny upadku są zawsze złożone i jest ich wiele. Niejednokrotnie przyczyny te widać jak na dłoni, inne zaś nie są tak łatwo dostrzegalne. Najprawdopodobniej działa tu wiele przyczyn, którym sprzyjające warunki pozwoliły zaistnieć.